Máy bay Ryanair mang số hiệu SP-RSM hạ cánh xuống sân bay quốc tế bên ngoài Vilnius, Lithuania, ngày 23/5/2021. (Ảnh: AP)
Đài ABC News ngày 24/5 đưa tin, máy bay của hãng Ryanair bị buộc hạ cánh để nhà chức trách Belarus bắt giữ một nhà hoạt động hàng đầu trên khoang. Máy bay lúc đó đang đi qua không phận Belarus trên hành trình từ thủ đô Athens (Hy Lạp) đến thủ đô Vilnius (Lithuania).
Phi hành đoàn đã được nhà chức trách Belarus cảnh báo về một mối đe dọa an ninh tiềm tàng, dù sau đó không có bất thường nào được phát hiện. Theo các nguồn tin, nhân viên an ninh Belarus đã lên máy bay từ trước. Khi đến không phận Belarus, họ nói "có bom" và yêu cầu máy bay phát tín hiệu khẩn cấp. Sau đó, máy bay chiến đấu Mig-29 đã được triển khai nhằm hộ tống và chuyển hướng máy bay Ryanair tới Minks.
Ngay khi máy bay hạ cánh, một nhân vật đối lập với chính quyền Belarus đã bị bắt giữ. Lực lượng an ninh Belarus đã bắt giữ ông Roman Protasevich, người sáng lập kênh tin NEXTA trên mạng xã hội, đóng vai trò quan trọng trong các cuộc biểu tình vào mùa hè năm 2020 ở Belarus. Binh sĩ Belarus còn dùng chó nghiệp vụ kiểm tra hành lý của các hành khách.
Thủ tướng Litva Ingrida Simonyte thông tin với báo giới về vụ việc. (Ảnh: AP)
Máy bay sau đó đã cất cánh trở lại và đáp xuống Vilnius, thủ đô của Litva vào lúc 21h25 ngày 23/5 (theo giờ địa phương).
Ryanair sau đó đưa ra tuyên bố ngắn cho biết, máy bay của họ được kiểm soát không lưu Belarus chuyển hướng đến Minsk vì "một mối đe doạ an ninh tiềm tàng". Máy bay đã hạ cánh an toàn nhưng không có gì nguy hiểm được tìm thấy. Tuyên bố này mâu thuẫn với lời của các quan chức Belarus. Họ cho biết "máy bay yêu cầu được trợ giúp".
"Ryanair đã thông báo cho các cơ quan an ninh quốc gia và an toàn châu Âu liên quan. Chúng tôi chân thành xin lỗi tất cả hành khách bị ảnh hưởng vì sự chậm trễ này. Nó nằm ngoài sự kiểm soát của Ryanair", hãng hàng không cáo lỗi.
Belarus đưa ông Protasevich vào danh sách theo dõi khủng bố hồi năm 2020 và cáo buộc ông này "tổ chức các cuộc bạo loạn". Nếu bị kết tội, ông Protasevich có thể bị kết án 12 - 15 năm tù giam.
Liên minh châu Âu (EU) đã ngay lập tức lên tiếng chỉ trích việc Belarus chuyển hướng máy bay của Ryanair. Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen mô tả, vụ bắt giữ là "hoàn toàn không thể chấp nhận", đồng thời cảnh báo, những người chịu trách nhiệm có thể bị trừng phạt và kêu gọi thả ông Protasevich ngay lập tức.
Máy bay của hãng Ryanair bị buộc hạ cánh để nhà chức trách Belarus bắt giữ một nhà hoạt động hàng đầu trên khoang. (Ảnh: AP)
EU cho biết sẽ thảo luận về sự cố "chưa từng có tiền lệ này", khẳng định không thể để vụ việc "xảy ra mà không có hậu quả", đồng thời cảnh báo khả năng trừng phạt Belarus tại Hội nghị thượng đỉnh của khối dự kiến sẽ diễn ra trong ngày 24/5.
Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) tuyên bố, việc máy bay của hãng hàng không Ryanair bị ép hạ cánh tại Minsk là một "vụ việc nghiêm trọng và nguy hiểm" và cho rằng cần có một cuộc điều tra quốc tế.
Pháp và Anh cũng lên án hành động của Belarus, yêu cầu trừng phạt Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko. Thủ tướng Ba Lan Mateusz Morawiecki nhấn mạnh, máy bay của Ryanair "bị tấn công bởi hành động khủng bố nhà nước". Thủ tướng Ireland Micheál Martin nói, đây là trường hợp "chưa từng xảy ra".
Đại sứ Mỹ tại Belarus Julie Fisher lưu ý, việc chuyển hướng máy bay của Belarus gây nguy hiểm, cho thấy ông Lukashenko đang "coi thường cộng đồng quốc tế".
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!