2025 - Năm bước ngoặt của taxi bay

Giá trị thị trường của ngành taxi bay

2025 được coi là năm mang tính bước ngoặt cho taxi bay khi nhiều công ty bắt đầu triển khai các chuyến bay thử nghiệm thương mại và dịch vụ chở khách đầu tiên. Đây chưa phải là năm mà taxi bay trở nên phổ biến nhưng là giai đoạn nở rộ các chuyến bay thí điểm, chứng nhận quy định và mở rộng thị trường.

Dựa trên các tiến bộ gần đây, ngành công nghiệp này đang chuyển từ giai đoạn phát triển sang thương mại hóa thực tế, với giá trị thị trường dự kiến đạt gần 2 tỷ USD trong năm nay và tăng trưởng gần 13% hàng năm đến năm 2030. Việc xây dựng các bãi đáp và hệ thống quản lý không lưu cần thiết đang thu hút hàng tỷ USD đầu tư từ cả phía tư nhân và các Chính phủ. Hiện một số quốc gia, như Trung Quốc, Mỹ, Các Tiểu vương quốc A Rập Thống nhất đã lên kế hoạch triển khai các tuyến thương mại đầu tiên từ năm sau. Đáng chú ý, Trung Quốc đang thúc đẩy mạnh mẽ nền kinh tế tầm thấp, với giá trị dự kiến lên đến 140 tỷ USD trong năm 2026, trong đó taxi bay đóng một vai trò then chốt.

Taxi bay hứa hẹn thay đổi giao thông thế giới

Trong thế kỷ 21, khi mọi thứ đều tăng tốc nhờ công nghệ, chỉ có giao thông đô thị trì trệ. Nhưng giờ đây, một cuộc cách mạng đang đến từ trên cao. Hãy tưởng tượng bạn di chuyển từ sân bay về thành phố, thay vì mất cả tiếng, thậm chí nhiều hơn nếu tắc đường, giờ đây, từ sân bay về đến nhà, con người có thể di chuyển bằng phương tiện bay khác, thời gian chỉ còn tính bằng phút. Đó là ưu điểm của taxi bay - phương tiện hứa hẹn thay đổi bộ mặt giao thông trên thế giới trong tương lai.

Xe cộ như mắc cửi, đường phố tắc nghẽn. Đó là thực tại làm lãng phí thời gian và tiền bạc ở mọi đô thị lớn. Nhưng giờ đây, câu trả lời không nằm ở việc xây thêm đường, mà là mở khóa chiều không gian thứ ba: di chuyển trên không.

Valo là chiếc taxi bay điện mới nhất từ nhà sản xuất hàng không Anh, Vertical Aerospace. Đây không phải trực thăng: không ồn ào, không khói bụi. Valo là máy bay eVTOL - cất hạ cánh thẳng đứng bằng điện - hứa hẹn thay đổi bộ mặt giao thông đô thị cho người dân.

Ông David King - Kỹ sư trưởng, Công ty Vertical Aerospace cho biết: "Vấn đề ở đây là tiết kiệm thời gian. Hiện tại, nếu bạn nhìn vào các khu vực đô thị, bạn sẽ thấy cơ sở hạ tầng đơn giản là không thể bắt kịp nhu cầu. Có thể nhờ công nghệ, mọi thứ bạn làm trong ngày đã nhanh hơn, ngoại trừ một việc. Một việc mà hiện còn chậm hơn so với 10, 30, 50 năm trước. Đó là di chuyển. Và giải pháp cho việc đó là di chuyển trên không, phục vụ cho đông đảo người dân".

Valo có thể bay với tốc độ 240 km/h trong phạm vi 160 km và không phát thải. Ưu điểm cốt lõi là khả năng tiết kiệm thời gian: cắt giảm một hành trình taxi 90 phút từ trung tâm London đến sân bay Heathrow xuống chỉ còn 12 phút trên không. Vertical Aerospace đang chuyển mình từ nhà phát triển nguyên mẫu sang nhà sản xuất hàng không, với gần 1.500 đơn đặt hàng trước từ các hãng hàng không lớn như American Airlines.

Ông David King - Kỹ sư trưởng, Công ty Vertical Aerospace chia sẻ: "Phương tiện của chúng tôi có 6 chỗ ngồi. Tức là chúng tôi có lợi thế gấp 6 lần so với vận tải đường bộ. Cộng thêm yếu tố thời gian, Valo có thể thực hiện 5 chuyến thay vì một chuyến trong ngày làm việc. Đó là lợi ích kinh tế gấp 30 lần so với vận tải đường bộ".

Tháng 11 vừa qua, tại triển lãm hàng không Dubai, các công ty ở Mỹ và Trung Quốc đã mang đến những màn trình diễn taxi bay ấn tượng, hứa hẹn sự phát triển sâu rộng của ngành này trong tương lai.

Ông Cao Yongmin - Công ty Aerospace Times Feipeng nêu ý kiến: "Việc cất cánh và hạ cánh của máy bay hoàn toàn bằng điện, trong khi động cơ chạy bằng xăng ô tô thông thường, loại xăng rẻ và dễ kiếm ấy. Chúng tôi tự tin khẳng định sẽ sớm thực hiện chuyến bay thử nghiệm đầu tiên tại khu vực Trung Đông".

Cuộc đua taxi bay biến giấc mơ vượt qua tắc nghẽn trở thành hiện thực đang diễn ra hết sức sôi động, mang theo kỳ vọng thay đổi vĩnh viễn bộ mặt giao thông đô thị.

Thách thức của taxi bay

Tiết kiệm thời gian là ưu điểm lớn nhất của taxi bay, nhưng bên cạnh đó là nhiều thách thức khác. Một trong những câu hỏi đó là, Ai sẽ đủ khả năng chi trả cho phương tiện di chuyển này? Với giá tiền dự kiến không nhỏ cho mỗi chuyến đi, liệu taxi bay có trở thành phương tiện phổ thông như nhiều hãng đang hứa hẹn hay không?

Hãng Vertical Aerospace khẳng định, giá vé của taxi bay có thể tương đương một chuyến Uber. Nhưng với chi phí sản xuất và vận hành cực lớn, liệu lời hứa về mức giá bình dân đó có khả thi?

Ông Richard Aboulafia - Nhà phân tích, Công ty tư vấn AeroDynamic cho biết: "Tôi muốn sống trong một thế giới mà tôi có thể đi taxi bay khắp nơi. Không ai muốn bị tắc đường cả. Thật không may, tính kinh tế của taxi bay thực sự là một bài toán khó. Chi phí đắt ngang, thậm chí còn hơn trực thăng".

Theo các nhà phân tích, giá thành của một chiếc taxi bay rơi vào khoảng 4 đến 5 triệu USD. Chi phí khổng lồ này khiến taxi bay vẫn nằm ngoài tầm với của đại đa số. Với hàng chục công ty đang đổ xô vào thị trường, trong khi lượng vốn ban đầu giới hạn, khả năng huy động vốn tiếp theo không chắc chắn và các kế hoạch kinh doanh đầy thách thức, đây có thể là công thức dẫn đến phá sản hàng loạt.

Cùng với đó là nhiều thách thức khác, bao gồm an toàn và chứng nhận bay. Bên cạnh đó, hạ tầng đô thị như bãi cất - hạ cánh chưa sẵn sàng, trong khi thời lượng pin và tầm bay còn hạn chế. Ngoài ra, taxi bay còn đối mặt với bài toán quản lý không lưu đô thị, tiếng ồn và khung pháp lý chưa hoàn thiện. Vì vậy, dù tiềm năng lớn, taxi bay vẫn cần thời gian trước khi được triển khai rộng rãi.