Bác sĩ Huỳnh Tấn Vũ, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM cho biết: Rau má là một vị thuốc Nam phổ biến - một vị thuốc mát, có tác dụng thanh nhiệt giải độc. Trong dân gian, rau má được dùng để chữa một số chứng bệnh thông thường rất hiệu nghiệm.
Theo các sách thuốc cổ như: Bản thảo cương mục, Dược tính luận, Nam dược thần hiệu, rau má có vị đắng, tính hàn, vào 3 kinh can, tỳ và thận, có công dụng thanh nhiệt, lợi thấp, tiêu thũng giải độc. Rau má dùng chữa các chứng tiết tả mùa hè, bệnh lỵ, vàng da do thấp nhiệt, sỏi đường tiết niệu, bỏng, khái huyết, thổ huyết đau mắt đỏ dị ứng mẩn ngứa…
Dược lý học hiện đại nghiên cứu cho thấy: rau má có chứa glucorit như asiaticoside cenlelloside các saponin như brahmic axit, madasiatic axit và một số chất khác như carotrnoids, meso… insositol.
Nghiên cứu thực nghiệm trên chuột bạch, chuột cống, các nhà khoa học nhận thấy rau má có tác dụng trấn tĩnh, an thần thông qua cơ chế tác động trực tiếp lên hệ thống thần kinh trung ương. Rau má có tác dụng điều trị các vết ở da và niêm mạc là do các saponin chứa trong dịch chiết có tác dụng kích thích quá trình sinh trưởng của tế bào da, làm tăng sinh mạng lưới huyết quản của tổ chức liên kết giúp cho các mô tái tạo nhanh chóng khiến vết thương mau lành. Kết quả này thu được từ những nghiên cứu dùng dịch rau má tiêm bắp hoặc dưới da cho các động vật thí nghiệm như chuột, thỏ.
Bên cạnh đó, rau má còn có tác dụng kháng khuẩn rõ rệt, làm giảm trương lực cơ trơn ở ruột (chống co thắt), hưng phấn nhẹ hô hấp và hạ huyết áp. Trên lâm sàng, các nhà nghiên cứu cũng nhận thấy bột rau má khô uống với liều 3 lần trong một ngày, mỗi lần 5 - 7g có tác dụng giảm đau khá tốt.
Trong dân gian, rau má được dùng để chữa một số bệnh:
- Vàng da do thấp nhiệt: rau má 30 - 40g, đường phèn 30g sắc uống.
- Đi lỏng do trúng thực: rau má 30g sắc với nước vo gạo uống hàng ngày.
- Đái ra máu: rau má và ích mẫu thảo mỗi thứ một nắm rửa sạch, giã nát vắt lấy nước uống.
- Táo bón: rau má 30g giã nát đắp rốn.
- Bệnh sởi: rau má 30 - 40g sắc uống.
- Áp xe vú giai đoạn đầu: rau má tươi 30 - 70g sắc uống hoặc giã nát ép lấy nước uống.
- Giải ngộ độc thuốc và thực phẩm: rau má tươi giã nát ép lấy nước uống (có thể thêm một chút đường phèn).
- Hành kinh đau bụng đau lưng: rau má khô tán bột mỗi ngày uống 2 thìa cà phê gạt ngang.
- Giải nhiệt, trị rôm sẩy, mẩn ngứa, mát gan, lợi tiểu: rau má tươi 30 - 100g rửa sạch, giã nát vắt lấy nước uống hàng ngày hoặc dùng máy xay sinh tố xay nát rồi hòa đường uống.
- Ho do cảm phong nhiệt (thanh phế nhiệt): rau má, xạ can, lá hẹ. Nấu nước uống.
- Đối với bệnh nhân viêm gan virus cấp tính: dùng 150g rau má tươi sắc với 500ml nước cô còn 250ml, pha thêm đường phèn chia uống 2 lần trong ngày khi đói bụng. Ngoài ra, rau má còn được dùng điều trị các bệnh nhiễm khuẩn màng não - tủy.
- Trị trúng nắng, với tác dụng thanh thử: rau má, củ sắn dây, hương nhu. Nấu nước uống.
Rau má là 1 trong 10 vị thuốc của toa căn bản gồm: lợi tiểu: rễ tranh; nhuận gan: lá rau má; nhuận tràng: muồng trâu; nhuận huyết: cỏ mực; giải độc cơ thể: cỏ mần trầu, cam thảo đất, ké đầu ngựa; kích thích tiêu thực: gừng, củ sả, vỏ quýt, trong đó lá rau má có tác dụng nhuận gan.
Tuy nhiên, theo cổ nhân, rau má có tính lạnh nên những người hư hàn không nên dùng thường xuyên.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!
VTV.vn - Người bệnh nam, 28 tuổi, xuất hiện ho kéo dài 3 tháng, ho nhiều từng cơn, khạc đờm vàng đặc đục, tức ngực hai bên, khó thở, ra mồ hôi trộm, người mệt mỏi, ăn kém, sút cân.
VTV.vn - Bệnh viện Nội tiết Trung ương vừa tiếp nhận bệnh nhân nam (80 tuổi, trú tại Xuân Trường, Nam Định) bị biến chứng thận do đái tháo đường.
VTV.vn - Mới đây, Khoa Nội tiết - Đái tháo đường, Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ tiếp nhận một thai phụ bị suy giáp nhưng không uống thuốc đủ liều phải nhập viện điều trị.
VTV.vn - Các bác sĩ khoa Nam học và Y học giới tính, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội vừa phẫu thuật cấp cứu thành công cho một bé trai bị thoát vị bẹn nghẹt.
VTV.vn - Trung tâm Y tế huyện Phù Ninh (Phú Thọ) vừa tiếp nhận người bệnh nữ, 35 tuổi, trong tình trạng đau nhức, nổi cục vùng âm hộ ngoài, kèm theo sốt nóng, đau bụng vùng hạ vị.
VTV.vn - Theo báo cáo của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Đắk Lắk, trên địa bàn tỉnh vừa ghi nhận trường hợp mắc bệnh viêm não Nhật Bản.
VTV.vn - Độ tuổi tiêm vaccine Gardasil 9 ngừa HPV được mở rộng cho người từ 27 - 45 tuổi thay vì giới hạn từ 9 đến 26 tuổi như trước.
VTV.vn - Bộ Y tế vừa có thêm thông tin chính thức về việc tiêm chủng vaccine AstraZeneca.
VTV.vn - Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ vừa tiếp nhận người bệnh nam (65 tuổi) mắc hội chứng hiếm gặp gây tổn thương da, trợt da, nổi mụn nước lan rộng toàn thân.
VTV.vn - Thủy đậu là một bệnh truyền nhiễm, tác nhân gây bệnh là virus Varicella Zoster, dễ bùng phát thành dịch bệnh, thường xuất hiện vào mùa Xuân - Hè.
VTV.vn - Thông tin từ Bệnh viện Bạch Mai, Trung tâm Chống độc của bệnh viện đã tiếp nhận 3 trường hợp bị ngộ độc sau khi ăn sâu ban miêu.
VTV.vn - Nam bệnh nhân 62 tuổi, được đưa vào viện cấp cứu trong tình trạng hôn mê, Glasgow 9 điểm.
VTV.vn - Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) vừa có văn bản thu hồi đối với lô thuốc nhập khẩu từ nước Đức do không có tờ hướng dẫn sử dụng bằng tiếng Việt theo quy định.
VTV.vn - Cục Quản lý Khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) vừa có công văn yêu cầu làm rõ thông tin về việc phẫu thuật nhầm cho bệnh nhân tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Nam.
VTV.vn - Sáng 9/5/2024, Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ tổ chức họp báo công bố thông tin trường hợp ghép thận thành công tại bệnh viện.