Tại Kỳ họp 4, Quốc hội khóa XV, Chính phủ đang trình Quốc hội điều chỉnh tăng lương cơ sở từ mức 1,49 triệu đồng/tháng lên mức 1,8 triệu đồng/tháng, tăng khoảng 20,8% lương cơ sở cho cán bộ, công chức, viên chức. Nếu được thông qua, việc điều chỉnh này dự kiến được thực hiện từ 1/7/2023.
Bên hành lang Quốc hội, PV Báo điện tử VTV News đã có cuộc trao đổi với Đại biểu Quốc hội Trương Trọng Nghĩa (đoàn TP Hồ Chí Minh) về nội dung này.
Mức lương chưa tương xứng
Đánh giá về đề xuất phương án tăng mức lương cơ sở cho công chức, viên chức, đại biểu Trương Trọng Nghĩa cho rằng chính sách tiền lương cho cán bộ công chức viên chức hiện nay chưa tương xứng, mức thu nhập còn quá thấp.
Đại biểu Quốc hội Trương Trọng Nghĩa (đoàn TP Hồ Chí Minh)
Theo ông Nghĩa, trong số hàng triệu cán bộ công chức, có thể một bộ phận nào đó tiền lương với họ không có ý nghĩa quá lớn, nhưng số lượng này không nhiều. Đa số cán bộ công chức vẫn đang sống nhờ vào tiền thu nhập chính thức và họ có nguyện vọng tập trung vào công vụ, sống được bằng thu nhập chính thức.
Thời gian qua dù nhà nước đã tìm cách tăng thêm thu nhập, nhưng mức lương của công chức, viên chức vẫn thấp hơn mức sống tối thiểu. Điều này khiến cuộc sống của nhiều công chức, viên chức rất khó khăn, nhất là tại những đô thị lớn.
Đại biểu này cũng cho rằng, cán bộ công chức viên chức lương thấp nhưng lại chịu nhiều ràng buộc, nhiều "vòng kim cô", nếu để xảy ra sai phạm, sai xót dù không cố ý, không tham nhũng, nhưng vì trách nhiệm vẫn phải xử lý. Trước những áp lực này, không ít công chức, viên chức đã xin nghỉ việc.
Cần thực hiện ngay
Đại biểu đoàn TP Hồ Chí Minh nhấn mạnh mục đích của tăng lương cơ sở là tăng thu nhập cho cán bộ công chức để họ có thể sống được bằng lương và chăm lo cho gia đình bằng tiền lương thu nhập chính thức từ cơ quan tổ chức.
Hiện nay mức sống xã hội tăng cao, song tiền lương lại không theo kịp, nên nhiều cán bộ công chức, viên chức mới vào hệ thống công vài ba năm, thậm chí 5-7 năm, thì tiền lương vẫn thấp hơn nhiều so với mức sống tối thiểu.
Ông Nghĩa cho rằng, việc tăng lương cơ sở là một trong những việc cần làm ngay, làm tức thời, nhưng chưa đủ. Để đạt được mục đích công chức viên chức có thể sống được từ thu nhập chính thức, toàn tâm toàn ý lo cho công vụ, không cần làm thêm, kiếm thêm chỗ này chỗ kia như ở nhiều quốc gia khác, thì tăng lương cơ bản là một cách, nhưng vẫn chưa đủ.
“Cả hệ thống chính trị, Chính phủ phải tính toán thêm. Nếu tình trạng công chức viên chức không sống được bằng thu nhập chính thức kéo dài sẽ có nhiều hệ lụy, ảnh hưởng đến hiệu quả công việc, là nguyên nhân dẫn đến tham nhũng”, đại biểu đoàn TP Hồ Chí Minh nhấn mạnh.
Đại biểu Trương Trọng Nghĩa cho rằng việc tăng mức lương cơ sở không nên làm bình quân
Không nên làm bình quân?
Nói thêm về đề xuất tăng lương cơ sở, theo đại biểu Nghĩa, mức thu nhập của những người hưởng lương từ ngân sách nhà nước hiện nay không giống nhau. Một bộ phận công chức, viên chức có thâm niên ít, nên lương hưu rất thấp, hay những công chức, viên chức trẻ mức lương hàng tháng cũng không đủ sống. Trong khi đó, một bộ phận khác dù đã về hưu nhưng mức lương vẫn rất cao. Do đó, việc tăng mức lương cơ sở không nên làm bình quân.
Những người hiện thu nhập thấp, rất khó khăn kể cả đang làm việc và hưu trí thì mức độ tăng có thể nhiều hơn. Còn những người đang cao rồi (so với người thấp) thì tăng thấp hơn.
“Ví dụ một anh hiện lương có 5 triệu nên tăng làm sao lên 8 -10 triệu, còn anh kia lương hưu đang là 15 - 20 triệu thì mức tăng nên thấp hơn”, ông Nghĩa lấy ví dụ.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!