Hà Nội tăng tốc mô hình tăng trưởng mới: Khoa học, sáng tạo và chuyển đổi số là động lực bứt phá

Từ sức ép toàn cầu đến bản lĩnh của một Thủ đô tiên phong

Sáng 16/10, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trương Việt Dũng trình bày Tham luận tại Đại hội đại biểu Đảng bộ TP Hà Nội lần thứ XVIII.

Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trương Việt Dũng cho biết, trong bối cảnh toàn cầu hóa và cách mạng công nghiệp 4.0 lan tỏa sâu rộng, tăng trưởng kinh tế thế giới đang chuyển từ mô hình dựa vào vốn và tài nguyên sang mô hình dựa trên tri thức, công nghệ và sáng tạo. Đó không chỉ là xu thế tất yếu, mà còn là thước đo năng lực cạnh tranh quốc gia.

Hà Nội - trung tâm chính trị, kinh tế và văn hóa của cả nước đã sớm nhận ra điều đó để xác lập một hướng đi mang tính đột phá: "Xác lập mô hình tăng trưởng mới, lấy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là động lực chủ yếu để hiện thực hóa khát vọng phát triển Thủ đô xanh, thông minh, bền vững". Đây không chỉ là một lựa chọn chính sách, mà còn là tuyên ngôn phát triển mới - thể hiện tầm nhìn "Văn hiến - Văn minh - Hiện đại" cùng khát vọng vươn lên của Thủ đô trong kỷ nguyên số.

Thực tế những năm qua cho thấy, tư duy "tăng trưởng thông minh" đã mang lại kết quả rõ rệt. Giai đoạn 2021-2025, tốc độ tăng trưởng GRDP của Hà Nội dự kiến đạt trên 8%, quy mô kinh tế khoảng 63,5 tỷ USD - cao hơn bình quân cả nước. Năng suất lao động đạt 347 triệu đồng/người (khoảng 14.000 USD), gấp 1,6 lần cả nước, trong đó đóng góp của đổi mới sáng tạo chiếm tới 53%.

Không chỉ là những con số, đó là kết quả của một hành trình bền bỉ. Hà Nội đã hình thành Trung tâm Dữ liệu, Trung tâm Điều hành IOC và Trung tâm Đổi mới sáng tạo, phát triển mạnh các khu công nghệ cao như Hòa Lạc, khu Công nghệ sinh học Hà Nội, cùng mạng lưới nghiên cứu - phát triển (R&D) liên kết "ba nhà": nhà nước, nhà khoa học, doanh nghiệp.

Tỷ trọng kinh tế số hiện chiếm khoảng 23% GRDP, mở ra hướng phát triển dựa trên giá trị tri thức và công nghệ. Cùng với đó, các lĩnh vực quản trị đô thị, y tế, giáo dục, dịch vụ công đều đang được số hóa, tạo nền tảng cho một Chính quyền số - Kinh tế số - Xã hội số toàn diện.

Đột phá thể chế - Hướng tới Thủ đô xanh, thông minh, bền vững

Bước vào giai đoạn 2026-2030, Hà Nội đặt mục tiêu tăng trưởng GRDP bình quân trên 11%/năm, thu nhập bình quân đầu người đạt 12.000 USD vào năm 2030. Để hiện thực hóa mục tiêu này, Thành phố tập trung vào hai động lực chính: thể chế và con người.

Về thể chế, Hà Nội sẽ đẩy mạnh các cơ chế đặc thù khuyến khích công nghệ xanh, năng lượng tái tạo và kinh tế tuần hoàn. Thành phố đặt mục tiêu dành trên 4% ngân sách cho khoa học - công nghệ - đổi mới sáng tạo, đầu tư R&D khoảng 1% GRDP. Đồng thời, xây dựng các khu công viên công nghệ, cụm nghiên cứu bán dẫn và trí tuệ nhân tạo, thu hút tập đoàn đa quốc gia và doanh nghiệp khởi nghiệp công nghệ cao.

Về con người, Hà Nội hướng tới mô hình phát triển "vì hạnh phúc và tri thức", trong đó giáo dục, y tế và văn hóa được xem là ba trụ cột xã hội bền vững. Thành phố đang số hóa di sản văn hóa, phát triển công nghiệp sáng tạo, mở rộng mạng lưới trường học thông minh, áp dụng AI trong y tế và quản trị an sinh xã hội, để mỗi người dân đều được thụ hưởng thành quả của phát triển.

Đồng thời, chương trình "Xanh hóa Thủ đô" được triển khai đồng bộ, với mục tiêu tăng diện tích cây xanh lên hơn 10m2/người, xử lý 70% nước thải đô thị và hồi sinh bốn dòng sông nội đô trước năm 2028 gồm: Tô Lịch, Lừ, Sét, Kim Ngưu, như một cam kết về phát triển bền vững và sinh thái.

Hà Nội cũng đặt mục tiêu lọt Top 50 đô thị thông minh toàn cầu, hoàn thiện hạ tầng giao thông xanh, ứng dụng dữ liệu lớn (Big Data) trong quản lý đô thị, và phấn đấu để kinh tế số chiếm 50% GRDP vào năm 2030 - tương đương quy mô 60 tỷ USD.

Hà Nội hôm nay đang định hình vị thế mới - không chỉ là trung tâm hành chính quốc gia, mà còn là biểu tượng của trí tuệ, sáng tạo và bản lĩnh Việt Nam trong kỷ nguyên số.

Mô hình tăng trưởng mới mà Hà Nội đang theo đuổi không chỉ là câu chuyện của hạ tầng hay công nghệ, mà là câu chuyện của con người dám nghĩ, dám đổi mới, dám hành động. Chính tinh thần đó đang biến "khát vọng phát triển" thành hiện thực, đưa Thủ đô tiến gần hơn tới tầm nhìn xanh - thông minh - bền vững, nơi mỗi người dân đều góp phần kiến tạo tương lai.