Hãng xe điện Tesla vừa giao những chiếc xe tải điện hạng nặng đầu tiên, động thái đánh dấu bước đột phá của hãng trong ngành vận tải đường bộ. Giám đốc điều hành Tesla Elon Musk lý giải việc chuyển từ sản xuất xe điện tiêu dùng sang xe tải điện hạng nặng. "Xe vận tải hạng nặng chỉ chiếm khoảng 1% số lượng phương tiện ở Mỹ, nhưng tạo ra khoảng 20% lượng khí thải. Xe tải chạy bằng pin-điện có thể giúp giảm đáng kể lượng phát thải khí nhà kính trong giao thông đường bộ".
Triển lãm xe điện London (London's EV Show) lần thứ hai được tổ chức cũng cho thấy cuộc đua sản xuất xe ô tô điện đang thu hút ngày càng nhiều người chơi.
Ông Darren Arthur - Giám đốc hãng xe hơi điện Eive nói: "Thị trường xe điện thương mại rất lớn, nhưng ngoài một vài hãng thì các thiết kế nhìn chung còn tẻ nhạt. Chỉ đơn thuần là những chiếc hộp hiện đại với pin điện để đi từ điểm A tới điểm B. Vì vậy, tôi nghĩ mình phải tạo ra cái gì đó khác biệt để khi bạn lái xe trên đường, mọi người phải chú ý đến".
Ông Patrick Harris - Đại diện từ hãng xe Ford: "Hãng chúng tôi đang chuyển sang xe điện. Đương nhiên là còn phải tính đến các yếu tố địa lý và thị trường, nhưng về cơ bản, hãng đang trở thành nhà sản xuất xe điện".
Lithium - vật liệu then chốt để sản xuất pin xe điện
Khi các hãng ô tô bắt đầu cuộc đua sản xuất xe hơi điện để đón đầu xu hướng, họ cũng gián tiếp khởi xướng một cuộc đua khai thác Lithium, bởi đây là vật liệu then chốt để sản xuất pin xe điện. Làm thế nào tìm đủ nguồn cung Lithium được xem là một trong những vấn đề khó khăn nhất cho ngành công nghiệp xe điện.
Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) ước tính, doanh số bán xe điện toàn cầu phải đạt 47 triệu chiếc mỗi năm vào năm 2030 để thế giới thực hiện được việc đưa phát thải ròng về 0 và giữ cho mức nóng lên toàn cầu dưới 2 độ C. Để đạt được doanh số này, trong vòng 7 năm tới, các nhà sản xuất sẽ phải tăng lượng khai thác Lithium lên gấp 6 lần hiện nay.
Theo IEA, cần có thêm 60 mỏ Lithium trên toàn thế giới vào năm 2030 để hỗ trợ các mục tiêu toàn cầu về khử Carbon và sử dụng xe điện.
Nhu cầu về loại khoáng sản được mệnh danh là "vàng trắng" này đã bùng nổ trong những năm gần đây vì Lithium là thành phần quan trọng được sử dụng làm pin Lithium-ion dùng cho xe điện, máy tính, điện thoại thông minh.
Ông Chris Berry - Nhà phân tích ngành công nghiệp lithium: "Lithium còn được biết đến là kim loại nhẹ nhất, chính vì tính chất này mà nó được sử dụng nhiều trong các thiết bị điện tử tiêu dùng từ khoảng 30 năm trở lại đây".
Nếu như năm 2020, nhu cầu về Lithium trên toàn thế giới là khoảng 350 nghìn tấn thì ước tính vào năm 2030, nhu cầu đối với nguyên liệu này sẽ lớn hơn gấp 6 lần. Phần lớn lượng Lithium trên thế giới đến từ Nam Mỹ và Australia còn Trung Quốc thống trị chuỗi cung ứng pin Lithium-ion khi cung cấp khoảng 80% pin cho thế giới. Mỹ dù có trữ lượng Lithium khoảng 4% của toàn thế giới, lại chỉ sản xuất dưới 2% lượng Lithium toàn cầu. Nước này lên kế hoạch mở rộng sản xuất Lithium trong nước. Hàng loạt dự án khai thác và chiết xuất Lithium mới đang được triển khai ở nhiều bang như Maine, North Carolina, California và Nevada.
Ông Eric Norris - Chủ tịch phụ trách sản xuất Lithium, Tập đoàn Albemarle: "Việc sản xuất hiện nay phụ thuộc nhiều vào châu Á, nhưng nhờ các chính sách hỗ trợ và thúc đẩy đầu tư vào ngành công nghiệp sản xuất lithium, những nhà sản xuất Lithium như chúng tôi và các nhà sản xuất ô tô hiện đang chuyển dịch về Mỹ".
Dự án khai thác Lithium mới nhất xung quanh Đèo Thacker được kỳ vọng sẽ cung cấp hàng triệu tấn Lithium. Canada cuối tháng trước cũng tuyên bố kế hoạch xây dựng mỏ khai thác Lithium có thể cung cấp nguyên liệu thô cho pin điện của 500 nghìn xe ô tô điện mỗi năm từ năm 2025. Những dự án này đóng vai trò quan trọng đối với các ngành công nghiệp đang phát triển mạnh mẽ như xe điện.
Các chuyên đánh giá, đây là thời điểm để Mỹ và Canada đẩy mạnh sản xuất Lithium. Bởi việc khu vực Bắc Mỹ tham gia vào cuộc đua Lithium muộn có thể trở thành mối đe dọa trong thời gian tới đối với ngành công nghiệp ô tô, do không đủ nguyên liệu thô để cạnh tranh với làn sóng nhập khẩu chất lượng cao, giá rẻ của Trung Quốc.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!