Cứ mỗi dịp cuối năm, khán giả lại được thấy giới điện ảnh bước vào một cuộc đua khốc liệt vô cùng quen thuộc mang tên Oscar. Năm nay, cuộc chiến này tiếp tục trở thành điểm nóng nhận được nhiều sự chú ý nhất của những người yêu điện ảnh.
Trong những năm gần đây, Oscar còn khiến người ta tranh cãi nhiều do xảy ra bất đồng trong vấn đề đa sắc tộc và bình đẳng giới. Nếu như vấn đề đa sắc tộc đã được Viện Hàn lâm giải quyết phần nào tại lễ trao giải Oscar 2018 và 2019 thì bình đẳng giới vẫn còn là một vấn đề nhức nhối. Chính vì vậy, khi bắt đầu bước vào mùa Oscar, khán giả đã đặt ra câu hỏi: Liệu nữ giới có lên ngôi tại lễ trao giải Oscar 2020?
"Captain Marvel" được đánh giá cao khi là bộ phim riêng dành cho nữ siêu anh hùng đầu tiên của Marvel.
Trong năm nay, hàng loạt các tác phẩm liên quan đến nữ quyền đã được ra mắt nhằm bắt kịp xu hướng của thời đại. Bắt đầu với những bộ phim giải trí đã, đang và sẽ "làm mưa làm gió" trong năm nay như Captain Marvel, Maleficent 2, Charlie’s Angels, Frozen II… đến các nữ nghệ sĩ như Miley Cyrus, Taylor Swift, Selena Gomez với hàng loạt ca khúc đề cao phụ nữ… Tất cả đều cùng đẩy mạnh thông điệp bình đẳng giới, nêu cao tinh thần của nữ quyền và nhận được sự đón nhận nhiệt tình của đông đảo quần chúng. Và tất nhiên, các tác phẩm nghệ thuật cũng theo đó phát triển với xu thế này.
Theo dự đoán của nhiều chuyên gia, ba bộ phim nữ quyền được đánh giá cao cho lễ trao giải Oscar 2020 chính là Bombshell, Hustlers và tác phẩm điện ảnh chuyển thể Little Women.
"Bombshell" được nhiều nhà phê bình đánh giá cao về tính nghệ thuật. (Ảnh: The Guardian)
Nếu như Bombshell là bộ phim dựa trên scandal quấy rối tình dục tai tiếng một thời của Fox News, Hustlers kể lại hành trình đổi đời của nhóm những vũ nữ thì Little Women lại nhẹ nhàng hơn với câu chuyện về số phận của 4 chị em Meg, Jo, Beth và Amy. Mặc dù khai thác những chủ đề hoàn toàn khác nhau nhưng cả ba tác phẩm điện ảnh này đều nhấn mạnh về quyền và địa vị của người phụ nữ. Đây cũng chính là điểm đặc sắc mà Viện Hàn lâm đang để tâm đến.
Tất nhiên, việc có nhiều phim nữ quyền tham gia chiến dịch tranh giải Oscar không có nghĩa những bộ phim này sẽ giành giải. Thế nhưng, đây cũng được coi là một tín hiệu đáng mừng đối với giới điện ảnh khi nữ giới đang ngày càng thể hiện quyền và khả năng của mình nhiều hơn. Trước đó, việc mất cân bằng giới tính vốn đã là điều xảy ra từ lâu tại các sự kiện điện ảnh, không riêng gì đối với giải thưởng Oscar.
Hai ứng cử viên sáng giá cho đề cử Oscar 2020 chính là "The Little Women" (bên trái) và "Hustlers" (bên phải).
Lấy ví dụ với LHP danh giá Venice, câu chuyện bình đẳng giới đã trở thành một vấn nạn trong suốt nhiều năm trời và chỉ dần thay đổi trong vài năm trở lại đây. Nói sâu hơn, thực tế sự thay đổi này không hề đáng kể. Vào năm 2018, chỉ có một nữ đạo diễn duy nhất, đó là Jennifer Kent tranh giải với bộ phim The Nightingale. Bộ phim này sau đó cũng chiến thắng giải thưởng Đặc biệt do ban giám khảo bình chọn (Special Jury Prize).
Mặc dù vậy, dường như điều này vẫn chưa thể làm hài lòng khán giả khi nữ giới vẫn còn bị lép vế quá nhiều so với nam giới tại sự kiện thường niên này. Đến năm nay, số lượng đạo diễn nữ tham gia giải khá khẩm hơn khi tăng từ 1 thành… 2. Câu chuyện này đã gây ra nhiều tranh cãi, trở thành nỗi trăn trở khi những phim liên quan đến nữ giới vẫn không được coi trọng. So với LHP Venice, Oscar vẫn làm tốt vấn đề liên quan đến bình đẳng giới hơn.
Tuy nhiên, với những bộ phim đặc sắc của năm 2019, có lẽ Viện Hàn lâm sẽ phải rất khó khăn với quyết định lựa chọn người chiến thắng khi cuộc đua năm nay chia ranh giới rõ ràng giữa hai giới tính.
Năm 2019 không chỉ nổi lên với hàng loạt phim nữ quyền mà còn rất nhiều tác phẩm của nam giới đặc sắc. Ở thời điểm hiện tại, những ứng cử viên nặng ký có thể kể đến như The Irishman của đạo diễn huyền thoại Martin Scorsese, Once Upon A Time In Hollywood của quái kiệt Quentin Tarantino và tác phẩm siêu anh hùng bất ngờ lọt danh sách này chính là Joker. Ba bộ phim, ba nội dung khác nhau nhưng cùng tập trung vào chủ đề về những người đàn ông, đều được đạo diễn bởi nam giới và đều là điểm sáng được đề cập đến tại Oscar 2020.
Thực tế, cả ba bộ phim này đều có sức ảnh hưởng tới công chúng lớn hơn so với những tác phẩm điện ảnh nữ giới cùng thời điểm. Vì vậy, cả ba đều được coi là những ứng cử viên sáng giá giành giải Oscar trong năm nay. Điều này cũng đặt ra vấn đề về vị trí của nữ giới trong ngành điện ảnh khi liên tục những bộ phim của các nam đạo diễn giành chiến thắng.
Các chuyên gia và các nhà phê bình lo ngại rằng, nếu như Oscar 2020 không xử lý và giải đáp được những câu hỏi nhức nhối này, rất có thể một làn sóng tẩy chay tiếp theo sẽ vùng lên giống như những gì khán giả đã làm với vấn đề đa sắc tộc, đặc biệt là khi phong trào nữ quyền cùng những hoạt động liên quan đến chiến dịch #MeToo đang ngày một mạnh mẽ.
Ở thời điểm hiện tại có lẽ vẫn còn quá sớm cho bất kì làn sóng tẩy chay nào, thế nhưng khi Viện Hàn lâm công bố danh sách đề cử chính thức cho Oscar 2020, có lẽ những tranh cãi sẽ bắt đầu nổ ra. Theo dự đoán, những tranh cãi này sẽ xoay quanh nhiều vấn đề nóng, trong đó có việc liệu các phim siêu anh hùng Marvel có xứng đáng được đề cử Oscar hay không, vấn đề đa sắc tộc sẽ tiếp tục được giải quyết như thế nào, và tất nhiên vấn đề nóng tiếp theo chính là nữ giới có lép vế trong giới điện ảnh hay không.
Có thể nói, năm nay là một năm khởi sắc đối với bộ môn nghệ thuật thứ bảy khi số lượng phim đạt chất lượng nghệ thuật cao là khá lớn. Cùng với sự khởi sắc này chính là sự đi lên của những bộ phim nữ quyền, những nữ đạo diễn đang dần khẳng định tiếng nói trong ngành. Điều này cũng đồng nghĩa với việc các thành viên trong Viện Hàn lâm sẽ càng khó khăn hơn trong việc lựa chọn ra người chiến thắng. Từ giờ đến lúc đó, có lẽ người hâm mộ sẽ phải tiếp tục chờ đợi quyết định của Viện Hàn lâm mà thôi. Danh sách đề cử chính thức của Oscar sẽ được công bố vào tháng 1/2020. Sau đó 3 tuần, lễ trao giải danh giá này sẽ được tổ chức vào ngày 9/2/2020.
Bài viết: Hà Linh
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!