Ý tưởng về Cộng đồng ASEAN lần đầu tiên được đề cập vào năm 1997 với việc lãnh đạo các nước ASEAN đã thông qua tầm nhìn ASEAN 2020, phát triển ASEAN trở thành "một cộng đồng hài hòa các dân tộc, cộng đồng đối tác năng động để phát triển và cộng đồng đùm bọc, chia sẻ". Ý tưởng này sau đó dần được cụ thể hóa khi đến năm 2003 các nước ASEAN nhất trí quyết định thiết lập một Cộng đồng ASEAN vào năm 2020. Kế hoạch này sau đó đã được đẩy sớm lên 5 năm.
Ông Nguyễn Mạnh Cầm - Nguyên Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao cho biết: “Năm 2007, trước tình hình thế giới phát triển rất nhanh, lãnh đạo các nước thấy rằng việc xây dựng Cộng đồng ASEAN chậm nên rút ngắn lại vào năm 2015, sớm hơn 5 năm. Cộng đồng ASEAN có ba trụ cột chính: Cộng đồng An ninh, Cộng đồng Kinh tế và Cộng đồng Văn hóa - Xã hội".
Hiến chương ASEAN ra đời và có hiệu lực cuối năm 2008 được xem là dấu mốc quan trọng cho ASEAN bắt tay vào xây dựng Cộng đồng một cách quy củ và có cở sở pháp lý. Để đẩy nhanh việc xây dựng Cộng đồng, năm 2009, lãnh đạo các nước ASEAN đã ký Lộ trình xây dựng Cộng đồng ASEAN kèm theo kế hoạch tổng thể xây dựng ba trụ cột.
Thời điểm ra đời cộng đồng ASEAN - ngày 31/12/2015 đang đến gần, hơn 93% kế hoạch tổng thể xây dựng Cộng đồng đã được hoàn thành. Từ một khu vực bị chia rẽ bởi đối đầu và nghi kỵ, ASEAN giờ đây đang trở thành một Cộng đồng phát triển năng động, đoàn kết, liên kết ngày càng sâu rộng đóng vai trò quan trọng đối với hòa bình, ổn định ở khu vực cũng như mang lại cho người dân một không gian kinh tế mở và một xã hội vì con người.
Ông Lê Lương Minh - Tổng Thư ký ASEAN cho biết: “Với việc hình thành Cộng đồng ASEAN, hàng hóa dịch vụ sẽ được di chuyển tự do hơn, dễ dàng hơn giữa các nước ASEAN, người lao động lành nghề sẽ có cơ hội tìm việc làm dễ dàng hơn ở các nước ASEAN”.
Cộng đồng ASEAN ra đời là kết quả được tích lũy sau gần nửa thế kỷ hợp tác và phát triển; đồng thời cũng là sự khởi đầu, tạo xung lực mới cho giai đoạn phát triển tiếp theo của ASEAN trở thành một cộng đồng gắn kết, hòa bình, ổn định và thịnh vượng.
Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trênTV Online!