Bộ Xây dựng yêu cầu siết chung cư mini
Chung cư mini, hay đúng hơn là các căn hộ được chia nhỏ trong các nhà riêng lẻ, thời gian gần đây lại nóng trở lại, khi Bộ Xây dựng vừa mới ban hành văn bản chấn chỉnh hoạt động xây dựng loại hình này. Thực tế cho thấy, rất nhiều gia đình đã chọn mua chung cư mini từ vài năm nay đang chịu cảnh mắc kẹt, về cả tính pháp lý và độ an toàn của các căn hộ này.
Văn bản của Bộ Xây dựng mới gửi đến UBND các tỉnh, thành... chỉ rõ, tại một số địa phương xuất hiện tình trạng lợi dụng sự buông lỏng quản lý của các cơ quan chức năng, các hộ gia đình, cá nhân đã tự ý xây dựng công trình nhà riêng lẻ... theo kiểu nhiều tầng, nhiều căn hộ mà không tuân thủ các quy định của pháp luật.
Bộ Xây dựng yêu cầu siết chung cư mini (Ảnh minh họa)
Nếu không siết chặt quản lý sẽ dẫn đến nhiều hệ lụy; tranh chấp, khiếu kiện giữa người mua và người bán. Bộ yêu cầu các đại phương thực hiện đúng các quy định của pháp luật trong việc cấp giấy phép xây dựng, triển khai thi công, quản lý chất lượng xây dựng các công trình này.
Bỏ tiền mua nhà chẳng khác gì thuê trọ dài hạn
Thực tế cho thấy, nhiều tòa chung cư mini vốn là nhà riêng của các cá nhân. Nhưng sau khi được cấp phép xây dựng, thì chủ nhà đã tự ý "hô biến" thành dự án nhiều tầng, phân chia thành hàng chục căn hộ, rồi bán cho người dân... Đang là những công trình vốn chỉ phục vụ cho 1 gia đình, nay lại có hàng trăm người sinh sống, rõ ràng, sẽ phát sinh hàng loạt vấn đề, gia tăng áp lực lên hệ thống hạ tầng đô thị.
Tình trạng khoét lõm đô thị, xây dựng chung cư mini đã xuất hiện từ năm 2010 đến nay. Dù đáp ứng được nhu cầu nhà ở cấp thiết của một bộ phận người dân đô thị, nhưng những hệ lụy của chung cư mini đang ngày càng lộ rõ.
Bên cạnh hạ tầng, một vấn đề nhức nhối khác của chung cư mini là việc cấp giấy chứng nhận sở hữu, hay còn gọi là sổ đỏ riêng cho từng căn hộ.
Một sổ đỏ chung cư mini với rất nhiều người đứng tên
Đây là bìa sổ đỏ của 1 tòa nhà xây theo kiểu chung cư mini. Tấm sổ này được các nhà đầu tư bất động sản trên thị trường nói vui là có thể lập "kỷ lục Guiness" về số người đứng tên trong sổ. Đếm sơ sơ phải có hơn 20 người đứng tên, đồng sở hữu ngôi nhà. Đây là một trong những cách giúp người mua phần nào cảm thấy yên tâm, trong khi chưa thể tách sổ đỏ riêng cho từng căn hộ.
Việc được đứng tên trong sổ đỏ, dù chỉ là đồng sở hữu vẫn còn là may mắn, bởi tại nhiều chung cư, sổ đỏ vẫn chỉ đứng tên một mình chủ đất.
Điều kiện cấp sổ đỏ cho chung cư mini
Luật Nhà ở 2014 và Nghị định số 99 từ năm 2015 đã có quy định hướng dẫn cụ thể cấp giấy chứng nhận sở hữu loại căn hộ này. Miễn là các căn hộ có diện tích tối thiểu 30m2, khép kín, đáp ứng được các yêu cầu về nhà chung cư. Tuy nhiên, do ham lợi nhuận, phần lớn các chung cư mini đã xây vượt tầng cao, không đảm bảo phòng cháy chữa cháy. Cho nên không thể làm được sổ đỏ.
Dù bỏ tiền mua nhà, nhưng không có sổ đỏ, những người mua chung cư mini chẳng khác gì trả tiền để thuê trọ dài hạn trong chính ngôi nhà của mình.
Cấm hay quản?
Thực tế, dù còn bất cập, nhưng loại hình vẫn có chỗ đứng nhất định trên thị trường, do căn hộ nhỏ, số tiền vừa phải.
Thậm chí, theo báo cáo nghiên cứu thị trường của Batdongsan.com.vn, quý II/2020, lượng tìm mua chung cư mini tăng 200%, điều này phản ánh xu hướng ngày càng nhiều người trẻ, gia đình trẻ có nhu cầu sở hữu căn hộ nhỏ, khi mà giá nhà trên thị trường đang ở mức quá cao. Vậy nên "cấm" hay là "quản" đối với chung cư mini.
"Đối với trường hợp các nhân và hộ gia đình từ một ngôi nhà riêng lẻ, nhưng mà muốn xây dựng lại thành nhà nhiều tầng, có nhiều căn hộ nhằm mục đích kinh doanh, thì theo Luật kinh doanh BĐS và theo quy định của Luật nhà ở, trường hợp này phải làm dự án đầu tư xây dựng", ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP. Hồ Chí Minh (HoREA) cho biết.
Nhu cầu cho căn hộ chung cư mini vẫn có song cần phải quản lý chặt chẽ hơn
Do trên thị trường đã có nhà ở xã hội hoặc nhà thương mại giá rẻ ở vùng ven. Nhiều người cũng không mặn mà vì mua chung cư mini khó được cấp sổ đỏ. Có chăng, chung cư mini chỉ xây lên để cho sinh viên, người mới đi làm thuê.
Đó là sự chọn lọc tất yếu của thị trường. Tuy nhiên, điều quan trọng hiện nay, là việc giải quyết quyền lợi cho những người dân đang "mắc kẹt" tại những chung cư mini chưa được cấp sổ đỏ. Các địa phương cũng cần rà soát lại các tòa nhà đang hoạt động để đảm bảo an toàn về phòng chống cháy nổ, khi 1 tòa nhà đang phải "cõng" hàng chục gia đình sinh sống.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!