Vào những ngày cuối cùng trước Tết Nguyên đán Giáp Thìn, Đen đã có cuộc trò chuyện ngắn với Thời báo VTV - nơi anh nhìn lại một năm đã qua, một năm được cho là nhiều dấu ấn với sự nghiệp của anh. Chỉ với ca khúc "Nấu ăn cho em" phát hành vào tháng 5/2023, tên tuổi của Đen đã được xướng lên trong tất cả các giải thưởng danh giá của Việt Nam trong năm qua.
Đen là nghệ sĩ duy nhất trong 303 đề cử được trao giải thưởng Tình nguyện Quốc gia 2023, Đen cũng được vinh danh với giải Nghệ sĩ vì cộng đồng trong đêm giới thiệu các nghệ sĩ tiêu biểu do Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch tổ chức; giải Nam ca sĩ/rapper nhạc nhẹ và giải Nghệ sĩ vì cộng đồng tại lễ trao giải Mai Vàng 2023; Top 10 ca khúc được yêu thích nhất (cho bài hát “Nấu ăn cho em”) tại Làn Sóng Xanh 2023...
Tuy nhiên, khi nói chuyện với Đen, khi phóng viên của Thời báo VTV chúc mừng Đen về một năm 2023 thành công, Đen cười bảo: "Đừng chúc mừng Đen!".
'Khi lòng nhân ái được lên tiếng, nhiều người sẽ được giúp đỡ'.
Đen.
"Thật ra Đen không dám nhận lời chúc mừng đâu bởi vì bài hát "Nấu ăn cho em" Đen không coi nó là điều đáng mừng trong sự nghiệp của mình" - Đen mở đầu cuộc trò chuyện rồi ngập ngừng, và suy nghĩ đôi chút, trước khi nói tiếp - "Đen không biết giải thích làm sao cho mọi người hiểu suy nghĩ của mình. Những hình ảnh trong MV đó... Đen nghĩ chúng ta hãy mừng cho tất cả mọi người - những người luôn có lòng yêu thương con người, luôn có sự đồng cảm với những mảnh đời khó khăn".
"Hãy chúc mừng cho tất cả những người đó bởi vì lòng nhân ái càng ngày càng cần thiết trong xã hội này" - Đen tiếp tục - "Và khi lòng nhân ái được lên tiếng sẽ có rất nhiều người được giúp đỡ. Mình mừng cho tất cả mọi người khi có tấm lòng nhân ái đó".
Và trong cuộc trò chuyện với Đen vào ngày cuối năm Quý Mão - trước khi chào đón năm mới Giáp Thìn, cuộc trò chuyện của phóng viên Thời báo VTV với Đen không chỉ là nhìn lại một năm đã qua của Đen - năm 2023 với ca khúc "Nấu ăn cho em" - mà nó còn ngược về rất nhiều năm trước đó. Đó là khi Đen xuất hiện tại Bài hát Việt - một chương trình dành cho các tác giả, các nhạc sĩ, là nơi họ mang những sáng tác mới của mình đến với công chúng...
Bài hát Việt tháng 8, 2011 - sân khấu lớn đầu tiên và những chiếc áo đi mượn...
Đó là vào tháng 8 năm 2011, Đen cùng người bạn của mình Võ Việt Phương - người vẫn được biết đến với rapname JGKID - mang ca khúc "Cây bàng" đến Bài hát Việt. Ca khúc này sau đó đã nhận giải Bài hát được khán giả yêu thích của Bài hát Việt tháng 8.
Khi nhắc lại chương trình Bài hát Việt, ký ức của Đen dường như lập tức quay trở lại khoảng thời gian của 13 năm về trước, và Đen bảo: "Đó đúng là những ngày đầu tiên Đen biết đến sân khấu là như thế nào. Đen vẫn còn nhớ như in là anh đạo diễn chương trình (cố nhạc sĩ Lương Minh - P.V) nói với Đen: Như thế này không cho diễn nữa vì quá tệ. Nếu cậu không làm được tôi sẽ cắt tiết mục này".
"Tệ là đúng thôi vì Đen chưa bao giờ biết đến cái sân khấu chuyên nghiệp nó như thế nào, không biết được ánh đèn lấp lánh như thế" - Đen cười, nói tiếp - "Đó còn là chương trình trên truyền hình nữa chứ".
"Nhưng Đen thấy may là có những lời như thế để hối thúc mình phải cố gắng lên, cơ hội chỉ có một lần trong đời thôi. Đen nhớ không bao giờ quên được lời nói đó - Nếu cậu không làm được tôi sẽ cắt tiết mục này".
Đó có phải sân khấu lớn đầu tiên của Đen không?
- Đúng rồi đó. Đó là sân khấu lớn đầu tiên của Đen. Đến bây giờ Đen vẫn luôn nói với mọi người là tại sao Bài hát Việt lại mạo hiểm vậy ta? Không ai biết 2 thằng này là ai. Trong khi đó, Bài hát Việt lại là một chương trình uy tín, thế mà lại dám để cho 2 đứa em - hai đứa mà chưa bao giờ xuất hiện ở đâu chính thống, chưa biết hát, biểu diễn như thế nào mà được đứng trên một sân khấu uy tín như thế.
Đến bây giờ, Đen vẫn coi những người làm chương trình Bài hát Việt là dũng cảm. Trong đời sống này, sự dũng cảm rất cần thiết.
Nhưng chắc ở Đen và Phương hồi đó phải có gì đó khiến người ta tin, để quyết định mạo hiểm thế với mình chứ?
- À... đó... Đó là niềm tin. Cũng may là Đen và Phương có điểm cộng duy nhất đó để mọi người ủng hộ (Cười). Hồi đó bọn em non thật, không biết là biểu diễn như thế nào. Còn không biết cầm mic như thế nào để hát cho tốt nữa.
Mà đến bây giờ, Đen vẫn còn nhớ như in buổi quay hôm đó. Hôm lên sân khấu diễn, Đen mặc một cái áo kẻ đỏ, đội một cái nón mượn của bạn. Lúc đó không có đồ hip hop đâu, phải đi mượn hết. Còn hôm quay hình ngoài trời, Đen mặc một cái áo kẻ trắng đen, cũng đi mượn luôn.
Đó đúng là giấc mơ không tin nổi, không tin mọi thứ lại đến với mình như thế. Và chính nó khiến cho Đen đi đến con đường ngày hôm nay.
'Mọi người cứ nói Đen khiêm tốn nhưng thực sự Đen không khiêm tốn chút nào. Đen biết những điều mà khán giả và công chúng mang đến cho mình, chứ không mình chỉ mãi là một hiện tượng mạng thôi'.
Đen.
'Mình không bao giờ tính toán được gì đâu'.
Đen.
Được nhìn thấy Đen từ những ngày đầu tiên và theo thời gian đó mình nhìn thấy được sự phát triển theo một cái cách mà không rõ, đó là Đen thuận theo tự nhiên hay có sự tính toán? Và trong đầu mình cũng có một kế hoạch cho mọi thứ mình làm?
- Đen có thể cam đoan với chị là mình không tính được gì cả. Âm nhạc này là mình phải tự viết, tự sản xuất và tự tính toán tât cả mọi thứ trong âm nhạc của mình. Nhưng không ai cam đoan được 1 bài hát sắp ra mắt được mọi người thích hay không!? Đen cũng có những bài hát mà mọi người không thích chứ. Khi mình làm nhạc mình có nghĩ sẽ được mọi người thích đâu.
Giới trẻ thì các bạn thường thích những bài hát về tình yêu, về niềm vui, về nỗi buồn... cái gì đó sâu rộng 1 xíu. Đen và các anh em làm nhạc thì chỉ nghĩ ok, thôi mình cứ làm cho thoả cái lòng mình. Giống như bài hát "Nấu ăn cho em", lúc đó chỉ nghĩ mình đi lên đó một lần, nhìn ngắm cuộc đời, nhìn ngắm để xem mình có đóng góp được gì cho cộng đồng hay không, chứ không có 1 tính toán gì...
Mình không tính toán được đâu chị ạ. Âm nhạc thay đổi từng ngày và từng giờ. Và có nhiều khi sau một đêm thức dậy, Đen thấy âm nhạc của mình già cỗi lắm rồi.
Có bao giờ Đen lo lắng không?
- Cũng có. Cái lo lắng duy nhất là không sống bằng âm nhạc thì mình sống bằng cái gì bây giờ? Bởi vì ngoài âm nhạc ra mình còn thiếu rất nhiều thứ để có thể bươn trải được ở ngoài kia. Nên lo lắng duy nhất chỉ là mình sẽ kiếm sống như thế nào thôi. Chứ còn Đen luôn rõ ràng một điều là làm nghệ sĩ, làm âm nhạc nó có thời. Đen lúc nào cũng sẵn sàng cho việc đó. Không có gì phải buồn cả. Âm nhạc mới, những con người mới... đó là điều hiển nhiên. Thị trường âm nhạc cần điều đó. Phải có cái gì đó để cho khán giả được vui.
Có bao giờ bạn tự hỏi vì sao người ta thích nhạc của mình không?
- Có. Đen luôn tự hỏi điều đó. Đen luôn hỏi khán giả của mình sao lại thích nhạc của mình? Sau khi làm xong một bài, mix, master xong mình thấy nó bớt hay đi nhiều. Nhạc của Đen nó cũng hơi cá nhân, quá cá nhân nhưng không hiểu sao mọi người lại thích?!
Đen luôn đặt câu hỏi nhưng đến bây giờ thì bớt đặt câu hỏi rồi vì nhạc mình nó có sự thay đổi - mình viết cho những người đồng cảm với mình, cùng chung suy nghĩ với mình nên âm nhạc mình làm cũng rộng ra, nhiều người nghe hơn 1 xíu. Đen cũng nhận thức được điều đó.
Nghĩa là bây giờ phần mình viết cho mình nó giảm phần trăm hơn?
- Không phải giảm phần trăm hơn. Mà nó tuỳ từng bài. Đen cũng có những bài viết cho riêng mình như "Ai muốn nghe không"... Nói chung, nó tuỳ vào cái cảm hứng của mình. Đen làm việc hoàn toàn về cảm hứng.
Mọi người nói thấy đồng cảm với nhạc của Đen, thấy gần gũi. Khi mọi người gặp mình ở ngoài họ không coi mình là thần tượng cao xa, họ thấy giống 1 người anh, 1 người em, 1 người bạn. Vì qua âm nhạc, cảm giác mọi người trò chuyện được với nhau. Đen thích điều đó lắm
'Việc Đen biến thành một ca sĩ như bây giờ là điều không thể tính được'.
Vào cuối buổi trò chuyện với Thời báo VTV, Đen bảo: "Đen thấy tâm hồn mình cũ rồi. Nó cũ thật. Thế hệ bây giờ khác lắm rồi... Đen vẫn tìm những bạn trẻ giống mình để kết hợp... Nhưng nói chung, mình phải chấp nhận sự thay đổi, sự xoay chuyển của thị trường âm nhạc. Nó không tính toán được đâu, nên quay lại câu hỏi của chị có tính toán được không, nó không thể tính toán được".
Và khi cuộc trò chuyên quay lại với bài hát "Nấu ăn cho em", trước câu hỏi bài hát này có phải là một nước chuyển tự nhiên, khi nó dường như liên quan đến cộng đồng hơn những ca khúc khác Đen viết trước đó, Đen gật đầu: "Nó là bước chuyển tự nhiên của Đen".
"Thực ra, Đen tham gia quỹ Nuôi em của anh Hoàng Hoa Trung từ lâu rồi nhưng theo những cách nhỏ lẻ thôi" - Đen nói tiếp - "Và một lần, anh Hoàng Hoa Trung nói với Đen là có một số trường hợp nhiều anh chị nuôi, nhiều người không đủ điều kiện để nuôi nữa nên có những em đang được nuôi rồi thì tự nhiên lại không được nuôi nữa. Nghe vậy mình thấy thương các em. Thà không biết đến thì không sao...".
"Mình nghĩ mình làm nhạc mình có nguồn thu đều đặn để khi có những trường hợp như thế thì các em vẫn tiếp tục được nuôi, không cần phải đợi chờ ai đó nhận nuôi tiếp" - Đen tiếp tục - "Và đó chính lý do Nấu ăn cho em ra đời".
"Đen đã rủ mấy anh em lên đó, như trong bài hát em viết, một ngày trong đầu óc không nghĩ gì, chỉ lên để ngắm nhìn cuộc đời có những hoàn cảnh như thế để mình biết là mình con may mắn hơn. Nghe có vẻ văn hoa nhưng thực sự như thế".
'Lên với các em, mình nhận ra giá trị thực sự của cuộc đời này nó gói gọn trong mấy điều - bữa ăn, quần áo mặc, tri thức. Vậy thôi'.
Đen.
Sự thay đổi nhiều nhất của Đen trong năm 2023 - với việc được gặp gỡ các em nhỏ - có khiến cách nhìn cuộc sống của mình thay đổi không?
- Khi mình xem báo đài nói về những tấm gương hy sinh thì mình chỉ nghe và biết vậy thôi nhưng được gặp trực tiếp cảm nhận của mình mới rõ ràng được. Nhìn các thầy các cô chăm các em ấy còn hơn cả bố mẹ nữa. Bố mẹ chăm 1-2 đứa là đã mệt lắm rồi. Đây là cả trăm đứa trẻ. Đen mới tự hỏi lý do nào, mục đích nào mà các thầy, cô làm được như vậy? Và sau khi nhìn mọi người làm việc thì Đen mới nghĩ không có lý do nào ngoài tình yêu thương và không mục đích nào ngoài sự cống hiến cho giáo dục, cho sự phát triển của những nơi còn nghèo khổ, vùng sâu vùng xa như vậy.
Mọi người nói Đen khiêm tốn nhưng mình không khiêm tốn. Mình được trao cho những điều kiện rất tốt để làm việc, mình có thể thoải mái làm việc, phát triển bản thân thì những việc mình làm nó thực sự đơn giản lắm. Còn có những người kia - họ không có gì cả ngoài nhiệt huyết - và họ đã làm được những điều tuyệt vời.
Mỗi năm Đen có thường nhìn lại và rút ra gì đó cho mình không?
- Có chứ. Cái hay của những ngày cuối năm là nó cho mình cơ hội nhìn lại. Những cái tổng kết cuối năm nó quan trọng lắm. Nó cho mình xem mình đã làm được gì, chưa làm được gì để sang năm mình sẽ phải như thế nào?
Điều bạn thích nhất ở Tết là?
- Là đoàn tụ!
Bây giờ lớn rồi thì cảm giác của mình về Tết có thay đổi nhiều không?
- Không chị ạ. Tết nó thiêng liêng với những giá trị nó vẫn luôn hiện hữu trong mình như trước đây.
Năm 2024 Đen có dự định gì không?
- Như đã nói với chị, mình không tính nổi gì đâu. Mình không biết mình sẽ viết cái gì. Nên nhiều khi Đen chia sẻ là bản thân cũng lo lắng, áp lực khi không biết ngày mai mình viết được cái gì!?
Vậy là mình thuận theo tự nhiên đúng không?
- Đúng rồi. Nhưng chắc chắn sẽ vẫn là viết nhạc, viết nhạc và viết nhạc thôi.
Cảm ơn Đen về cuộc trò chuyện!
___
Người thực hiện: ĐL.Nhân Ái
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!