Rời xa công việc của một phóng viên chính trị - ngoại giao sau nửa thế kỷ gắn bó, Nhà báo - Nhiếp ảnh gia (NAG) Giản Thanh Sơn có thời gian quay ống kính và ngòi bút về hướng đời thường, để "hít thở" cuộc sống qua những bức ảnh đường phố…
Nói đến NAG Giản Thanh Sơn là nhắc đến những bức ảnh chân dung ấn tượng về nguyên thủ - chính khách thế giới đến với Việt Nam, về những bức ảnh chụp từ không trung (Không ảnh – PV) ở khắp lãnh thổ Việt Nam. Nhưng đó không phải là những dự án được thực hiện không chỉ một thời gian ngắn. Trong suốt sự nghiệp hơn gần 50 năm làm phóng viên, từng đến và tác nghiệp tại hơn 80 quốc gia, NAG Giản Thanh Sơn đã chụp hàng trăm ngàn bức ảnh, từ thời nền công nghiệp nhiếp ảnh thế giới còn sử dụng máy chụp phim âm bản/dương bản, cho tới thời đại mà kỹ thuật số lên ngôi… Những bộ tác phẩm, triển lãm ảnh, ra mắt sách … "cộp mác" Giản Thanh Sơn như "Chân dung chính khách", "Vị thế Việt Nam", "Việt Nam nhìn từ không trung", "Dấu ấn hội nhập"… đều là những hành trình dài... Song mỗi tác phẩm ra mắt, cũng chỉ là một phần nhỏ trong kho tàng ảnh đồ sộ của Giản Thanh Sơn.
Nhà báo, nhiếp ảnh gia Giản Thanh Sơn (sinh năm 1957 tại Long An). Ông chính thức gia nhập báo giới vào nữa cuối thập niên 70. Ông viết cho nhiều tờ báo trong nước. Ông từng là phóng viên tháp tùng nguyên thủ Việt Nam và làm việc tại Phủ Chủ tịch (giai đoạn 2006-2016).
Có gần 50 năm làm báo, ông từng tác nghiệp tại hơn 80 quốc gia; tham dự các kỳ họp thượng đỉnh tại Liên Hợp Quốc, hội nghị quốc tế tại Peru, Nhật Bản, Singapore, Nga, Mỹ, Ai Cập, Trung Quốc, Indonesia, Philippines,... và được xác lập 5 kỷ lục quốc gia và châu Á về nhiếp ảnh - báo chí. Sau khi trở thành ký giả và nhiếp ảnh gia tự do, ông có những triển lãm gây dấu ấn và xuất bản nhiều cuốn sách song ngữ Việt – Anh, trong đó có: Chân dung chính khách, Dấu ấn hội nhập, Vị thế Việt Nam, Không ảnh về đảo và bờ biển Việt Nam, Tổng tập Đối ngoại (2007-2016), Phóng viên ảnh Nick Ut huyền thoại giản dị, Môi trường Việt Nam và Thế giới (không ảnh), Miền ký ức, Nghệ sĩ tuồng cổ…
Trong năm 2021, Giản Thanh Sơn đã được bình chọn, tôn vinh trong quyển sách 100 nhân vật khoa học và văn nghệ sĩ tiêu biểu của ASEAN…
Ký giả Giản Giản Thanh Sơn nhận bằng tiến sĩ hạng danh dự của đại học quốc tế WRU ở tuổi 64 bởi một Luận án chuyên sâu về "Quảng bá hình ảnh quốc gia"được Hội đồng thẩm định quốc tế đánh giá cao…
Từng có dịp công tác chung với NAG Giản Thanh Sơn, chứng kiến ông tác nghiệp, mới thấy hết năng lượng của ông – một tình yêu với nghề mãnh liệt và một sức mạnh ý chí to lớn ở tay máy đã có kinh nghiệm chụp hình tới nửa thế kỷ này.
Nhiếp ảnh gia Giản Thanh Sơn luôn tìm được niềm vui sau ống kính dù ở lĩnh vực khắc họa nào.
Giờ đây, khi đã hơn 60 tuổi, chúng ta vẫn có thể bắt gặp tay máy lão luyện này "lang thang" với ảnh, ở một góc nào đó của Sài Gòn. Ông rời xa công việc lĩnh lương nhà nước, không có nghĩa là chia tay với ngòi bút và nhiếp ảnh. Nhiếp ảnh đường phố bỗng trở thành một góc khác trong tâm hồn dạt dào cảm xúc của NAG Giản Thanh Sơn.
Chia sẻ về ảnh đường phố, NAG Giản Thanh Sơn cho hay: "Xuất thân là ký giả, khi còn là phóng viên mảng Chính trị - Ngoại giao; Nói đến chính trị - ngoại giao nhiều người cho rằng đề tài này thường khô cưng, nhưng tôi vẫn luôn tạo cho mình sự cảm xúc tràn ngập, làm sao thể hiện được thái độ, thần sắc của nhân vật khi đang đề cập đến một vấn đề nào đó. Nghề báo giúp tôi có phản ứng nhanh, từ kỹ thuật, tới ý niệm, nhận thức. Để rồi, khi rời khỏi công việc lãnh lương nhà nước, tôi quay ống kính và ngòi bút về với đời thường. Tôi luôn xách máy đi chụp. Tôi không thấy hụt hẫng khi rời xa công việc mà thậm chí còn háo hức vì mình có nhiều điều kiện, thời gian để tiếp xúc với đời sống hơn, từ đó tạo cho tôi những cảm xúc mới hơn với nhiếp ảnh".
Với nhiều kỷ lục Việt Nam và thế giới đang nắm trong tay, NAG Giản Thanh Sơn cho hay, ông không còn động lực với giải thưởng hay tham gia hội nhóm. Chụp ảnh, sáng tác ảnh chỉ đơn giản như hơi thở mỗi ngày: "Chụp ảnh mà suy nghĩ và áp lực quá nhiều về việc chụp thế này sẽ đoạt giải, chụp thế kia để mang đi dự thi, điều đó sẽ khiến cảm xúc của người chụp ảnh bị khựng lại, nó chỉ dừng ở đó thôi. Dù có dự trù những tình huống xảy ra, nhưng chụp ảnh là lưu lại khoảnh khắc. Và khoảnh khắc đôi khi xảy ra mà không cho mình bất cứ sự chuẩn bị nào.
Với tôi, điều quan trọng là giữ được cảm xúc cầm máy. Khi mình đi trên phố vào buổi chiều nắng tàn, một đêm mưa, đang đi bộ, ngồi uống cà phê… gặp những nhân vật gây được cảm xúc cho mình từ biểu cảm, từ hành động… tôi sẽ bấm máy. Khoảnh khắc trong ảnh đường phố là không thể dàn dựng được".
NAG Giản Thanh Sơn: Nhiếp ảnh là cuộc sống
Khi được hỏi về dự định "nghỉ hưu" - ở đây nghĩa là không còn rong ruổi với ảnh nữa, NAG Giản Thanh Sơn cho biết chưa hề suy nghĩ về việc đó. Ông cho hay nếu điều kiện sức khỏe còn cho phép, ông sẽ vẫn viết báo và chụp ảnh. Mà nếu không, cũng là làm gì đó liên quan đến nghề viết và chụp ảnh.
"Tôi chưa có kế hoạch liên quan đến việc "nghỉ hưu". Nếu điều kiện không cho phép nữa, tôi sẽ vẫn ngồi nhà viết lách và làm công việc chuyên sâu về hình ảnh. Ảnh tôi có nhiều lắm, có nhiều bức hình cũng chưa được công bố nữa, có thời gian thì ngồi xem lại, biên tập để giới thiệu (đăng lai rai trên facebook chơi) Miễn nó còn liên quan đến ảnh, là tôi còn nhiều cảm xúc, bởi nhiếp ảnh là cuộc sống!"
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!