Trong đông y, chứng trạng của bệnh gan nhiễm mỡ nằm rải rác trong các bệnh huyễn vựng, đờm ẩm, đầu thống, ma mộc, hung tý... có căn nguyên từ cholesterol cao. Tác nhân dẫn đến điều này do:
- Dung nạp vào cơ thể quá nhiều đồ ngọt, chất béo, rượu bia... khiến cho tỳ tạng không đủ sức vận hóa hết, mỡ đọng lại sinh ra bệnh.
- Tổn thương tình chí khiến khí huyết ứ, can khí uất trệ lấn sang và làm tổn thương tỳ vị. Do tỳ mất chức năng vận hóa nên lượng mỡ không chuyển hóa được tụ lại và sinh ra bệnh.
- Ăn quá nhiều đồ lạnh, sống làm hại tỳ, khiến tỳ không đủ sức vận hóa thủy thấp cũng như chất dinh dưỡng. Hệ lụy của điều ấy là thủy thấp và dưỡng chấp đọng lại sinh ra béo phì, gan nhiễm mỡ.
- Suy hư thận khí ở người lớn tuổi nên không đủ sức vận hóa, làm cho dưỡng chấp đọng lại sinh ra gan nhiễm mỡ.
- Đờm ngưng huyết kết làm cho lượng mỡ chuyển hóa thất thường rồi tụ lại thành trọc tà, làm tăng cholesterol.
Do Đông y quan niệm gan nhiễm mỡ chia ra thành các thể lâm sàng khác nhau nên việc trị bệnh cũng cần căn cứ trên phân loại này.
Dưới đây là một số bài thuốc chữa trị phổ biến được các bác sĩ Bệnh viện đa khoa Medlatec chia sẻ:
Thể đàm ứ trở lạc, can khí uất kết
Biểu hiện của bệnh: tức ngực, khó chịu, đau tức hạ sườn phải, mệt mỏi, buồn nôn, chán ăn, xung mỹ bí ẩn, lưỡi màu rêu hoặc đỏ sẫm, gan sưng to.
Pháp trị liệu: sơ can lý khí hóa đàm.
Thuốc điều trị: đem các vị thuốc Đông y trị gan nhiễm mỡ thuộc bài sài hồ sơ can thang gia vị sắc uống mỗi ngày 1 thang. Thuốc gồm: chỉ xác 8g, sài hồ 12g, cam thảo 6g, bạch thược 12g, xuyên khung 8g, thanh bì 8g, hương phụ 8g, bạch truật 12g, phục linh 12g.
Thể đàm thấp trở trệ
Biểu hiện của bệnh: da tối sạm, hạ sườn phải đầy chướng, mệt mỏi, cơ thể nặng nề đau nhói vùng gan, bụng căng đầy dò gan ở bờ sườn phải to.
Pháp trị liệu: hoạt huyết, thông kinh lạc, hóa đàm.
Thuốc điều trị: đem các bài thuốc thuộc bài Nhị trần thang hợp Bình vị tán sắc uống mỗi ngày 1 thang. Thuốc gồm: cam thảo sao 4g, trần bì 8g, thương truật 12g, hậu phác 12g, bán hạ chế 12g, bạch linh 16g.
Thể thấp nhiệt trở trệ
Biểu hiện của bệnh: khô miệng đắng họng, hạ sườn phải trướng đầy khó chịu, mắt khô, da vàng hoặc sạm, ăn uống kém, nước tiểu vàng, tiêu hóa khó.
Pháp trị liệu: nhuận gan giải uất
Thuốc điều trị: đây là bài thuốc đại sài hồ thang gồm các dược liệu: sài hồ 8g, chỉ thực 12g, bạch thược 12g, hoàng cầm 8g, bán hạ chế 12g, đại hoàng 3g, đại táo 3 quả, sinh khương 3 lát. Tất cả đem sắc uống mỗi ngày 1 thang.
Thể tỳ hư thấp trệ
Biểu hiện của bệnh: mệt mỏi, hay ra mồ hôi, đoản khí ăn kém, chất lưỡi nhợt bệu, đại tiện nát, mạch hư nhược.
Pháp điều trị: táo thấp hóa trọc, kiện tỳ ích khí.
Thuốc điều trị: sắc các vị thuốc Đông y trị gan nhiễm mỡ trong bài sâm linh bạch truật thang uống mỗi ngày 1 thang. Thuốc gồm: hoài sơn 12g, đẳng sâm 12g, bạch truật 16g, ý dĩ nhân 12g, phục linh 12g, biển đậu 12g, cát cánh 8g, liên nhục 12g, cam thảo 6g, sa nhân 8g.
Thể can tỳ lưỡng hư
Biểu hiện: bụng đầy trướng, đau âm ỉ hạ sườn phải, người mệt mỏi, váng đầu, ăn uống kém, bụng lạnh, đại tiện phân không thành khuôn, chân tay không có lực.
Pháp trị liệu: dưỡng can lý khí, ôn bổ tỳ dương.
Thuốc điều trị: sắc các vị thuốc sau uống mỗi ngày 1 thang: hậu phác 12g, hoàng kỳ 10g, bạch truật 12g, bán hạ chế 12g, đương quy 12g, bạch thược 12g, sinh khương 3 lát, sài hồ 10g, trạch tả 10g, chích cam thảo 4g.
Thể huyết ứ khí trệ
Biểu hiện: thường gặp ở người bị viêm gan mãn, thể chất âm hư hỏa vượng, đái tháo đường với các biểu hiện ăn kém, mạch tế sáp, mệt mỏi, lưỡi tím kèm theo ban xuất huyết, đau tức hạ sườn.
Pháp trị liệu: hoạt huyết hóa ứ, nhu can lý khí.
Thuốc điều trị: sắc bài thuốc huyết phủ trục ứ thang uống 1 thang/ ngày gồm các dược liệu: đào nhân 12g, sài hồ 8g, chỉ xác 8g, đương quy 12g, cát cánh 8g, sinh đại hoàng 6g, ngưu tất 12g, hồng hoa 8g, xuyên khung 8g, xích thược 12g, cam thảo 4g.
Trong quá trình thực hiện các bài thuốc Đông y trị gan nhiễm mỡ, người bệnh nên hạn chế sử dụng các đồ ăn chứa chất béo, mỡ động vật, nói không với chất kích thích và đồ uống có cồn, tăng cường ăn rau xanh và trái cây tươi. Đặc biệt, các loại rau quả có vị chua rất nên ăn bởi chúng giúp cải thiện tăng tiết dịch mật cũng như chức năng gan, hỗ trợ tiêu hóa tốt hơn.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!
VTV.vn - Người bệnh nam, 28 tuổi, xuất hiện ho kéo dài 3 tháng, ho nhiều từng cơn, khạc đờm vàng đặc đục, tức ngực hai bên, khó thở, ra mồ hôi trộm, người mệt mỏi, ăn kém, sút cân.
VTV.vn - Bệnh viện Nội tiết Trung ương vừa tiếp nhận bệnh nhân nam (80 tuổi, trú tại Xuân Trường, Nam Định) bị biến chứng thận do đái tháo đường.
VTV.vn - Mới đây, Khoa Nội tiết - Đái tháo đường, Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ tiếp nhận một thai phụ bị suy giáp nhưng không uống thuốc đủ liều phải nhập viện điều trị.
VTV.vn - Các bác sĩ khoa Nam học và Y học giới tính, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội vừa phẫu thuật cấp cứu thành công cho một bé trai bị thoát vị bẹn nghẹt.
VTV.vn - Trung tâm Y tế huyện Phù Ninh (Phú Thọ) vừa tiếp nhận người bệnh nữ, 35 tuổi, trong tình trạng đau nhức, nổi cục vùng âm hộ ngoài, kèm theo sốt nóng, đau bụng vùng hạ vị.
VTV.vn - Theo báo cáo của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Đắk Lắk, trên địa bàn tỉnh vừa ghi nhận trường hợp mắc bệnh viêm não Nhật Bản.
VTV.vn - Độ tuổi tiêm vaccine Gardasil 9 ngừa HPV được mở rộng cho người từ 27 - 45 tuổi thay vì giới hạn từ 9 đến 26 tuổi như trước.
VTV.vn - Bộ Y tế vừa có thêm thông tin chính thức về việc tiêm chủng vaccine AstraZeneca.
VTV.vn - Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ vừa tiếp nhận người bệnh nam (65 tuổi) mắc hội chứng hiếm gặp gây tổn thương da, trợt da, nổi mụn nước lan rộng toàn thân.
VTV.vn - Thủy đậu là một bệnh truyền nhiễm, tác nhân gây bệnh là virus Varicella Zoster, dễ bùng phát thành dịch bệnh, thường xuất hiện vào mùa Xuân - Hè.
VTV.vn - Thông tin từ Bệnh viện Bạch Mai, Trung tâm Chống độc của bệnh viện đã tiếp nhận 3 trường hợp bị ngộ độc sau khi ăn sâu ban miêu.
VTV.vn - Nam bệnh nhân 62 tuổi, được đưa vào viện cấp cứu trong tình trạng hôn mê, Glasgow 9 điểm.
VTV.vn - Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) vừa có văn bản thu hồi đối với lô thuốc nhập khẩu từ nước Đức do không có tờ hướng dẫn sử dụng bằng tiếng Việt theo quy định.
VTV.vn - Cục Quản lý Khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) vừa có công văn yêu cầu làm rõ thông tin về việc phẫu thuật nhầm cho bệnh nhân tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Nam.
VTV.vn - Sáng 9/5/2024, Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ tổ chức họp báo công bố thông tin trường hợp ghép thận thành công tại bệnh viện.