Tại ASEAN, Singapore là một trong những quốc gia có lịch sử trẻ nhất. Quốc đảo nhỏ bé 5 triệu dân này đang đứng trước sức ép to lớn phải mở rộng đô thị để phát triển, trở thành một trung tâm tài chính hàng đầu không chỉ ở châu Á mà trên thế giới nhưng đồng thời phải bảo vệ được các di tích lịch sử về quá trình phát triển của Singapore trong quá khứ.
Động thái này đặc biệt có ý nghĩa, trong bối cảnh Singapore đang trong quá trình xây dựng bản sắc văn hóa riêng, nhằm đoàn kết tất cả người dân sống dưới một mái nhà chung.
Nhà khảo cổ Lim Chen Sian (trái) và các tình nguyện viên. Ảnh: Today
Lim Chen Sian, một nhà khảo cổ học người Singapore đang đi tìm lại quá khứ của quốc đảo này. Anh đang quyết tâm bác lại một số quan điểm cho rằng Singapore hầu như không tồn tại các dấu tích lịch sử vào thời kì trước khi chính khách người Anh Stamford Raffles tới đây vào thế kỷ XIX và thiết lập Singapore như là một trạm mậu dịch của Anh.
Các cuộc khai quật của nhà khảo cổ Lim Chen Sian thời gian qua đã cho thấy thực tế Singapore đã là một thương cảng sầm uất từ thế kỷ thứ XIV đến giữa thế kỷ XVII. Vậy điều gì đã xảy ra đối với Singapore thời kỳ tiền hiện đại?
Nhà khảo cổ học Lim Chen Sian cũng thừa nhận đây là một cuộc chiến khó khăn để bảo vệ những kho báu bị chôn vùi trong lòng đất của một thành phố nhỏ chỉ bằng một nửa kích cỡ của thành phố London và lo lắng về việc xây dựng một đô thị tương lai có thể làm mất đi cơ hội tìm thấy nhiều hơn về quá khứ của quốc đảo này.
Bên cạnh đó, Singapore cũng không có nhà khảo cổ nhà nước và không có luật yêu cầu đánh giá khảo cổ trước khi thi công, vì vậy, công việc này thường rơi vào nhóm khảo cổ của Lim để lấp khoảng trống. Họ làm việc trên cơ sở hợp tác với các cơ quan chính phủ, các nhà phát triển và các nhóm phi chính phủ.
Một số cổ vật khai quật được năm 2015. Ảnh: Today
Trong cuộc khai quật năm 2015 tại trung tâm tài chính, gần nơi ngài Raffles đặt chân lần đầu tiên vào năm 1819, nhóm của anh đã khai quật được 3 tấn các cổ vật, bao gồm đồng xu và đồ sứ Trung Quốc. Khám phá này chứng tỏ Singapore đã từng là một trung tâm thương mại sôi động cách đây 700 năm.
Hiện đang có nhiều dấu hiệu cho thấy chính quyền đã nhận thức được tầm quan trọng của việc bảo tồn các di tích lịch sử. Ban Di sản Quốc gia Singapore đã đưa ra một lộ trình để nâng cao nhận thức của công chúng và cho biết sẽ tiến hành khảo sát các khu vực khảo cổ có tiềm năng.
Mọi thứ đang thay đổi và nhóm khảo cổ của anh Lim Chen Sian đang ngày càng nhận được nhiều khoản tài trợ hơn. Họ tâm niệm sâu sắc rằng việc thiếu những đánh giá khảo cổ quá khứ trong các dự án phát triển hiện tại có thể dẫn tới việc Singapore sẽ mất đi bản sắc. Ngoài những tòa nhà chọc trời, kính và bê tông, Singapore còn những giá trị khác do quá khứ mang lại.
Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!