Thủ tướng phát biểu tại buổi làm việc.
Hội nghị được kỳ vọng sẽ tạo ra động lực để chấn hưng ngành dược liệu, một thế mạnh của Việt Nam.
Nói về tiềm năng của dược liệu Việt Namm Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã lấy dẫn chứng một hộp cao sao vàng sản xuất từ một số loại tinh dầu dược liệu, bán ở trong nước chỉ mấy nghìn đồng, thế nhưng khi được bán trên trang Amazon với giá gấp vài chục lần.
Còn theo Hiệp hội dược liệu Việt Nam, trong thời kỳ bao cấp, Việt Nam đã từng xuất khẩu được 2 triệu USD cao sao vàng và dùng số ngoại tệ này để nhập khẩu tân dược. Thế nhưng, ngành dược liệu Việt Nam hiện hết sức manh mún, nên giá thành cao dẫn đến phải nhập khẩu từ 80 - 90% nhu cầu dược liệu. Trong khi đó, sản xuất dược liệu trong nước đang bị thả nổi, không đạt yêu cầu của Hệ quản lý chất lượng của Tổ chức Y tế Thế giới.
Mặc dù sâm Ngọc Linh được đánh giá tốt hơn sâm Hàn Quốc và nhiều cây dược liệu nổi tiếng khác như atiso, thanh hao hoa vàng, nhưng hiện cả nước mới chỉ có 18 trong 300 cây thường sử dụng trong chăm sóc sức khỏe được cấp chứng chỉ của Tổ chức Y tế thế giới và cũng chưa có chính sách để bảo vệ nguồn gen của những cây dược liệu.
Trong khi đó, đang có sự lẫn lộn trên thị trường dược liệu tiêu chuẩn hóa và dược liệu không được tiêu chuẩn hóa; không truy xét được nguồn gốc xuất xứ, không đảm bảo được tính đúng.
Ngoài ra, bao nhiêu năm qua, Việt Nam vẫn lúng túng trong kết hợp giữa Đông y và Tây y, trong khi dân gian còn rất nhiều bài thuốc cổ truyền nhưng vấn đề là phải đưa những bài thuốc đó thành hàng hóa và bảo hộ những bài thuốc đó.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng những gì đang ngăn cản sự phát triển của dược liệu Việt Nam phải được giải quyết trong hội nghị toàn quốc về phát triển dược liệu dự kiến được tổ chức vào trung tuần tháng 4/2017. Bởi Việt Nam có tiềm năng hết sức to lớn và có điều kiện thuận lợi về phát triển dược liệu, chính vì vậy, cần phải có biện pháp quyết liệt để phát triển dược liệu cũng như kết hợp giữa y học hiện đại và y học cổ truyền. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh đây là đường lối của Đảng về phát triển y tế trong nhiều năm qua nhưng chưa thực hiện được.
Thủ tướng khẳng định, ở những địa phương có diện tích đất trồng lúa kém hiệu quả, nếu trồng dược liệu có hiệu quả kinh tế cao hơn, Thủ tướng sẵn sàng cho phép chuyển đổi sang trồng dược liệu.
Đề ra một số định hướng lớn cho Hội nghị toàn quốc về phát triển dược liệu sắp tới, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề nghị các bộ liên quan phải chuẩn bị quy hoạch về trồng gắn với sản xuất, chế biến dược liệu, trước hết để phục vụ thị trường trong nước sau đó tiến tới xuất khẩu. Điều quan trọng nhất là huy động được doanh nghiệp vào việc trồng và chế biến dược liệu gắn với chuỗi giá trị. Bởi các cây dược liệu ngoài được sử dụng để sản xuất thuốc, còn được dùng trong sản xuất mỹ phẩm, thực phẩm và thực phẩm chức năng.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu tại Hội nghị tới đây các bộ, ngành liên quan phải đưa ra được các giải pháp hiệu quả để ngăn chặn việc nhập lậu và buôn bán dược liệu giả, cũng như bảo vệ nguồn gen của các cây dược liệu quý; đồng thời phải có giải pháp để gắn việc sản xuất dược liệu với y học cổ truyền; bảo vệ và phát huy các bài thuốc cổ truyền, đi cùng với việc gắn kết một cách nhuần nhuyễn giữa y học hiện đại và y học cổ truyền ở mọi khâu trong đó có đào tạo sinh viên y khoa.
Thủ tướng giao Bộ Y tế phải tiếp tục lắng nghe ý kiến của Hiệp hội dược liệu Việt Nam cũng như các chuyên gia để hoàn thiện lại báo cáo trình bày tại hội nghị theo hướng thiết thực và thuyết phục, đồng thời dự thảo những định hướng chính sách để tháo gỡ những cản trở đối với sự phát triển của ngành dược liệu.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!