Truyền thống đánh bắt cá bằng chim cốc đã có trên 1.300 năm. Nguồn ảnh: Ehime Box Content
Ozu no Ukai - Một trong ba nơi đánh bắt cá bằng chim cốc lớn nhất ở Nhật Bản
Ozu no Ukai được coi là một trong ba nơi đánh bắt cá bằng chim cốc lớn nhất ở Nhật Bản, cùng với sông Nagara ở tỉnh Gifu và sông Mikuma ở tỉnh Oita. Nghề đánh cá bằng chim cốc có lịch sử lâu đời trên 1.300 năm tuổi và được mô tả trong Kojiki (Kí sự cổ) và Nihon Shoki (Nhật Bản thư kí). Ngày nay việc đánh cá bằng chim cốc mà chúng ta thấy chủ yếu là để phục vụ du lịch nhưng từ xa xưa có lẽ nó là một nghề ngư nghiệp của những ngư dân sống ở ven sông.
Điểm thú vị của phương pháp đánh bắt cá này là chú chim cốc nuốt chửng cả con cá, không để lại vết xước nào và đặc biệt là có thể săn được những con cá béo, chất lượng cao. Cá nước ngọt được đánh bắt bằng chim cốc từng được coi là quà tặng cho các vị vua, quý tộc và lãnh chúa phong kiến từ thời cổ đại. Người ta tin rằng việc chim cốc là loài chim dễ thuần hóa cũng là một yếu tố để người xưa tạo nên phương pháp đánh bắt này.
Ngày nay ngư dân vẫn đốt đuốc ở mũi thuyền để soi sáng vào những đêm đánh bắt
Awase ukai có nguồn gốc từ Ozu
Phương pháp đánh bắt "Awase Ukai'' (Kiểu kết hợp) ra đời ở Ozu, đặc trưng bởi thuyền đánh cá được thắp lửa và thuyền chở khách cùng song hành xuôi dòng sông. Do sông Hiji khá hẹp không thể cho phép nhiều thuyền chim cốc chạy cạnh nhau nên những người chèo thuyền và đánh cá bằng chim cốc thời đó đã trăn trở và nghĩ ra loại mái chèo phù hợp với việc này. Cả thuyền chim cốc và nhà thuyền đều được chế tạo nhỏ hơn vì mục đích trên. Với cự ly gần của những chiếc thuyền chim cốc và nhà thuyền là cảm giác hồi hộp thực sự của trải nghiệm Ozu no Ukai.
Những chiếc thuyền khéo léo di chuyển song song nhau. Nguồn ảnh: Ehime Box Content
Sức hút kỳ diệu của Awase Ukai
Chim cốc sẽ được cho đi bắt cá sau khi được huấn luyện khoảng ba năm. Con chim cốc đầu đàn phải có khả năng di chuyển tự do tiến, lùi, trái, phải theo nhịp của người điều khiển. Sẽ có năm con chim cốc kết hợp trong một chuyến đánh bắt, nhưng nếu năm con chim cốc này không hòa hợp với nhau, chúng sẽ không thể di chuyển thuận lợi trên mặt nước. Hàng ngày, những người đánh cá bằng chim cốc tìm hiểu tính cách của từng con chim cốc và tìm hiểu sự hòa hợp của chúng với nhau. Họ coi chim cốc là người bạn đồng hành của mình và không bao giờ lơ là việc chuyện trò với chúng.
Chính nhờ quá trình huấn luyện hàng ngày này mà phương thức bắt cá và sự hăng hái khi được tham gia đánh bắt của chim cốc được hình thành. Vào một đêm mùa hè ở Ozu, dưới đống lửa bập bùng, những ngư dân đội mũ Tori và quần rơm xử lý dây thừng khéo léo cùng những chú chim cốc vừa bắt cá vừa phun nước thực sự rất ngoạn mục. Nó đã trở thành một truyền thống mùa hè ở nơi đây. Cảm giác hồi hộp thực sự của "sự gần gũi" không chỉ là khi ở gần chim cốc. Du khách sẽ thích thú với sự gần gũi của những ngư dân điều khiển chim cốc và những người chèo thuyền ngay bên cạnh. Những người chèo thuyền và ngư dân điều khiển chim cốc từ lâu đã quen thuộc với khu vực này và có tay nghề cao trong việc biểu diễn cho du khách. Bạn có thể thưởng thức cuộc "đối thoại" nhịp nhàng giữa người lái thuyền, người điều khiển chim cốc và chim cốc .
Nụ cười của người ngư dân trước sự hăng hái của những chú chim
Tận hưởng đêm Ozu - chuyến du ngoạn thú vị trên thuyền Ukai
Ukai là một truyền thống chỉ có vào mùa hè ở Ozu. Trong làn gió mát lành của sông Hiji, du khách có thể vừa thưởng thức đồ ăn và rượu sake trên thuyền vừa quan sát cận cảnh chim cốc bắt cá trên sông. Từ trên thuyền, du khách cũng có thể nhìn thấy thành Ozu và Garyu Sanso ẩn hiện dưới ánh trăng, cho phép du khách trải nghiệm mùa hè Ozu bằng cả năm giác quan và trong từng hơi thở.
Các du khách ở đằng xa đang hồi hộp dõi theo cuộc đánh bắt
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!