Tỷ lệ tử vong lên đến 30% cùng với di chứng vĩnh viễn ở một nửa số người sống sót khiến viêm não Nhật Bản, viêm màng não trở thành những căn bệnh vô cùng nguy hiểm, nhất là cho trẻ em và người cao tuổi.
Theo thống kê của Bộ Y tế, trong 4 tháng đầu năm 2022, cả nước có 42 trường hợp bị viêm não virus. Giữa tháng 5/2022, một bệnh viện nhi tại Hà Nội ghi nhận có khoảng 15 trẻ đang điều trị viêm não, viêm màng não. Giữa tháng 6/2022, một số bệnh viện nhi tại TP Hồ Chí Minh cũng đang điều trị cho một số trẻ bị viêm não, viêm màng não.
Viêm não Nhật Bản: Tỷ lệ tử vong lên đến 30%
Đầu tháng 5/2022, một bệnh viện truyền nhiễm ở phía Bắc đã tiếp nhận ít nhất 4 bệnh nhi bị viêm não Nhật Bản. Cháu bé 10 tuổi ở Hà Nội sốt cao ngày thứ 3, được đưa vào cấp cứu vì đột ngột rơi vào lơ mơ, cổ cứng. Kết quả xét nghiệm huyết thanh bằng phương pháp MAC-ELISA xác định bệnh nhi bị viêm não. Kết quả phân lập virus từ dịch não tủy phát hiện có virus viêm não Nhật trong cơ thể bệnh nhi.
Trẻ em tiêm vaccine phòng các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm tại VNVC. Ảnh: Hiếu Nguyễn
BS.CKI Bạch Thị Chính - Giám đốc Y khoa, Hệ thống tiêm chủng VNVC cho biết bệnh viêm não Nhật Bản gia tăng từ tháng 5 đến tháng 10 hàng năm, tập trung nhiều ở vùng trồng lúa nước, nuôi lợn. Những khu vực này thường bùng phát nhiều loại muỗi Culex (muỗi ruộng) - tác nhân truyền virus viêm não Nhật Bản từ lợn và chim vào cơ thể người qua vết đốt.
Trẻ từ 0 đến 14 tuổi chiếm đến 75% các trường hợp tử vong do viêm não Nhật Bản. Một nửa số người sống sót có thể phải gánh chịu những di chứng vĩnh viễn về trí nhớ, nhận thức và vận động.
“Hiện nay, viêm não Nhật Bản chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu mà chủ yếu là điều trị triệu chứng. Viêm não Nhật Bản là căn bệnh nguy hiểm, các bậc phụ huynh nên chuẩn bị sẵn sàng cho con em tiêm vaccine từ sớm ngay từ 9 tháng tuổi. Ngoài ra, giữ môi trường sống thông thoáng, diệt lăng quăng và muỗi cũng giúp ngừa bệnh hiệu quả”, BS. Bạch Thị Chính khuyến cáo.
Viêm màng não: Tử vong nhanh trong vòng 24 giờ
PGS.TS.BS Nguyễn Thị Quỳnh Hương, Trưởng khoa Nhi BVĐK Tâm Anh Hà Nội cho biết, viêm màng não là tình trạng nhiễm trùng màng bảo vệ quanh não và tủy sống do virus, vi khuẩn, nấm gây ra. Trong đó, viêm màng não do vi khuẩn não mô cầu, phế cầu khuẩn và Hib rất nguy hiểm do nguy cơ tử vong nhanh, điều trị khó khăn và để lại nhiều hậu quả lâu dài. Nếu may mắn được cứu sống, người bệnh vẫn phải gánh chịu những di chứng não lâu dài như suy giảm trí nhớ, suy giảm nhận thức, động kinh, liệt chi… Viêm màng não do vi khuẩn không chỉ gặp ở trẻ em mà có thể gặp ở mọi lứa tuổi, kể cả người già.
Tại Việt Nam, từ tháng 6 đến tháng 10 là thời gian gia tăng các bệnh viêm màng não do vi khuẩn não mô cầu. Theo BS. Quỳnh Hương, trong giai đoạn khởi phát, viêm màng não do não mô cầu có các triệu chứng không đặc hiệu như sốt, bứt rứt, đau họng, chán ăn, đau nhức người. Tuy nhiên, trong vòng 24 giờ, bệnh nhân có thể tử vong với triệu chứng như xuất hiện các nốt xuất huyết (tử ban), cứng cổ, sợ ánh sáng, mê sảng, co giật. Trên thực tế, đa phần bệnh nhân vào cấp cứu quá trễ, khi tình trạng đã rất nguy kịch.
Không chỉ trẻ em, người lớn cũng có thể bị viêm não, viêm màng não do virus, vi khuẩn xâm nhập. Tiêm vaccine là cách phòng bệnh chủ động và hiệu quả. Ảnh: VNVC
BS. Trương Hữu Khanh, Phó Chủ tịch Liên chi hội Truyền nhiễm TP Hồ Chí Minh cho biết, phế cầu khuẩn (Streptococcus pneumoniae) thường ký sinh ở vùng hầu họng, xâm nhập vào máu, vượt qua hàng rào máu não gây ra tình trạng viêm màng não. Loại vi khuẩn này là nguyên nhân hàng đầu gây viêm màng não tại các nước đã tiêm ngừa Hib. Tỷ lệ viêm màng não do phế cầu vào khoảng 1 - 3/1000 dân nghĩa là cứ 1000 người thì có khoảng 1 - 3 người bị viêm màng não do phế cầu khuẩn. Hiện tại, hai loại vaccine có thể phòng ngừa viêm màng não do phế cầu khuẩn đang được lưu hành tại Việt Nam là Synflorix và Prevenar 13.
Vi khuẩn Hib (Haemophilus influenzae tuýp b) cư trú ở hầu họng, thường gây bệnh viêm màng não cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ (1 tháng - 36 tháng). Đây là giai đoạn đang phát triển não bộ nên khi bị viêm màng não, trẻ thường có biến chứng rất nặng cũng như nguy cơ tử vong rất cao. Các vắc xin có thể phòng ngừa viêm màng não do vi khuẩn Hib gồm có các vaccine 6 trong 1, 5 trong 1 và Quimi-Hib.
“Đa số bệnh lý gây viêm màng não là do virus và vi khuẩn nên thường lây từ đường hô hấp. Vì vậy, ngoài việc tiêm vaccine, bố mẹ nên giữ ấm cho bé, tránh cho bé đến những nơi đông người, giữ vệ sinh vùng mũi họng cho bé thật tốt,... Cần lưu ý, các yếu tố môi trường chỉ phòng ngừa thụ động, cách phòng quan trọng, chủ động nhất vẫn là tiêm vaccine. Không có loại vaccine nào phòng được 100% các bệnh, nhưng việc tiêm ngừa sẽ giúp người bệnh giảm thiểu tối đa triệu chứng, biến chứng có thể gặp, tránh phải gánh chịu những di chứng nặng nề về sau”, BS. Bạch Thị Chính khuyến cáo.
Trước nguy cơ cao bùng phát các bệnh viêm não, viêm màng não trong mùa hè, Hệ thống tiêm chủng VNVC tổ chức Tọa đàm trực tuyến “Viêm não, viêm màng não, viêm não Nhật Bản - các bệnh nguy hiểm ở trẻ em và người lớn” vào 20h ngày 16/6/2022.
Các chuyên gia hàng đầu về bệnh truyền nhiễm và vaccine như BS. Bạch Thị Chính - Giám đốc Y khoa VNVC; PGS.TS.BS. Nguyễn Thị Quỳnh Hương - Trưởng khoa Nhi, BVĐK Tâm Anh Hà Nội; BS. Trương Hữu Khanh - Phó Chủ tịch Liên chi hội Truyền nhiễm TP Hồ Chí Minh sẽ hướng dẫn cách nhận biết các dấu hiệu sớm, cách phòng ngừa, các loại vaccine phù hợp để bảo vệ sức khỏe trước nguy cơ cao bị viêm não, viêm màng não.
Khán giả có thể theo dõi chương trình tại đây.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!
VTV.vn - Cục An toàn thực phẩm vừa có công văn về việc điều trị bệnh nhân và tổ chức điều tra, xử lý vụ nghi ngờ ngộ độc thực phẩm tại Công ty TNHH Shinwon Ebenezer Việt Nam.
VTV.vn - Nam bệnh nhân 34 tuổi, vào viện trong tình trạng sốt, mệt mỏi, da, đau thượng vị, đau hạ sườn phải, củng mạc mắt vàng đậm.
VTV.vn - Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Đắk Lắk cho biết, trên địa bàn tỉnh vừa ghi nhận một trường hợp mắc bệnh sởi tại huyện Buôn Đôn.
VTV.vn - Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên vừa cấy máy tạo nhịp tim cứu sống bệnh nhân B.C.K. (86 tuổi, trú tại tỉnh Quảng Nam) có nhiều bệnh nền, nhiều lần bị ngưng tim.
VTV.vn - Bộ Y tế vừa có công văn gửi Sở Y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Viện Vệ sinh dịch tễ, Viện Pasteur về việc hướng dẫn tiêm vaccine COVID-19.
VTV.vn - Bệnh viện Nhi đồng Đồng Nai cho biết, bệnh nhi T.Đ.N.A. (7 tuổi, ngụ xã Xuân Quế, huyện Cẩm Mỹ) bị rất nặng trong vụ ngộ độc thực phẩm sức khỏe đang dần hồi phục tốt.
VTV.vn - Khoa Chấn thương chỉnh hình và Bỏng, Bệnh viện Việt Nam – Thụy Điển Uông Bí (Quảng Ninh) vừa tiếp nhận 2 trường hợp bị bỏng nặng do đốt rác bằng xăng.
VTV.vn - Các bác sĩ Bệnh viện Đa khoa thị xã Phú Thọ vừa tiến hành cắt bỏ thận phải mất chức năng do sỏi niệu quản cho một người bệnh 53 tuổi.
VTV.vn - Hoa quả rừng là nguồn thực phẩm phổ biến đối với người dân vùng cao, tuy nhiên, cùng với sự hấp dẫn đó, tồn tại một mối lo ngại về ngộ độc từ các loại hoa quả rừng.
VTV.vn - Mùa nắng nóng, độ ẩm trong không khí khá cao là điều kiện thuận lợi cho các tác nhân gây bệnh như vi khuẩn, siêu vi… bùng phát.
VTV.vn - Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) vừa có công văn về việc ngăn ngừa, xử lý ngộ độc thực phẩm.
VTV.vn - Người bệnh nam, 28 tuổi, xuất hiện ho kéo dài 3 tháng, ho nhiều từng cơn, khạc đờm vàng đặc đục, tức ngực hai bên, khó thở, ra mồ hôi trộm, người mệt mỏi, ăn kém, sút cân.
VTV.vn - Bệnh chốc là bệnh nhiễm trùng ngoài da thường gặp ở trẻ nhỏ.
VTV.vn - Trung tâm Y tế huyện Cẩm Khê (Phú Thọ) vừa tiếp nhận bệnh nhân nữ (67 tuổi) trong tình trạng tức ngực, mất ngủ, tê miệng môi, tê tay chân, choáng váng...
VTV.vn - Ngày 10/5, Khoa Cấp cứu, Bệnh viện quận Bình Tân (TP. Hồ Chí Minh) tiếp nhận một bệnh nhân nam, 32 tuổi, nhập viện vì bất tỉnh sau khi bị điện giật.