Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn tham gia Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao các nước Cấp cao Đông Á (EAS) và ASEAN-Hoa Kỳ. (Ảnh: Tuấn Anh)
Các nước tham gia EAS gồm Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia, New Zealand, Ấn Độ, Nga và Hoa Kỳ) và Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN-Hoa Kỳ. Các nước cùng nhau kiểm điểm, định hướng hợp tác, trao đổi về tình hình quốc tế, khu vực và chuẩn bị cho các Hội nghị cấp cao tháng 9 tới tại Indonesia.
* Các Bộ trưởng Ngoại giao EAS khẳng định ý nghĩa đặc biệt của EAS, là diễn đàn của các lãnh đạo cấp cao đối thoại về các nội dung chiến lược, thúc đẩy hợp tác vì hòa bình, an ninh, ổn định và thịnh vượng bền vững tại khu vực. Trên cơ sở đó, các nước cam kết sẽ phát huy hơn nữa vai trò của EAS, lấy đối thoại chân thành, tham vấn tin cậy, hợp tác thiết thực làm công cụ chủ yếu trong trao đổi. Các Bộ trưởng Ngoại giao nhất trí sẽ cùng góp phần nâng cao khả năng thích ứng của các nước, định hình cấu trúc khu vực rộng mở, bao trùm, minh bạch, đề cao luật pháp quốc tế với ASEAN ở vị trí trung tâm.
Hội nghị thông qua Kế hoạch Hành động EAS giai đoạn 2024-2028, với 16 lĩnh vực cụ thể như phát triển bền vững, hợp tác hàng hải, xúc tiến thương mại, kết nối, giáo dục, an ninh lương thực, trao quyền cho phụ nữ…
* Với Hoa Kỳ, các Bộ trưởng khẳng định sẽ tiếp nối những phát triển trong hợp tác sau thành công của Hội nghị cấp cao kỷ niệm tháng 5/2022, phát huy hơn nữa quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện ASEAN. Các đại biểu cũng cam kết sẽ phối hợp làm sâu sắc quan hệ kinh tế, thương mại, đầu tư, ứng phó các thách thức an ninh phi truyền thống. Đồng thời, ASEAN và Hoa Kỳ sẽ tăng cường hợp tác trong chuyển đổi năng lượng, khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, phát triển hạ tầng bền vững, bảo vệ môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu...
ASEAN hoan nghênh đề xuất của Hoa Kỳ tham gia hợp tác triển khai Tầm nhìn ASEAN về Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương (AOIP). Nhân dịp này, Ngoại trưởng Anthony Blinken thông báo sẽ thành lập Trung tâm ASEAN-Hoa Kỳ nhằm hỗ trợ cho những nỗ lực này.
* Phát biểu tại các Hội nghị, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn khẳng định các thành quả quan trọng của EAS, xứng tầm với những kỳ vọng dành cho mình. Bộ trưởng nhấn mạnh thông qua tham vấn, EAS đã góp phần thúc đẩy văn hóa đối thoại và hợp tác, gia tăng điểm đồng, thu hẹp khác biệt, tăng cường tin cậy giữa các nước. Bộ trưởng đánh giá cao cam kết và sự ủng hộ của các Đối tác dành cho ASEAN, đồng thời nhấn mạnh các cam kết đó cần được thể hiện bằng hành động, thông qua tham gia tích cực, đóng góp hiệu quả các cơ chế do ASEAN chủ trì.
Hoan nghênh kết quả hợp tác tốt đẹp giữa ASEAN- Hoa Kỳ, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn khẳng định ASEAN sẽ phối hợp chặt chẽ với Hoa Kỳ đưa quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện phát triển thực chất, hiệu quả, cùng có lợi, góp phần thúc đẩy đối thoại, định hình và chia sẻ chuẩn mực ứng xử giữa các nước.
Bộ trưởng nhấn mạnh cần ưu tiên thúc đẩy kinh tế, thương mại, khoa học, công nghệ và đổi mới, sáng tạo là các lĩnh vực trọng tâm, động lực dẫn dắt cho hợp tác ASEAN-Mỹ. Đồng thời, cần tăng cường phối hợp đảm bảo tương lai bền vững cho 1 tỷ người dân hai bên thông qua hợp tác y tế, giáo dục, phát triển nguồn nhân lực, chuyển đổi xanh, phát triển bền vững. Bộ trưởng đề nghị hai bên dành thêm quan tâm, hỗ trợ hiệu quả cho phát triển tiểu vùng, góp phần tăng trưởng bao trùm, công bằng và bền vững ở khu vực.
Toàn cảnh Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao các nước Cấp cao Đông Á (EAS).
* Tại các Hội nghị, các nước đã trao đổi sâu rộng về các vấn đề quốc tế và khu vực. Các Đối tác khẳng định ủng hộ các nỗ lực, cách tiếp cận cân bằng, khách quan và lập trường chung của ASEAN trong các vấn đề này.
Chia sẻ ý kiến tại các Hội nghị, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn đề nghị các Đối tác cần thể hiện tôn trọng và ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN trên thực tế, cùng ASEAN thúc đẩy đối thoại, tham vấn, xây dựng lòng tin, ứng phó các thách thức chung, xây dựng cấu trúc khu vực rộng mở, minh bạch, bao trùm và đề cao luật pháp quốc tế. Bộ trưởng khẳng định lập trường chung của ASEAN về Biển Đông, đề nghị các Đối tác tiếp tục ủng hộ và đóng góp trách nhiệm vào các nỗ lực do ASEAN dẫn dắt trong bảo đảm hòa bình, an ninh, ổn định ở Biển Đông, xây dựng Bộ COC hiệu quả, thực chất, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982, cùng phấn đấu xây dựng Biển Đông thành vùng biển hòa bình, hợp tác và phát triển bền vững.
Chiều 14/7, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn sẽ cùng các nước dự Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF) lần thứ 30.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!