Trong số hơn 100 nơi thờ Hai Bà Trưng và các tướng lĩnh ở 9 tỉnh và thành phố trên cả nước, đền thờ Hai Bà Trưng ở thôn Hạ Lôi, xã Mê Linh, huyện Mê Linh, Hà Nội có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Bởi đây là quê hương, nơi lưu lại dấu tích của Hai Bà Trưng từ thời thơ ấu, trưởng thành, phất cờ khởi nghĩa giành thắng lợi, xưng Vương và định đô.
"Bà Trưng quê ở Châu Phong
Giận người tham bạo thù chồng chẳng quên
Chị em nặng một lời nguyền
Phất cờ nương tử thay quyền tướng quân"
Những câu thơ hào hùng của Đại Nam quốc sử diễn ca về 2 vị nữ vương đầu tiên trong lịch sử nước Việt đã có công đánh đổ ách thống trị nhà Đông Hán, giành độc lập dân tộc vào những năm 40 - 43 sau công nguyên vẫn còn vang vọng. Chỉ cách trung tâm Hà Nội hơn 20km, đền thờ Hai Bà Trưng ở thôn Hạ Lôi, xã Mê Linh, huyện Mê Linh, Hà Nội là nơi 2 bà sinh ra, lớn lên và phất cờ khởi nghĩa, nơi lưu giữ nhiều dấu tích thiêng liêng kể cho hậu thế nghe về chiến công hiển hách của hai vị nữ anh hùng dân tộc.
Nằm trên một khu đất cao thoáng đãng, nhìn ra đê sông Hồng, với diện tích gần 13 hecta, đền thờ Hai Bà Trưng là quần thể tọa trên thế đất "Trán con voi trắng", truyền thuyết gọi là "Bạch tượng uyển hồ". Ngày nay, trong khuôn viên đền vẫn còn vết tích hồ Mắt Voi làm minh chứng. Phía trước đền, tương truyền là đường kéo quân của Hai Bà Trưng xưa. 18 bức tượng voi nơi cổng đền là biểu tượng nguồn gốc "Lạc Hùng chính thống".
Lịch sử hiện hữu qua những hiện vật phong phú còn lưu giữ, bảo tồn gần như vẹn nguyên tại đền. 21 đạo sắc phong, 2 cỗ kiệu niên đại gần 400 năm, cùng nhiều di vật quý được trưng bày khiến mỗi du khách khi tới thăm ngôi đền có cảm giác như lạc bước vào một bảo tàng cổ kính, sống động.
Những chiến công oai hùng thời Hai Bà Trưng trị vì tại kinh đô Mê Linh xưa, những câu chuyện đầy hào khí về tinh thần quật cường đã trở thành biểu tượng cho truyền thống anh hùng của phụ nữ Việt Nam. Tất cả làm nên một không gian chứa đựng những giá trị đặc biệt về lịch sử, văn hóa, kiến trúc đầy tự hào nơi ngoại thành Hà Nội.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!