Theo Bệnh viện Mắt TP. Hồ Chí Minh, trên hầu hết các bệnh nhân nhãn giáp, các kháng thể tự miễn này cũng tấn công tuyến giáp gây nên bệnh Grave với các triệu chứng cường giáp hay nhiễm độc giáp. Bệnh lý nhãn giáp có thể xuất hiện trên bệnh nhân có tình trạng cường giáp, suy giáp hoặc kể cả khi tuyến giáp đã được điều trị ổn định (bình giáp).
Nguy cơ mắc bệnh lý nhãn giáp
Có khoảng 1/4 bệnh nhân Grave xuất hiện bệnh lý nhãn giáp kèm theo. Bệnh lý nhãn giáp có thể xuất hiện trước, trong hoặc sau khi được chẩn đoán bệnh lý tuyến giáp.
Trong hầu hết các trường hợp, biểu hiện ở mắt thường ở mức độ nhẹ. Nếu ngay tại thời điểm được chẩn đoán bệnh lý Grave, bệnh nhân chưa có triệu chứng tại mắt và không hút thuốc lá thì nguy cơ bị bệnh lý nhãn giáp là dưới 1/10. Tuy nhiên, nếu bệnh nhân có hút thuốc lá, nguy cơ sẽ tăng gấp đôi và trong trường hợp bệnh nhân nghiện hút thuốc lá nặng nguy cơ phát triển bệnh sẽ cao gấp 8 lần người không hút.
Bệnh nhân bị bệnh lý nhãn giáp trên nền bệnh Grave đã điều trị ổn định. Bệnh nhân có biểu hiện trợn mi trên - dưới và cương tụ kết mạc nhãn cầu (đỏ mắt), nhãn cầu bị đẩy lồi ra phía trước.
Triệu chứng của bệnh lý nhãn giáp
Các triệu chứng thường gặp của bệnh lý nhãn giáp bao gồm:
- Trợn mí mắt: có thể trợn mi trên và/hoặc mi dưới.
- Lồi mắt: nhãn cầu bị đẩy ra phía trước (do sự phì đại của các cơ vận nhãn và mô mỡ), trường hợp nặng có thể gây hở mi (mi mắt nhắm không kín).
- Cảm giác khô mắt, cộm xốn khi chớp.
- Chảy nước mắt.
- Mi mắt phù nề.
- Đỏ da mi và đỏ mắt.
- Nhìn hình đôi (hai hình).
- Nhìn mờ: có thể do khô mắt, nhưng cũng có thể do thần kinh thị bị chèn ép.
- Đau hốc mắt, đặc biệt đau khi nhìn lên hay nhìn xuống.
- Cảm thấy khó liếc mắt.
Khi có các triệu chứng nghi ngờ, bệnh nhân cần được bác sĩ nhãn khoa thăm khám và xác định chẩn đoán, đặc biệt nếu bệnh nhân đã có tiền sử bệnh Grave hay cường giáp.
Bên cạnh các xét nghiệm để chẩn đoán bệnh Grave (xét nghiệm nồng độ FT3, FT4, TSH trong máu và siêu âm tuyến giáp), bệnh nhân sẽ được chỉ định thêm các xét nghiệm nhằm hỗ trợ chẩn đoán bệnh lý nhãn giáp như: siêu âm hốc mắt, chụp CT scan hay MRI hốc mắt, chụp hình đáy mắt và đo thị trường trong trường hợp nghi ngờ có chèn ép thần kinh thị giác.
Điều trị bệnh lý nhãn giáp
- Cần có sự phối hợp giữa bác sĩ nhãn khoa và bác sĩ nội tiết.
- Duy trì mức hormone tuyến giáp ổn định không dao động thường xuyên.
- Bệnh nhân nên ngưng hút thuốc lá (nếu có), do thuốc lá có thể làm nặng thêm tình trạng bệnh.
- Trường hợp bệnh lý nhãn giáp nhẹ (trợn mí, lồi mắt nhẹ, phù nề mi nhẹ), bệnh nhân có thể nhỏ nước mắt nhân tạo (dạng lỏng hoặc dạng gel tùy theo mức độ) để giảm cảm giác khô cộm.
- Trường hợp bệnh lý nhãn giáp nặng hay bệnh ở giai đoạn hoạt động (mắt đỏ, lồi mắt nhiều hay song thị tiến triển) hay bệnh nhân có dấu hiệu chèn ép thần kinh thị giác, khi đó bệnh nhân có thể được điều trị với corticoid đường toàn thân (uống hoặc truyền tĩnh mạch tùy trường hợp), ngoài ra có thể phối hợp với các phương pháp điều trị khác như sử dụng thuốc ức chế miễn dịch hoặc xạ trị. Điều trị bằng corticoid có thể giúp làm giảm phản ứng viêm, nhưng không giúp làm giảm triệu chứng lồi mắt.
Với nhiều bệnh nhân nhãn giáp, sự thay đổi cấu trúc của các mô là hầu như không thể phục hồi như tình trạng trợn mí, lồi mắt hay song thị do mô và cơ bị phì đại. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, bệnh nhân có thể được phẫu thuật để tạo hình tại vùng mắt như:
- Phẫu thuật giải áp: phương pháp phẫu thuật phá vỡ các thành xương của hốc mắt để tạo thêm khoảng trống cho các mô phì đại thoát ra, thường áp dụng trong trường hợp có dấu hiệu chèn ép thần kinh thị không đáp ứng điều trị corticoid, hoặc mắt bệnh nhân lồi nhiều gây hở mi nặng.
- Phẫu thuật các cơ vận nhãn (phẫu thuật lé): để điều trị song thị (hình đôi).
- Phẫu thuật mi mắt: trường hợp trợn mí nhiều gây mất thẩm mỹ.
Bệnh lý nhãn giáp là một bệnh lý khó kiểm soát, để có thể đạt được kết quả tốt nhất, cần có sự phối hợp giữa bệnh nhân, bác sĩ nhãn khoa và bác sĩ nội tiết trong thời gian dài.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!
VTV.vn - Người bệnh nam, 28 tuổi, xuất hiện ho kéo dài 3 tháng, ho nhiều từng cơn, khạc đờm vàng đặc đục, tức ngực hai bên, khó thở, ra mồ hôi trộm, người mệt mỏi, ăn kém, sút cân.
VTV.vn - Bệnh viện Nội tiết Trung ương vừa tiếp nhận bệnh nhân nam (80 tuổi, trú tại Xuân Trường, Nam Định) bị biến chứng thận do đái tháo đường.
VTV.vn - Mới đây, Khoa Nội tiết - Đái tháo đường, Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ tiếp nhận một thai phụ bị suy giáp nhưng không uống thuốc đủ liều phải nhập viện điều trị.
VTV.vn - Các bác sĩ khoa Nam học và Y học giới tính, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội vừa phẫu thuật cấp cứu thành công cho một bé trai bị thoát vị bẹn nghẹt.
VTV.vn - Trung tâm Y tế huyện Phù Ninh (Phú Thọ) vừa tiếp nhận người bệnh nữ, 35 tuổi, trong tình trạng đau nhức, nổi cục vùng âm hộ ngoài, kèm theo sốt nóng, đau bụng vùng hạ vị.
VTV.vn - Theo báo cáo của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Đắk Lắk, trên địa bàn tỉnh vừa ghi nhận trường hợp mắc bệnh viêm não Nhật Bản.
VTV.vn - Độ tuổi tiêm vaccine Gardasil 9 ngừa HPV được mở rộng cho người từ 27 - 45 tuổi thay vì giới hạn từ 9 đến 26 tuổi như trước.
VTV.vn - Bộ Y tế vừa có thêm thông tin chính thức về việc tiêm chủng vaccine AstraZeneca.
VTV.vn - Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ vừa tiếp nhận người bệnh nam (65 tuổi) mắc hội chứng hiếm gặp gây tổn thương da, trợt da, nổi mụn nước lan rộng toàn thân.
VTV.vn - Thủy đậu là một bệnh truyền nhiễm, tác nhân gây bệnh là virus Varicella Zoster, dễ bùng phát thành dịch bệnh, thường xuất hiện vào mùa Xuân - Hè.
VTV.vn - Thông tin từ Bệnh viện Bạch Mai, Trung tâm Chống độc của bệnh viện đã tiếp nhận 3 trường hợp bị ngộ độc sau khi ăn sâu ban miêu.
VTV.vn - Nam bệnh nhân 62 tuổi, được đưa vào viện cấp cứu trong tình trạng hôn mê, Glasgow 9 điểm.
VTV.vn - Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) vừa có văn bản thu hồi đối với lô thuốc nhập khẩu từ nước Đức do không có tờ hướng dẫn sử dụng bằng tiếng Việt theo quy định.
VTV.vn - Cục Quản lý Khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) vừa có công văn yêu cầu làm rõ thông tin về việc phẫu thuật nhầm cho bệnh nhân tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Nam.
VTV.vn - Sáng 9/5/2024, Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ tổ chức họp báo công bố thông tin trường hợp ghép thận thành công tại bệnh viện.