Nhiều người biết rằng việc sử dụng thuốc lá (bao gồm cả chủ động và thụ động) thường dẫn đến các vấn đề về tim mạch và ung thư. Nhưng tác hại đến thị lực và gây liên quan trực tiếp đến 2 bệnh lý gây mù hàng đầu là đục thủy tinh thể và thoái hóa hoàng điểm thì ít ai biết đến.
Theo Sở Y tế tỉnh Hà Giang, có thể dễ dàng nhận thấy dấu hiệu tổn hại của mắt ở những người thường xuyên hút thuốc lá như: vùng da xung quanh mắt sẫm màu, kết mạc nhãn cầu xung huyết, hai mắt trở nên dại hơn. Nguyên nhân gây nên những hiện tượng này do chất oxit nitri sản sinh ra khi hút thuốc lá sẽ kết hợp với huyết sắc tố trong tế bào hồng cầu gây tác động xấu.
Tỷ lệ kết hợp của hai chất này có thể lên đến 15 - 20% khi hút một gói thuốc. Tỷ lệ này chỉ cần đạt đến 5% sẽ làm giảm đi rất nhiều khả năng vận chuyển oxy của tế bào hồng cầu khiến cho võng mạc bị thiếu oxy, thiếu máu, thiếu dinh dưỡng, từ đó dẫn đến giảm sút thị lực.
Một số bệnh thường gặp do ảnh hưởng của thuốc lá gồm: đục thủy tinh thể, thoái hóa điểm vàng, khô mắt, viêm kết mạc và mi mắt mạn tính, tăng nặng bệnh võng mạc tiểu đường, viêm màng bồ đào vốn có.
Hút thuốc lá cũng làm giảm nồng độ oxy trong thể thủy tinh, sau đó chuyển thành đục thủy tinh thể. Trên lâm sàng, nguy cơ mắc đục thủy tinh thể ở người hút thuốc cao gấp đôi người không hút thuốc và cao gấp 3 ở người nghiện thuốc lá nặng. Đục thủy tinh thể là một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến mù lòa. Hơn 74% người bị mù ở Việt Nam là do đục thủy tinh thể.
Các nghiên cứu chỉ ra rằng: Người hút thuốc lá có nguy cơ mắc bệnh đục thủy tinh thể cao gấp đôi so với những người không sử dụng thuốc lá. Lượng thuốc lá được hút càng nhiều, khả năng bị đục thủy tinh thể càng cao.
Với thoái hóa hoàng điểm, người hút thuốc có nguy cơ mắc cao 2 - 4 lần so với người không hút thuốc. Các yếu tố độc trong thuốc lá gây tổn hại hàng rào máu - võng mạc, giảm lượng máu đến mô võng mạc, góp phần gây thoái hóa hoàng điểm dạng ướt. Đây là một trong hai căn bệnh gây mù hàng đầu cho người già trên 60 tuổi, chỉ sau đục thủy tinh thể.
Ngoài ra, khói thuốc với bản chất khô nóng, nhiều chất kích thích còn gây viêm kết mạc, bờ mi mạn tính. Nước mắt bay hơi nhiều do khói nóng sẽ gây khô mắt dạng tăng bay hơi.
Tất cả người bệnh bị viêm màng bồ đào, bệnh basedow có biểu hiện tại mắt đều tăng nặng, tăng tần số tái phát, nguy cơ chuyển mạn tính nếu còn duy trì hút thuốc do làm giảm cung cấp máu đến các mô thần kinh. Hút thuốc cũng làm tăng nặng bệnh võng mạc tiểu đường vốn có, gây thiếu máu thị lực thần kinh. Người bệnh tiểu đường, viêm màng bồ đào, basedow… nếu không từ bỏ được thuốc lá thì việc điều trị sẽ khó khăn.
Bà mẹ mang thai nếu hút thuốc sẽ làm làm tăng nguy cơ mắc nhiều rối loạn về mắt ở thai nhi và trẻ sơ sinh. Người mẹ nếu hút thuốc có thể khiến trẻ bị lác mắt, thần kinh thị giác kém phát triển. Đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây mù ở trẻ em. Phụ nữ hút thuốc trong thời kỳ mang thai thường có xu hướng sinh non. So với trẻ sinh đủ tháng, những trẻ sinh non có khả năng cao sẽ mắc các bệnh lý võng mạc hoặc các bệnh về mắt khác, mà biến chứng nghiêm trọng nhất có thể dẫn đến mù lòa.
Việc bỏ thuốc lá giúp cải thiện các bệnh về thị lực. 6,7% những người bỏ hút thuốc giảm nguy cơ phát triển thoái hóa điểm vàng sau 1 năm. Nếu bỏ thuốc lá sau 5 năm thì nguy cơ sẽ giảm thêm 5%. Người bỏ thuốc lá trong 25 năm có nguy cơ thấp hơn 20% mắc bệnh đục thủy tinh thể so với người đang hút thuốc.
Do đó, mỗi người cần bỏ thuốc lá hoặc hạn chế hút vì không chỉ phổi, họng mà cả dây thần kinh mắt cũng bị tổn thương. Những người nghiện thuốc lá cần đi khám bác sĩ nếu thấy xuất hiện đường thẳng gợn sóng, nhìn mờ, khó nhìn thấy những thứ ở xa, hoặc mắt chảy nước liên tục. Những người hút thuốc lá cũng cần có chế độ ăn uống lành mạnh. Bảo vệ mắt bằng chế độ ăn cân bằng các dưỡng chất như axit béo omega-3, kẽm và vitamin C, E giúp tránh khỏi những rối loạn thị lực liên quan đến tuổi già như thoái hóa điểm vàng và đục thủy tinh thể do hút thuốc.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!
VTV.vn - Bệnh viện Đa khoa khu vực Định Quán (Đồng Nai) vừa lọc máu cấp cứu thành công một trường hợp nguy kịch do bị ngộ độc thuốc.
VTV.vn - Bệnh viện Bình Dân (TP. Hồ Chí Minh) vừa phẫu thuật thay mới tĩnh mạch chủ dưới, cứu 2 người bệnh có chồi bướu xuyên thành chít hẹp tĩnh mạch chủ cản trở máu về tim.
VTV.vn - Bộ Y tế đang phối hợp với các cơ quan để hoàn thiện việc xây dựng dự thảo sửa đổi Luật Bảo hiểm y tế để trình Chính phủ, trình Quốc hội thảo luận, xem xét thông qua.
VTV.vn - Bệnh viện Đồng Nai 2 vừa phẫu thuật thành công cắt bỏ khối bướu thận lớn 0,6 kg cho bệnh nhân ngụ tại tỉnh Bắc Giang.
VTV.vn - Đó là cơ sở kinh doanh có biển hiệu "Thẩm mỹ quốc tế Lucy" tại địa chỉ số 44 Hồ Hảo Hớn, phường Cô Giang, Quận 1, TP. Hồ Chí Minh.
VTV.vn - Theo Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), đến nay cả nước ghi nhận 203 trường hợp mắc sốt phát ban nghi sởi, số mắc tăng 2,7 lần so với cùng kỳ năm 2023.
VTV.vn - Bệnh nhân nữ (61 tuổi) nhập viện với chẩn đoán nhồi máu cơ tim cấp ngày thứ 7 biến chứng suy tim cấp, suy thận cấp.
VTV.vn - Tiền sản giật là một bệnh lý nguy hiểm ở phụ nữ mang thai, nếu không được điều trị kịp thời có thể gây những biến chứng nặng nề cho cả thai phụ và thai nhi.
VTV.vn - Bệnh viện Quân y 103 cấp cứu, điều trị thành công cho trường hợp nam bệnh nhân 41 tuổi, ngừng tuần hoàn 3 lần do nhồi máu cơ tim cấp.
VTV.vn - Bệnh viện Nhi đồng 2 vừa hỗ trợ Bệnh viện Nhi đồng Thành phố (TP. Hồ Chí Minh) lấy thành công dị vật đường thở ở bé trai 8 tháng tuổi bằng hệ thống ống soi mềm.
VTV.vn - Đến Bệnh viện Đa khoa tỉnh Vĩnh Phúc khám vì khàn tiếng, nuốt vướng, vùng cổ to bất thường, nam bệnh nhân 24 tuổi được chẩn đoán ung thư tuyến giáp di căn hạch cổ.
VTV.vn - Cô gái 24 tuổi (Hà Nội), tới khám tại Khoa Phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội trong tình trạng toàn bộ môi và vùng mặt dưới sưng nề.
VTV.vn - Bệnh viện Đa khoa Hà Đông (Hà Nội) vừa cứu sống thành công bệnh nhân N.V.Đ., (74 tuổi, trú tại Ứng Hòa, Hà Nội) bị sốc nhiễm trùng do hoại tử ruột.
VTV.vn - Bệnh động mạch chi dưới mạn tính là bệnh lý thường gặp ở bệnh nhân cao tuổi do thành mạch ở người cao tuổi dễ xơ vữa và thường mắc thêm nhiều bệnh lý phối hợp.
VTV.vn - Bệnh nhân nữ (53 tuổi, trú tại Ba Đồn, Quảng Bình) vào viện trong tình trạng yếu nặng 2 chân, nằm liệt giường, tiểu không tự chủ, loét bỏng 2 gan bàn chân.