Những ngày qua, cảnh sát và các nhà quản lý đại học Mỹ đã đụng độ với ngày càng nhiều sinh viên biểu tình ủng hộ Palestine. Để ngăn không cho tình hình diễn biến xấu hơn, cảnh sát đã bắt giữ hàng trăm sinh viên, dỡ bỏ lều trại và dọa đuổi học.
Tâm điểm của làn sóng biểu tình tại Mỹ là Đại học Columbia, nơi người biểu tình đưa ra ba yêu cầu gồm: thoái vốn khỏi bất kỳ công ty nào có liên hệ với Israel hoặc các doanh nghiệp đang thu lợi từ xung đột Israel - Hamas, minh bạch hơn về tài chính của trường và miễn trừng phạt các sinh viên cũng như giảng viên bị kỷ luật trong các cuộc biểu tình.
Một số sinh viên đã đập vỡ cửa sổ, xông vào tòa nhà Hamilton Hall và giăng biểu ngữ đổi tên nơi đây thành "Hội trường Hind" (tên một bé gái người Palestine 6 tuổi thiệt mạng trong xung đột Israel - Hamas).
Nhiều sinh viên đã dựng lều trong khuôn viên trường học để phản đối cuộc chiến tại Gaza (Ảnh: AP)
Hôm 30/4, Đại học Columbia đã nhờ cảnh sát can thiệp và yêu cầu họ tiếp tục có mặt tại trường cho đến ngày 17/5 (tức sau lễ tốt nghiệp dự kiến vào ngày 15/5).
Tuy nhiên, quyết định này cũng đã gây ra làn sóng phản đối mới từ các sinh viên, giảng viên, nhóm tự do ngôn luận và những người chỉ trích Israel. Những người này cho rằng việc ngăn chặn các cuộc biểu tình ôn hòa là phản tác dụng, đặc biệt trong khuôn viên đại học.
Tại Đại học California ở Los Angeles (UCLA), các đoạn video ghi lại cho thấy nhiều người cầm gậy gộc để bảo vệ những người biểu tình ủng hộ Palestine trước khi cảnh sát được gọi đến trường. Trường này đã hủy lịch học trong ngày 1/5 và Hiệu trưởng Gene Block của UCLA tuyên bố sẽ tiến hành một cuộc điều tra "có thể dẫn đến việc bắt giữ, đuổi học và sa thải".
Làn sóng biểu tình lần này là đợt đấu tranh lớn nhất của sinh viên Mỹ kể từ làn sóng chống phân biệt chủng tộc năm 2020.
Làn sóng biểu tình lan sang nhiều châu lục (Ảnh: The Australian)
Vượt ra khỏi nước Mỹ, các cuộc biểu tình phản chiến cũng đã lan sang Trung Đông và châu Âu. Từ Kuwait đến Lebanon, Ai Cập và TP Ramallah (Bờ Tây)..., sinh viên đã chiếm lấy các vị trí trung tâm trong khuôn viên trường và giương các biểu ngữ vài ngày nay.
Các trường danh tiếng như Đại học Melbourne, Đại học Sydney (Úc), Đại học McGill, Đại học Concordia (Canada), Viện nghiên cứu chính trị Paris, Đại học Sorbonne (Pháp), Đại học Sapienza (Italy), Đại học Leeds, Đại học College London và Đại học Warwick (Anh)… đều diễn ra những cuộc biểu tình tương tự. Giống như ở Mỹ, họ kêu gọi chấm dứt cuộc chiến của Israel ở Dải Gaza và đòi các trường đại học thoái vốn khỏi các công ty làm ăn với Israel.
Israel và các bên ủng hộ nước này cho rằng các cuộc biểu tình của sinh viên tại Mỹ mang tính chất "bài Do Thái", còn những bên chỉ trích Israel thì cho rằng Tel Aviv chỉ sử dụng cáo buộc này nhằm bịt miệng phe phản đối.
Mặc dù cảnh sát đã phải dùng đến vũ lực để khống chế một số phần tử quá khích nhưng các nhà tổ chức biểu tình, trong đó có một số là người Do Thái, khẳng định đây là những cuộc biểu tình ôn hòa nhằm bảo vệ quyền lợi của người Palestine và phản đối chiến tranh tại Gaza.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!