Thế giới công nghệ sẽ ra sao nếu ông Trump rời Nhà Trắng?
Nhiều người dự đoán, Tổng thống Mỹ mới với những chính sách mới sẽ khiến thế giới công nghệ có nhiều thay đổi.
Trong cuộc đua vào Nhà Trắng, đến thời điểm này ông Biden đang có ưu thế hơn. Việc cựu Phó Tổng thống Mỹ có cơ hội giành chiến thắng lớn, có thể nói đã khiến thế giới công nghệ "thở phào nhẹ nhõm", như đánh giá của tờ Nikkei.
Hàng loạt CEO công nghệ nổi tiếng đã gửi lời chúc mừng ứng viên Joe Biden sau khi truyền thông Mỹ thông báo ông sẽ là Tổng thống thứ 46 vào 7/11 (giờ Mỹ).
Vậy nếu ông Biden đắc cử, thế giới công nghệ sẽ có thể thay đổi ra sao? Tờ Nikkei nhận định, tân Tổng thống có thể xoa dịu những căng thẳng với Trung Quốc, đem lại sự ổn định trong hoạt động kinh của các doanh nghiệp nhưng phía trước ông còn rất nhiều thử thách.
Một trong số đó phải kể đến việc dự định kiềm chế Big Tech ra sao hay phạm vi các chính sách mà tân Tổng thống sẽ thực hiện nếu Đảng của ông không nắm quyền kiểm soát Thượng viện? Dưới đây là những khía cạnh cụ thể.
Nếu ông Biden đắc cử và ông Trump rời nhà Trắng, thế giới công nghệ sẽ có những thay đổi gì? Đây là câu hỏi được nhiều người đặt ra khi công nghệ đang trở thành mũi nhọn của hầu hết các quốc gia. (Ảnh: NBC news)
Làm chậm lại sự chia tách của chuỗi cung ứng nhưng cạnh tranh công nghệ Mỹ - Trung vẫn "nóng"
Một trong những hy vọng lớn nhất mà thế giới công nghệ dành cho Tân Tổng thống Mỹ là ông sẽ "đảo ngược" hoặc ít nhất là làm chậm lại việc chia cắt chuỗi cung ứng công nghệ giữa Mỹ và Trung Quốc.
Kể từ khi chính quyền Mỹ thêm Huawei vào danh sách đen vào năm ngoái, các nhà cung cấp của Mỹ cho gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc đã mất hàng tỷ USD doanh thu. Năm nay, danh sách mở rộng hơn với những cái tên như TikTok. Việc này đe dọa gây thiệt hại lớn hơn cho công nghệ Mỹ. Các công ty ở Silicon Valley lo ngại nếu căng thẳng ngày càng trầm trọng, hai bên trả đũa qua lại lẫn nhau sẽ càng tạo thêm khó khăn việc kinh doanh xuyên biên giới của mình.
Nhiều chuyên gia và người trong ngành nhận định, nếu ông Biden đắc cử, ông ít có khả năng "thúc đẩy" việc đứt gãy nguồn cung, đồng thời đưa ra nhiều chiến lược hơn cho các giao dịch với Bắc Kinh.
Tôi nghĩ ông Biden sẽ tiếp tục cứng rắn với Trung Quốc nhưng cách làm của ông ấy sẽ khác biệt hơn
Ông Orit Frenkel, một nhà đàm phán thương mại kỳ cựu, hiện là giám đốc điều hành tại nhóm vận động Sáng kiến Lãnh đạo Hoa Kỳ có trụ sở tại Washington
Theo ông Frenkel, cách tiếp cận của ông Trump với Trung Quốc trong đó có việc tăng thuế quan đã gây ra thiệt hại về tài sản thế chấp cho các công ty Mỹ.
Cuộc chiến công nghệ giữa hai siêu cường sẽ không giảm nhiệt dù Tổng thống mới là ai.
Tuy nhiên, bất chấp sự khác biệt về chiến lược, các chuyên gia nói với tờ Nikkei rằng, ngay cả dưới thời ông Biden, nếu ông thắng cử, sự canh tranh về công nghệ giữa hai siêu cường sẽ chỉ có tăng mà không có giảm.
Lý do vì Mỹ tiếp tục coi sức mạnh công nghệ ngày càng tăng của Trung Quốc và sự phụ thuộc của Mỹ vào chuỗi cung ứng này là lo ngại về an ninh quốc gia.
"Ông Biden muốn mang thêm chuỗi cung ứng trở lại Mỹ. Đó là một cách để giúp xây dựng lại nền kinh tế Mỹ. Nhưng ông ấy sẽ không hà khắc như ông Trump đã từng làm", ông Darrell West, phó Chủ tịch kiêm Giám đốc nghiên cứu quản trị tại Viện Brookings, một tổ chức tư vấn có trụ sở tại Washington cho hay.
Điều có thể không thay đổi là sự chuyển dịch chuỗi cung ứng lớn ra khỏi Trung Quốc. Các công ty công nghệ lớn của Mỹ như Apple, HP, Dell và Google đều đã yêu cầu các nhà cung cấp của mình chuẩn bị các phương án sản xuất "ngoài Trung Quốc". Trong khi đó, nhiều công ty điện tử chủ chốt đã mở rộng cơ sở sản xuất tại nhiều quốc gia Đông Nam Á hay Ấn Độ.
Simon Lin, chủ tịch của Wistron, nhà lắp ráp và cung cấp iPhone cỡ nhỏ và cho các hãng như Acer, HP và Dell, tin rằng sự thay đổi này sẽ tiếp tục được duy trì. "Xu hướng đa dạng hóa này sẽ không thay đổi trong dài hạn", Lin nói.
Những nguồn tin thân cận với các công ty Mỹ cho biết, kế hoạch của Apple là tăng cường năng lực sản xuất ở Ấn Độ và Việt Nam, bất kể ai ngồi trong phòng Bầu dục.
"Đa dạng hóa rủi ro là mục tiêu chính trong dài hạn. Dự án tại Ấn Độ của Apple sẽ tiếp tục. Nó sẽ không bị thay đổi vì kết quả bầu cử của Mỹ", một nguồn tin từ chuỗi cung ứng nói với Nikkei Asia.
Thân thiện hơn với các nhân tài nước ngoài
Tại Mỹ, nếu ngồi vào chiếc ghế Tổng thống, ông Biden có thể rút lại một số chính sách nhập cư gần đây khiến các công ty công nghệ lớn khó khăn trong việc thuê và giữ nhân tài nước ngoài.
Visa H-1B là loại visa chủ yếu được các công ty công nghệ Mỹ sử dụng để tuyển dụng nhân lực chất lượng cao
Trong các chính sách này, đặc biệt quan trọng là chương trình về visa H-1B, loại visa chủ yếu được các công ty công nghệ ở Silicon Valley sử dụng để tuyển dụng những nhân lực có trình độ cao.
Tháng 6 vừa qua, Tổng thống Trump ký sắc lệnh ngừng cấp thẻ xanh ngoài lãnh thổ Mỹ tới ngày 31/12, đồng thời "đóng băng" nhiều thị thực lao động. Ngoài ra, các quy tắc mới cũng nâng cao yêu cầu với những người nộp đơn để có visa H-1B.
Việc này đã khiến khiến thung lũng Silicon dậy sóng, bởi 3/4 thị thực H-1B của Mỹ được cấp chuyên gia và kỹ sư trong ngành công nghệ.
Theo thống kê từ Cơ quan Nhập tịch và Di trú Mỹ (USCIS), 39% kỹ sư phần mềm, 27% lập trình viên máy tính và 28% công việc kỹ thuật điện của Mỹ là người nhập cư.
"Chúng ta không còn sống ở những năm 1920 nữa. Đó là nền kinh tế toàn cầu, và chúng ta phải cạnh tranh", bà Diane Hernandez, luật sư nhập cư tại công ty luật Hall Estill cho biết.
Bà Hernandez nhận định, nếu đắc cử,, ông Biden sẽ "không gây khó khăn hơn" cho các công ty công nghệ trong việc tuyển dụng nhân tài. Lý do là ưu tiên giúp các công ty này duy trì khả năng cạnh tranh trên toàn cầu.
Bà cũng hy vọng chính quyền mới sẽ thực hiện một số thay đổi với chính sách nhập cư bao gồm cả chương trình H-1B trong bốn năm tới.
Tuyên bố và thực tế
Sự chuyển giao quyền lực ở Mỹ nếu có cũng có tác động tới các công ty công nghệ lớn đang vướng vào mục tiêu kép của ông Trump là kiềm chế sự trỗi dậy của các công ty công nghệ Trung Quốc và khởi động lại ngành sản xuất tại Mỹ.
Hai công ty công nghệ lớn là Foxconn Technology Group, nhà sản xuất hợp đồng điện tử lớn nhất thế giới và Taiwan Semiconductor Manufacturing Co. (TSMC), nhà sản xuất chip theo hợp đồng lớn nhất thế giới - đều cam kết đầu tư đáng kể vào Mỹ dưới thời ông Trump.
Tuy nhiên, lời hứa đầu tư 10 tỷ USD vào bang Wisconsin để xây dựng một nhà máy sản xuất màn hình lớn và dây chuyền lắp ráp TV của Foxconn đã nhiều lần bị thu hẹp. Trong khi đó TSMC hồi tháng 5 đã công bố ý định xây dựng một nhà máy sản xuất chip tiên tiến trị giá 12 tỷ USD ở Arizona, một bang chiến trường trong cuộc bầu cử Mỹ.
Hai tuần trước khi cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ bắt đầu, tỷ phú Terry Gou, người sáng lập Foxconn, đã cam kết tiếp tục đầu tư vào Wisconsin bất kể ứng cử viên nào thắng cử "miễn là các nhà hoạch định chính sách ở cấp liên bang, tiểu bang và địa phương vẫn cam kết với với Foxconn".
Tuy nhiên, nếu ông Biden thắng cử, có người sẽ đặt câu hỏi về việc liệu các điều khoản đầu tư của cả hai dự án nói trên có thay đổi hay không?
Hai tập đoàn công nghệ lớn đều tuyên bố đầu tư vào Mỹ nhưng câu hỏi được đặt ra là liệu kế hoạch đó có thay đổi nếu ở Mỹ diễn ra sự chuyển giao quyền lực?
Giống như Foxconn và TSMC, Samsung Electronics cũng đầu tư vào Mỹ dưới thời Tổng thống Trump. Khoản đầu tư được công bố chỉ vài ngày trước khi một giám đốc cấp cao của Samsung gặp Tổng thống Mỹ vào năm 2017.
Doanh số bán hàng của gã khổng lồ về điện thoại thông minh và chip đã có doanh số bán hàng ấn tượng khi đối thủ Huawei của Trung Quốc phải vật lộn với khó khăn vì lệnh cấm của Washington. Tuy nhiên, ban lãnh đạo của công ty này không đánh giá cao tình hình trong 4 năm qua.
Một giám đốc điều hành của Samsung cho biết thương mại tự do và chủ nghĩa đa phương sẽ giúp công ty phát triển, vì hơn 80% doanh thu của công ty đến từ thị trường nước ngoài.
"Chúng tôi phát triển nhờ toàn cầu hóa trong thương mại. Nhiều doanh nghiệp của chúng tôi dựa vào chuỗi giá trị toàn cầu", một giám đốc điều hành đề nghị giấu tên của Samsung cho biết.
Nhiều tiền hơn, nhiều quy tắc hơn?
Về chính sách công nghệ trong nước, ông Biden đã cam kết, nếu thắng cử sẽ đầu tư mạnh vào các công nghệ mới trong chương trình kinh tế có tên "Buy American".
Kế hoạch này dự kiến dành 300 tỷ USD để phát triển các công nghệ mới từ xe điện, vật liệu nhẹ cho đến 5G và trí tuệ nhân tạo. Đây là những lĩnh vực mà Trung Quốc đang nhanh chóng đạt được thành công trong vài năm qua.
Ông Biden và bà Kamala Harris, là những người chỉ trích công khai những ông lớn công nghệ.
Rob Atkinson, chủ tịch Quỹ Đổi mới và Công nghệ thông tin, một tổ chức tư vấn chính sách công có trụ sở tại Washington, cho biết: "Dưới thời chính quyền Biden, có thể sẽ có nhiều hỗ trợ hơn cho các lĩnh vực công nghệ.
Chúng tôi sẽ nhận được nguồn tài trợ đáng kể thông qua Quỹ Khoa học Quốc gia hoặc các cơ quan liên bang khác để hỗ trợ các dự án phát triển AI, điện toán lượng tử và sản xuất thông minh. Sẽ có nhiều tiền hơn để triển khai 5G".
Tuy nhiên, ông Biden và bà Kamala Harris, cũng là những người chỉ trích công khai những ông lớn công nghệ. Liên danh tranh cử này đã kêu gọi có thêm các quy định, đặc biệt là đối với những gã khổng lồ truyền thông xã hội như Facebook.
Ông Biden cũng đã kêu gọi đánh thuế thu nhập liên bang tối thiểu nhằm vào các công ty như Amazon.
"Ông Biden lo ngại về chính sách cạnh tranh an ninh mạng, quyền riêng tư và một số khía cạnh khác. Vì vậy, tôi nghĩ rằng sẽ có nhiều sự giám sát của chính phủ hơn đối với lĩnh vực công nghệ", ông West tại viện Brookings khẳng định.
Thực hiện: Thùy An
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!