Vùng biển Scarborough (Nguồn ảnh:craighill)
Động thái được Philippines đưa ra giữa lúc quan hệ giữa Manila và Bắc Kinh đang căng thẳng xung quanh những tranh cãi về chủ quyền ở một bãi đá tại Biển Đông mà Philippines gọi là Scarborough còn phía Trung Quốc gọi là Hoàng Nham.
Trung Quốc tuyên bố chủ quyền gần như toàn bộ Biển Đông, thậm chí các vùng biển gần bờ của các quốc gia láng giềng.
Trong khi Philippines khẳng định, bãi đá Scarborough nằm trong vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý của nước này.
Về địa lý Scarborough hay Hoàng Nham nằm cách bờ biển phía Tây đảo Luzon của Philippines 230km, trong khi cách điểm gần nhất của Trung Quốc 1.200km về phía Tây Bắc.
Trước những tranh chấp căng thẳng giữa hai nước, Tổng thống Philippines Benigno Aquino cho biết, Philippines có thể sẽ yêu cầu Mỹ cử những máy bay do thám tới khu vực tranh chấp giữa Manila và Bắc Kinh.
Máy bay do thám mà ông Aquino muốn ám chỉ tới là loại máy bay do thám P3C Orion mà Bộ chỉ huy Thái Bình Dương Mỹ đã đề xuất triển khai với Philippines từ hồi tháng 8 năm 2011.
Tổng thống Philippines Benigno Aquino cho biết: “Chúng tôi có thể sẽ yêu cầu triển khai các chuyến bay trên vùng biển đó. Không điều gì có thể ngăn cản chúng tôi. Chúng tôi không có loại máy bay có chức năng do thám như vậy”.
Ông Aquino cũng yêu cầu Trung Quốc có những bước đi nhằm giảm căng thẳng tại Biển Đông.
Gần đây, Philippines đã quyết định rút một tàu của lực lượng bảo vệ bờ biển và một tàu cá khói bãi đá tranh chấp Scarborough và ông cũng hy vọng Trung Quốc cũng có những hành động tương tự.
Tổng thống Philippines Benigno Aquino cho biết thêm: “Tôi nghĩ Philippines đã rất nhiều lần thể hiện mong muốn gìn giữ hòa bình và mong muốn giảm căng thẳng tình hình. Nhưng chúng tôi không phải là hư vô. Chúng tôi muốn nhìn thấy Trung Quốc đáp lại tất cả những bước đi của chúng tôi để làm giảm căng thẳng”.
Cùng ngày hôm qua, người phát ngôn bộ ngoại giao Trung Quốc cho biết, chính phủ Trung Quốc đã giảm bớt lượng tàu tới bãi đá Scarborough mà Bắc Kinh gọi là Hoàng Nham. Tuy nhiên người phát ngôn bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng cảnh báo Philippines hãy chấm dứt những tuyên bố mà Bắc Kinh cho rằng có tính khiêu khích và kích động dư luận.