Kỷ luật luôn là then chốt để giữ gìn đoàn kết, thống nhất ý chí và hành động trong mọi tổ chức. Với Đảng ta, kỷ luật - kỷ cương không chỉ là sự tuân thủ nguyên tắc, mà còn là điều kiện bảo đảm sự lãnh đạo xuyên suốt, giữ Đảng trong sạch, vững mạnh, củng cố niềm tin của Nhân dân. Trong bối cảnh toàn Đảng đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng và phòng, chống suy thoái, "tự diễn biến", "tự chuyển hóa", việc đề cao kỷ luật - kỷ cương càng trở nên cấp thiết, là yếu tố sống còn cho vai trò lãnh đạo - cầm quyền.

Phòng, chống tham nhũng, tiêu cực là yêu cầu từ Đảng, Nhà nước và Nhân dân; muốn phát triển nhanh, bền vững phải làm kiên trì, liên tục, bài bản. Phương châm "không ngừng, không nghỉ, không có vùng cấm, không có ngoại lệ" thể hiện quyết tâm làm trong sạch bộ máy. Nhiệm kỳ Đại hội XIII, cấp có thẩm quyền đã cho thôi chức, cho từ chức, miễn nhiệm hơn 40 cán bộ thuộc diện Trung ương quản lý, gồm cả ủy viên Bộ Chính trị, ủy viên Ban Bí thư và cán bộ chủ chốt; chín tháng đầu năm có 19 trường hợp bị kỷ luật, trong đó 3 trường hợp bị xử lý hình sự. Cùng với xử lý cán bộ, nhiều vụ án lớn được điều tra, truy tố, xét xử kịp thời: riêng hai vụ Thuận An, Phúc Sơn và các cơ quan liên quan, Ủy ban Kiểm tra Trung ương kỷ luật 76 tổ chức đảng, 130 đảng viên; đề nghị Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư kỷ luật thêm 9 tổ chức đảng, 11 đảng viên; cơ quan tố tụng đã xét xử sơ thẩm. Về thiệt hại kinh tế: Thuận An hơn 120 tỉ đồng; Phúc Sơn hơn 1.164 tỉ đồng. Từ phương châm ấy, rất nhiều con số đã "biết nói".

Tuy nhiên, vi phạm vẫn phát sinh, đòi hỏi chuyển mạnh từ bị động xử lý sang chủ động phòng ngừa, kiểm soát rủi ro từ sớm - từ xa, ngay ở khâu xây dựng chính sách, quy hoạch, phân bổ nguồn lực, đấu thầu, đất đai, tài nguyên. Các vụ Lilama (Lào Cai) và vụ liên quan Cao Tiến Đoan (Thanh Hóa) là cảnh báo rõ về "điểm mù" trong quản trị.

Dữ liệu tại Kỳ họp 10, Quốc hội khóa XV cho thấy pháp chế đi trước - kỷ cương theo sát, khép kín vòng tròn phòng ngừa - phát hiện - xử lý - khắc phục. Ngày 20/10/2025, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Lê Minh Trí báo cáo: toàn nhiệm kỳ, tòa án thụ lý 2.751.104 vụ việc, giải quyết 2.686.104 vụ; riêng năm 2025 thụ lý 683.341 vụ, đã giải quyết 618.341 vụ; thi hành án hình sự đúng thời hạn đạt 99,95% - chỉ dấu về kỷ luật tố tụng và hiệu lực thực thi. Cùng phiên họp, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao Nguyễn Huy Tiến cho biết giai đoạn 2021-2026 đã phối hợp xử lý nghiêm 18.980 vụ với 41.142 bị cáo về tội kinh tế, tham nhũng; nhiều vụ thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương theo dõi. Ngành kiểm sát chủ trì cơ chế xử lý sớm vật chứng, tài sản; áp dụng biện pháp bảo đảm để thu hồi hơn 74.769 tỉ đồng.

Những con số biết nói ấy khẳng định yêu cầu tiếp tục xây dựng, chỉnh đốn Đảng trong sạch, vững mạnh toàn diện, với mũi nhọn là kiên quyết - kiên trì ngăn chặn, đẩy lùi tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Năm 2025 là năm bản lề: tinh gọn tổ chức, siết kỷ cương, mở minh bạch, thúc đẩy hành động hiệu quả. Kỷ cương là then chốt, niềm tin là mục tiêu, phòng ngừa là căn bản, trừng trị để răn đe - đặt kỷ cương làm nền trong toàn Đảng chính là yếu tố quyết định thành bại khi bước vào Đại hội XIV.

Cố Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Phúc Kim Ngọc (1917-1979) là lãnh đạo điển hình, tiên phong đổi mới tư duy và sáng tạo nông nghiệp. Sinh trong gia đình nông dân nghèo, ông thấu hiểu nguyện vọng của dân, hun đúc quyết tâm cải thiện đời sống nông thôn, gắn lợi ích của Đảng với quyền làm chủ ruộng đất của xã viên.

Cuối những năm 1960, cố Bí thư Kim Ngọc triển khai chủ trương "khoán hộ", giao khoán ruộng cho từng hộ để họ trực tiếp hưởng thành quả vượt mức. Dẫu vấp ý kiến trái chiều, ông vẫn kiên định thí điểm vì đặt lợi ích Nhân dân và hiệu quả sản xuất lên trên hết. 

Trên cơ sở thực tiễn, ngày 13/01/1981, Ban Bí thư ban hành Chỉ thị 100 mở rộng khoán sản phẩm; đến 05/4/1988, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 10 về đổi mới quản lý kinh tế nông nghiệp. "Khoán 10" tiếp thu tinh thần cốt lõi "khoán hộ", điều chỉnh phù hợp quy mô toàn quốc, đánh thức tính chủ động - sáng tạo của nông dân: dân giàu thì nước mạnh, đó là mục tiêu của phát triển. Nhờ đường lối đúng, nông nghiệp bứt phá: năm 1989, chỉ sau một năm thực hiện "Khoán 10", sản lượng lúa đạt 21,5 triệu tấn, lần đầu Việt Nam xuất khẩu 1,2 triệu tấn gạo. Từ nền sản xuất thiếu đói, Việt Nam vươn thành quốc gia xuất khẩu gạo - nông sản hàng đầu. Cố Đại tướng Võ Nguyên Giáp từng khẳng định: "Đất nước phải biết ơn anh Kim Ngọc… đã đưa ra cái mới; đến nay đất nước phát triển nhờ có lúa gạo mà anh Ngọc đã đi tiên phong…". Tấm gương Kim Ngọc để lại bài học cốt lõi: dám nghĩ - dám làm vì dân, dựa thực tiễn để hoàn thiện thể chế. 

Ngày nay, khát vọng 2045 đòi hỏi đội ngũ cán bộ tiên phong, sáng tạo, liêm chính. Câu chuyện của Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh Phạm Văn Thịnh là minh chứng sinh động. Cuối tháng 6/2025, khi còn là Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang (cũ), đồng chí Thịnh không chỉ tham mưu chính sách nông nghiệp - nông thôn theo tinh thần Nghị quyết của Đảng, mà còn trực tiếp livestream tiêu thụ 54 tấn vải trong 6 giờ. Đơn hàng không chỉ từ nội địa mà còn xuất khẩu sang Mỹ - Nhật Bản - Australia…, góp phần giải bài toán đầu ra bền vững và nâng tầm thương hiệu nông sản Việt.

"Điều khiến tôi xúc động không phải con số 54 tấn, mà là những cuộc gọi của bà con và doanh nghiệp: họ thấy lãnh đạo tỉnh livestream bán hàng. Điều đó khẳng định chất lượng - thương hiệu vải Lục Ngạn, và thúc đẩy người nông dân chuyển từ bán truyền thống sang kênh số với giá cao hơn, thị trường rộng hơn. Phạm Văn Thịnh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh chia sẻ.

Ông Nguyễn Đức Hà, nguyên Vụ trưởng Vụ Cơ sở Đảng - Ban Tổ chức Trung ương, cho rằng: với mô hình chính quyền hai cấp, cán bộ là trung tâm vận hành cơ chế mới, đưa chính quyền gần dân - sát dân - phục vụ dân tốt hơn. Việc Phó Chủ tịch Phạm Văn Thịnh trực tiếp xuống vườn livestream bán vải "không chỉ tạo hiệu quả kinh tế mà còn dựng hình ảnh lãnh đạo miệng nói tay làm, tăng niềm tin của Nhân dân với Đảng và tăng độ tin cậy sản phẩm với khách hàng - tác động kép rất rõ".

"Việc gì lợi cho dân, ta phải hết sức làm. Cán bộ gương mẫu - liêm chính - hành động là then chốt để cái đẹp thắng thế, cái xấu bị thu hẹp." Nguyễn Đức Hà, nguyên Vụ trưởng Vụ Cơ sở Đảng cho biết. Từ định hướng ấy, "lấy đẹp, dẹp xấu" không phải khẩu hiệu mà là phương pháp tổ chức. Bên cạnh đó, để trị tận gốc tham nhũng, phải "đi vào bản chất".

Quan điểm này được nhấn mạnh tại Hội nghị tổng kết công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng năm 2024, triển khai nhiệm vụ trọng tâm 2025: GS.TS Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị - Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh - Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương - Phó Trưởng ban Chỉ đạo 35 Trung ương: "Năm 2025 là năm có nhiều sự kiện, kỷ niệm lớn, yêu cầu công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng phải tạo nên sự thống nhất nhận thức trong toàn Đảng, toàn xã hội. Muốn 'xây để chống' hiệu quả, phải dựa trên quyết sách mới và tổ chức thực thi nghiêm. Bên cạnh đó cần lan tỏa thông tin tích cực, cổ vũ cái đúng, cái đẹp; xử lý mạnh sai phạm, biểu hiện sai trái, thù địch trên tinh thần: Cái tốt phải được tổ chức để thắng thế; cái xấu phải bị cô lập, thu hẹp không gian."

Ông Phan Thăng An, Phó Trưởng Ban Tổ chức Trung ương - Bí thư Đảng ủy Cơ quan Ban Tổ chức Trung ương: "Cần nhìn lại và có cách tiếp cận từ gốc, từ bản chất thì mới giải quyết được tham nhũng: phải 'đi thẳng vào bản chất' nếu muốn trị tận gốc tham nhũng. Giải pháp là '4 không': không thể, không dám, không cần, không muốn tham nhũng. Khi bốn tầng cơ chế vận hành đồng bộ, tham nhũng bị siết từ nguồn, giảm chi phí xã hội, tăng niềm tin Nhân dân."

Trên bình diện quản trị, phải chuyển từ quản lý mệnh lệnh sang quản trị phục vụ - kiến tạo; từ thủ công sang số hóa; từ xử lý sự vụ sang quản trị rủi ro. Hệ sinh thái số với dữ liệu dùng chung, một cửa - một cửa liên thông, định danh điện tử, chữ ký số, hóa đơn - chứng từ điện tử, thanh toán không tiền mặt… phải trở thành hạ tầng của minh bạch. Khi quy trình để lại "dấu chân số", khi tiêu chí - thời hạn - trách nhiệm rõ ràng, cơ hội xin - cho, lợi ích nhóm tự thu hẹp. Kỷ luật - kỷ cương khi đó không còn là mệnh lệnh khô cứng, mà là năng lực vận hành hiệu quả của bộ máy hiện đại.

Cốt lõi vẫn là cán bộ vì dân. Mỗi cán bộ, đảng viên vừa là người thực thi đường lối, vừa là cầu nối ý Đảng - lòng dân. Những tấm gương dám nghĩ - dám làm - dám chịu trách nhiệm, sâu sát cơ sở, gần dân - vì dân sẽ thắp sáng niềm tin, khơi dậy khát vọng, hun đúc sức mạnh để hiện thực hóa mục tiêu 2045 - hùng cường, thịnh vượng, hạnh phúc. "Xây để chống - lấy đẹp, dẹp xấu" chính là con đường chắc thắng: kỷ cương là then chốt, niềm tin là mục tiêu, phòng ngừa là căn bản, trừng trị để răn đe - để cái đẹp được tổ chức thắng thế, cái xấu bị cô lập và đẩy lùi.

Còn nữa…

Bài 3, Việt Nam: Đổi mới tư duy, sáng tạo cách làm, nâng tầm vị thế