Sau một thời gian dành nhiều chính sách ưu đãi, các tập đoàn công nghệ của Trung Quốc đã phát triển mạnh như vũ bão, lấn sân sang nhiều lĩnh vực tài chính, truyền thông…khiến cơ quan chức năng lo ngại.
Nhờ chính phủ tạo điều kiện thuận lợi cũng như đón đầu xu thế, Trung Quốc đã ra đời những đế chế công nghệ khổng lồ như: Alibaba, Tencent, Baidu… thống trị nhiều lĩnh vực trong đời sống xã hội. Alibaba cũng như nhiều doanh nghiệp công nghệ phát triển quá nhanh, vượt ra ngoài tầm kiểm soát trong một số lĩnh vực.
Cơ quan chức năng Trung Quốc phạt Alibaba gần 2,8 tỷ USD. (Ảnh: Reuters)
"Nhiều công ty bận rộn với công việc kinh doanh đổi mới của họ nên đã không chú ý đến các quy định của chính quyền. Sau nhiều thập kỷ phát triển trong lĩnh vực công nghệ, tôi nghĩ rằng các tập đoàn công nghệ đã giành thị phần quá lớn nên bây giờ cần thiết phải có quy định chấn chỉnh để điều tiết toàn ngành", bà Cui Li Li, Viện trưởng Viện Thương mại điện tử, Đại học Tài chính và Kinh tế Thượng Hải, nhận định.
Tập đoàn Alibaba chấp hành đóng phạt và tập trung cải tổ quản lý để người bán hàng cũng như các doanh nghiệp cạnh tranh lành mạnh. Đầu năm nay, Quốc vụ viện nước này ban hành những hướng dẫn cụ thể về hạn chế chống độc quyền và lạm dụng vị trí thống lĩnh thị trường.
Mỗi nền tảng thương mại điện tử của Alibaba, Tencent như Taobao, JD.com có trong tay 800 - 900 triệu khách hàng với những dữ liệu lớn (big data) về thói quen tiêu dùng, giới tính, độ tuổi… nên rất dễ dẫn đến hành vi độc quyền.
Ngoài ra, các tập đoàn công nghệ khổng lồ này đã lấn sân và cạnh tranh mạnh mẽ với các lĩnh vực lâu nay vốn do nhà nước quản lý như tài chính, truyền thông, mạng xã hội. Nhiều chuyên gia nước ngoài cho rằng, đây là lằn ranh đỏ.
Alibaba cũng như nhiều doanh nghiệp công nghệ phát triển quá nhanh, vượt ra ngoài tầm kiểm soát trong một số lĩnh vực. (Ảnh minh họa: Bloomberg)
"Tôi nghĩ Trung Quốc không muốn triệt tiêu những gã khổng lồ công nghệ này. Họ không muốn những gã khổng lồ Internet này kiểm soát phương tiện truyền thông và dữ liệu lớn về công dân. Chỉ có Chính phủ mới được phép có tất cả dữ liệu lớn này về dân cư", ông Francis Lun, Tổng Giám đốc GEO Securities Hongkong, Trung Quốc, chia sẻ.
Tháng trước, cơ quan giám sát thị trường hàng đầu của Trung Quốc đã phạt hành chính 12 công ty, bao gồm cả những gã khổng lồ công nghệ như Tencent và Baidu vì vi phạm luật chống độc quyền trong 10 thương vụ. Mạnh tạy xử phạt hành vi độc quyền đối với Alibaba cũng khiến các công ty công nghệ rúng động. Thời gian gần đây, nhiều công ty công nghệ cũng đã dừng việc lên sàn chứng khoán.
Chính quyền buộc Ant Group của Alibaba phải tái cấu trúc sâu rộng để công ty công nghệ tài chính này hoạt động trong khuôn khổ của pháp luật. Nhiều đồn đoán cũng cho rằng ông chủ của Alibaba Jack Ma bị buộc phải bán cổ phần tại một số công ty tài chính, truyền thông.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!