ĐẠO DIỄN ĐỖ THANH HẢI: KHI KHÁN GIẢ DỊCH CHUYỂN, NGƯỜI LÀM PHIM CŨNG PHẢI DỊCH CHUYỂN

Năm 2017, Trung tâm Sản xuất phim truyền hình (VFC) đã có một năm thật sự thành công với những bộ phim được yêu thích đặc biệt như Tuổi thanh xuân 2, Người phán xử, Sống chung với mẹ chồng, Thương nhớ ở ai, Cả một đời ân oán… Nhìn lại năm này, đạo diễn – NSƯT Đỗ Thanh Hải (Giám đốc Trung tâm Sản xuất phim truyền hình, Đài THVN) – nói với VTV News rằng thành công của năm 2017 là điều anh không ngờ dù có sự chuẩn bị và tính toán trước. Và với thành công đã đạt được, nó cũng thúc đẩy cho những kế hoạch của hãng trong năm 2018.

Năm 2017 được đánh giá là một năm thành công của phim truyền hình VTV mà thành công này do VFC làm nên. Nhìn lại phim truyền hình của năm 2017 anh sẽ nói gì?

- Đấy là một thành công. Sự thành công này vừa nằm trong kế hoạch của mình nhưng nó cũng vượt ra khỏi cái mong đợi của mình. Tức là mình có sự tính toán để chuẩn bị cho việc đưa lên sóng và tất nhiên khi mình đã tính toán thì cũng phải tính để nó thành công nhưng mình không nghĩ nó lại thành công đến mức như vậy.

Trong chương trình Văn hóa, Sự kiện & Nhân vật anh tham gia cuối 2017, anh nói khi khán giả thay đổi nhu cầu thì mình cũng không nóng vội, mình phải ngồi lại tính toán… Vậy có thể coi những gì các anh đạt được trong năm 2017 là kết quả của một quá trình, của sự tính toán?

- Đúng rồi!

Nếu nhìn lại sẽ thấy những năm trước mình vẫn có phim chứ không phải không có nhưng phim đấy của mình mình làm theo kiểu ừ mình cứ làm và nó thành công nhưng mình không có sự phân tích, không có sự chuẩn bị. Ví dụ, nếu muốn nó đạt ngưỡng này thì mình phải chuẩn bị cho nó như thế nào? Những cái đó trước đây mình không tính tới.

Thế nên, nếu mình có kế hoạch năm 2017 sẽ phát sóng thì sự chuẩn bị cho nó phải bắt đầu từ 2015, 2016. Vì một bộ phim dài tập phải mất cả năm để làm. Cho nên việc tính toán điểm rơi của nó, nội dung cho nó, hình thức làm và cả vấn đề truyền thông, quảng bá cho nó nữa… Tất cả các yếu tố đó hòa quện với nhau.

Bây giờ khán giả xem truyền hình không thiếu thốn tới mức độ là chúng ta cứ có gì đưa cho họ là họ xem cái đó. Khán giả bây giờ được lựa chọn. Phim của anh cần phải đáp ứng được nhu cầu của tôi hoặc nội dung tôi cần xem, phải đủ sức thuyết phục tôi không lao vào những yếu tố khác. Nếu mình không đáp ứng được thì mình sẽ mất khán giả.

Vì thế, mình phải thay đổi, phải suy nghĩ về việc tiếp tục như thế nào, làm cách nào để thu hút khán giả? Đó là điều chúng tôi phải suy nghĩ và một trong những dấu mốc quan trọng của chúng tôi là những dự án hợp tác mà VFC đã thực hiện. Sự thay đổi này đã được lãnh đạo VTV đồng thuận cho mình thực hiện. Việc hợp tác ấy đã cho chúng tôi thấy rõ con đường của mình. Sau những dự án hợp tác ấy chúng tôi cũng học hỏi và rút ra những đánh giá của riêng mình.

Ê-kíp phim Người phán xử tại chương trình Văn hóa, Sự kiện & Nhân vật.

Nhưng trong năm 2017, không chỉ có những phim hợp tác, những phim mua format nước ngoài như Người phán xử, Sống chung với mẹ chồng... thành công mà ngay cả với phim thuần Việt tưởng như rất kén khán giả như Thương nhớ ở ai cũng tạo hiệu ứng và kỳ lạ là tạo hiệu ứng với khán giả trẻ… Vậy cái này là do hên xui, vì sở thích của khán giả bây giờ khó lường lắm... hay do phim của các anh đã chọn đúng điểm rơi? Hay do sự tính toán của mình, mình có hướng đi chuẩn với nhu cầu khán giả?

- Nếu nói về góc độ phim ảnh nói chung và nhu cầu giải trí nói riêng thì khán giả Việt Nam, nhu cầu giải trí của họ thay đổi rất nhanh và cũng khó lường. Thật sự là như vậy. Tuy nhiên, là đơn vị làm phim, làm truyền hình thì mình phải biết phân tích chứ mình không thể nói họ khó lường nên mình cũng không biết làm như thế nào thì cũng không được.

Nhưng tôi thấy một điểm rất rõ là sự chuyển dịch của khán giả. Khán giả ngày xưa, sự chuyển dịch của họ được hiểu một cách đơn giản nhất thì nay đã khác, nhu cầu của khán giả đã thay đổi. Ngày xưa, khi phim của mình thành công, mình nghĩ à thế là mình sẽ thành công tiếp thì nay không thế nữa. Cho nên khán giả chuyển dịch thì những người làm phim cũng phải chuyển dịch, cũng phải nâng chất lượng sản phẩm của mình lên, cũng phải thay đổi cách mình làm.

Thương nhớ ở ai, một bộ phim dựa trên tác phẩm Bến không chồng, đã nhận được sự quan tâm đặc biệt của khán giả trẻ khi lên sóng khung giờ Rubic 8.

Trong đề tài phim cũng vậy. Vẫn đề tài gia đình hay đề tài làng quê trong giai đoạn quá khứ nhưng cách mình kể câu chuyện ấy như thế nào, cách mình chạm vào vấn đề đấy như thế nào thì đấy chính là vấn đề. Mình phải thay đổi để phù hợp với thị hiếu khán giả. Thương nhớ ở ai chính là ví dụ. Bộ phim được làm dựa trên một câu chuyện đã rất cũ, một tác phẩm đã cũ rồi nhưng mình vẫn tiếp tục lao vào thì mình phải có sự tính toán, suy nghĩ mình sẽ làm nó như thế nào. Phim nông thôn không phải là cứ nhếch nhác, cũ kỹ… Để phù hợp với nhu cầu khán giả hôm nay mình áp dụng những hình thức sản xuất mới, những công nghệ truyền hình để tạo dựng nên những khuôn hình với giá trị thẩm mỹ cao… Những điều này sẽ là một yếu tố thuyết phục và thay đổi nhu cầu xem phim của khán giả.

Hai bộ phim được cho là đỉnh nhất của VFC trong năm trước là 2 phim mua bản quyền – phim Người phán xử và Sống chung với mẹ chồng. Khi 2 phim đấy thành công thì nó đặt ra câu hỏi là có phải vì mua format nước ngoài mà nó thành công hay không?

- Tôi thì tôi nghĩ sẽ không thể nào có đánh giá 100% chính xác. Khi mình quyết định mua một bộ phim nào đó nghĩa là mình phải có đánh giá về phim đấy, là nó có yếu tố nào hấp dẫn thì mình mới lựa chọn.

Tôi cũng muốn nói rõ một chút là không hẳn cả hai bộ phim bạn nhắc tới là phim mua bản quyền. Người phán xử thì mua bản quyền nhưng Sống chung với mẹ chồng chỉ mua bản quyền văn học thôi. Trước đây mình cũng đã mua rất nhiều bản quyền văn học của nước ngoài để chuyển thể rồi. Cho nên nói à, 100% là dấu ấn bản quyền của nước ngoài thì cũng không phải. Tôi phải khẳng định là cả hai phim đó đều đã có sự thay đổi về cách kể chuyện, cách tạo ra câu chuyện ở bộ phim một cách khác biệt so với những phim trước đây làm nên nó thành công.

Vậy trong năm 2018, nối bước những thành công rực rỡ của 2017, cái người ta có thể chờ đợi ở những bộ phim của VFC là gì? Phần đông khán giả thì chờ đợi phần tiếp theo của những bộ phim như Người phán xử, vẫn ở dạng truyền hình chứ không phải điện ảnh, hay những phim trẻ như Zippo, Mù tạt & Em… Vậy 2018 các anh có những dự án nào?

Tình khúc Bạch Dương - một trong những phim được đầu tư lớn của VFC - đang phát sóng trên VTV. Đây là dự án đã được VFC chuẩn bị trong rất nhiều năm.

- Năm 2018 chúng tôi sẽ có những dự án rất đặc biệt. Trong đầu năm là phim về lưu học sinh ở Liên xô trong giai đoạn những năm 80. Bộ phim này đã được chúng tôi chuẩn bị phải 6-7 năm rồi nhưng bây giờ mới đủ điều kiện làm và chúng tôi hy vọng phim sẽ tạo dấu ấn mạnh. Và phim đấy cũng cho thấy sự đầu tư lớn của VTV, đi đi lại lại nước ngoài sản xuất và 100% là do mình làm hết…

Thứ 2 là một dự án phim đạo diễn Khải Anh đang làm. Đây cũng là phim đề tài trẻ trung và tình yêu nhưng theo phong cách rất hiện đại và cũng có sự chuẩn bị rất kỹ. Và một phim nữa chúng tôi đang thực hiện là Cả một đời ân oán phần tiếp theo. Bộ phim này chia 2 phần nên cũng có những màu sắc mới mẻ giữa 2 phần. Tôi tạm chỉ có thể nói thế, còn các dự án khác thì chúng tôi vẫn đang tiếp tục triển khai và vẫn đang hy vọng.

Cảm ơn anh về những chia sẻ!