Vốn đầu tư công chủ yếu là đi vay và được coi là vốn mồi để thu hút các nguồn lực của xã hội vào đầu tư phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội của đất nước. Tuy nhiên, trong nhiều năm gần đây, giải ngân vốn đầu tư công luôn không đạt kế hoạch. Hiện tại, có tới 33 bộ ngành và 6 địa phương có tỷ lệ giải ngân dưới 10%, trong đó, 11 bộ ngành gần như chưa giải ngân được kế hoạch vốn.
Vậy sự ách tắc nằm ở đâu? Tiền đã sẵn sàng nhưng một lượng lớn lại đang ứ đọng trong kho bạc và các ngân hàng thương mại để chờ các công trình được triển khai.
Suốt một thời gian dài, việc giải ngân vốn đầu tư công chậm khiến hàng chục nghìn tỷ đồng vẫn ách tắc trong khi nền kinh tế lại luôn khát vốn .Điều này đã tạo áp lực đến gia tăng nợ công đồng thời gây lãng phí nguồn lực được huy động cho tăng trưởng kinh tế.
Dự án cầu Cửa Hội nối 2 tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh có tổng mức đầu tư trên 1.600 tỷ đồng, trong đó, phần vốn Nhà nước khoảng 950 tỷ đồng. Được phê duyệt đã gần 2 năm nay, hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh đã bố trí đủ vốn đối ứng nhưng việc giải ngân của dự án đang chậm tiến độ mặc dù Chính phủ đã nhiều lần đốc thúc. Đây chỉ là một trong rất nhiều dự án đầu tư công tuy đã được phân bổ vốn nhưng chưa giải ngân vốn đúng tiến độ.
Vay với lãi suất cao nhưng gửi trong Ngân hàng và kho bạc với lãi suất thấp không chỉ làm lãng phí nguồn lực mà còn gây áp lực trả nợ. Nguyên nhân thì nhiều nhưng cơ bản là có sự chồng chéo, không đồng bộ giữa các bộ luật liên quan đến đầu tư công, tạo ra nhiều rào cản khiến quá trình triển khai thẩm định phê duyệt cũng như tổ chức thực hiện đầu tư công còn rất nhiều vướng mắc.
Luật Đầu tư công sửa đổi vừa được Quốc hội thông qua đã có nhiều sửa đổi quan trọng, đặc biệt đã phân cấp mạnh mẽ cho các bộ, ngành trung ương và địa phương trong quyết định chủ trương đầu tư, quyết định đầu tư dự án.
Để làm rõ hơn về vấn đề này, chương trình Vấn đề hôm nay đã mời tới trường quay ông Trần Quốc Phương - Vụ trưởng Vụ Tổng hợp Kinh tế quốc dân, Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Ông Phương cũng là thành viên của Ban soạn thảo Luật Đầu tư công sửa đổi
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!