Trẻ nhỏ mong mẹ về đến giờ cơm, người lớn tuổi mong ngày con cháu sum họp, ăn cùng nhau một bữa cơm nhà. Giờ ăn cơm chính là lúc quây quần, nói những câu chuyện không đầu không cuối mà đủ sức gắn kết nhau, những bài học giản dị mà thấm thía, đủ sức hình thành nếp người, nếp nhà từ tấm bé.
Một nghiên cứu có tên gọi Những lợi ích sức khỏe của bữa ăn gia đình đã khẳng định tập quán tham dự những bữa ăn gia đình sẽ giúp trẻ dễ có được ý thức thuộc về một gia đình, thuộc về một tập thể, qua đó phát triển ý thức đoàn kết, lòng vị tha và xây dựng được tránh nhiệm mình vì mọi người. Bữa cơm gia đình không chỉ là bữa ăn giàu dinh dưỡng mà còn gói ghém nhiều tình cảm, giá trị tinh thần cho các thành viên. Với người trẻ hiện nay, khi nhịp sống và cách nghĩ khác với trước, liệu họ có còn cảm thấy cơm nhà là quan trọng?
Một khung cảnh dễ thấy hiện nay ở thành phố là các gia đình trẻ gần như rời nhà sáng sớm và buổi tối về nhà cùng với một chồng cơm hộp, hoặc đồ ăn nhanh mua sẵn. Cơm nước có người giúp việc lo, trẻ con vừa ăn vừa cầm điện thoại, bố mẹ tranh thủ vừa làm việc vừa dùng bữa. Cũng là bữa cơm gia đình nhưng dưới không ít mái nhà thiếu sự kết nối, thiếu đầm ấm. Cũng có gia đình vì giờ giấc làm việc khác nhau nên ai về trước ăn trước, ai về sau ăn sau, thậm chí liên miên cơm hàng, cháo chợ. Người trẻ nhiều lo toan, đó có thể là chuyện bình thường. Nhưng với người lớn tuổi, họ có nỗi niềm riêng của những người chờ cơm.
Ai cũng nói về giá trị gia đình, đó là máu thịt, là những điều đương nhiên nên đôi khi ít để ý, ít vun vén. Nhưng nếu như không có bữa cơm nhà thì điều gì sẽ mất?
"Mất bữa cơm gia đình sẽ mất đi nơi rèn luyện nhân cách, rèn luyện văn hóa tuyệt vời" – nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Nguyễn Hùng Vỹ chia sẻ - "Nếu chúng ta phá bỏ đi những cội rễ tưởng như không quan trọng như vậy thì những cái khác của tổng thể văn hóa sẽ lay động, đứt rễ và trôi dạt văn hóa. Nền tảng văn hóa tạo ra độ vững để người ta sống ổn định, xây dựng sự an toàn và trong đó có hạnh phúc của gia đình".
Nếu mỗi người có ý thức cố gắng một chút thì ai cũng có thể thu xếp thời gian ăn bữa cơm nhà. Chỉ là mỗi người có thực sự muốn hay không mà thôi. Nhịp sống hối hả, bận rộn mưu sinh nhưng nhiều gia đình trẻ ngày nay vẫn chú trọng xây dựng nếp nhà từ những điều nhỏ bé hàng ngày, để tạo sự liên kết bền chặt, chia sẻ ấm cúng giữa các thành viên. Bữa cơm gia đình thời hiện đại đa dạng sắc thái nhưng không vì thế mất đi ý nghĩa của sự quây quần và sum họp.
Thu xếp về nhà ăn cơm, không quan trọng bữa cơm nhiều ít ra sao mà quan trọng là cùng nhau, dành cho nhau những khoảng thời gian thực sự chất lượng, bữa ăn không chỉ để no bụng mà còn là sự kết nối tình yêu thương, gắn bó, là sinh hoạt văn hóa trong từng gia đình, là môi trường giáo dục cho con trẻ, là cách để xây dựng nếp nhà bền vững. Hạt nhân của xã hội là gia đình. Gia đình tốt thì xã hội tốt.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!