Phải đảm bảo hiệu quả kinh tế và trách nhiệm giải trình
Tiếp tục kỳ họp thứ 5, sáng 23/6, thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Đấu thầu (sửa đổi).
Theo ông Lê Quang Mạnh, dự thảo luật trình Quốc hội cho ý kiến tại kỳ họp thứ 4, Chính phủ đề xuất không áp dụng Luật này đối với hoạt động lựa chọn nhà thầu thuộc các dự án có sử dụng vốn nhà nước, vốn của doanh nghiệp nhà nước từ 30% trở lên hoặc dưới 30% nhưng trên 500 tỷ đồng trong tổng mức đầu tư của dự án.
Sáng 23/6, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Đấu thầu (sửa đổi)
Tại kỳ họp thứ 5, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã báo cáo Quốc hội 2 phương án quy định trong luật về nội dung này.
Qua tổng hợp ý kiến đại biểu Quốc hội thảo luận tại hội trường, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp thu theo hướng đảm bảo hài hòa giữa yêu cầu nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước và quyền tự chủ của doanh nghiệp, không thu hẹp hoặc mở rộng đối tượng quá mức. Một mặt, bảo đảm việc đấu thầu mang lại lợi ích kinh tế cho bên mời thầu, mặt khác, bảo đảm xây dựng môi trường đầu tư kinh doanh lành mạnh, cạnh tranh, bình đẳng, công khai, minh bạch.
Vì vậy, Ủy ban Thường vụ Quốc hội báo cáo Quốc hội xem xét, quyết định về phạm vi điều chỉnh của Luật đấu thầu bao gồm: Các gói thầu thuộc dự án đầu tư của doanh nghiệp nhà nước theo quy định của Luật Doanh nghiệp và doanh nghiệp do doanh nghiệp nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ như thể hiện tại điểm a khoản 2 Điều 2 của dự thảo Luật.
Theo Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, sẽ chỉnh lý quy định đối với việc mua thuốc không thuộc danh mục thuốc do quỹ bảo hiểm y tế chi trả, mua vaccine để tiêm chủng theo hình thức dịch vụ, cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, cơ sở y tế tự quyết định việc mua sắm trên cơ sở bảo đảm công khai, minh bạch, hiệu quả kinh tế và trách nhiệm giải trình
Về đấu thầu tập trung, mua thuốc, hóa chất, thiết bị y tế, ông Mạnh nêu rõ, trong phiên thảo luận Hội trường tại Kỳ họp thứ 5, nhiều ý kiến tiếp tục góp ý đối với các điều, khoản quy định về đấu thầu trong lĩnh vực y tế.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo cơ quan chủ trì thẩm tra, cơ quan chủ trì soạn thảo phối hợp chặt chẽ với Ủy ban Pháp luật, Ủy ban Xã hội, Bộ Y tế và một số đại biểu làm việc trong ngành y tế về những nội dung tiếp thu, chỉnh lý liên quan đến lĩnh vực y tế.
Trên cơ sở đó, rà soát, thống nhất về thuật ngữ sử dụng trong Luật; Thống nhất quy định về mua sắm tập trung đối với mua thuốc hiếm, thuốc cần mua với số lượng ít; Rà soát quy định về lựa chọn nhà thầu cung cấp hóa chất, thiết bị y tế; Tiếp thu, bổ sung quy định về thanh toán từ nguồn quỹ bảo hiểm y tế trong trường hợp các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tư nhân không chọn áp dụng quy định của Luật đấu thầu.
Đồng thời sẽ chỉnh lý quy định đối với việc mua thuốc không thuộc danh mục thuốc do quỹ bảo hiểm y tế chi trả, mua vaccine để tiêm chủng theo hình thức dịch vụ, cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, cơ sở y tế tự quyết định việc mua sắm trên cơ sở bảo đảm công khai, minh bạch, hiệu quả kinh tế và trách nhiệm giải trình.
Chỉ định thầu tràn lan dẫn đến "xin - cho", doanh nghiệp nhỏ khó có cơ hội
Có ý kiến đề nghị tại Điều 16 cần quy định rõ hơn các hành vi thông thầu và cố ý không cung cấp tài liệu; làm rõ hành vi can thiệp, cản trở đấu thầu qua mạng.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉnh lý dự thảo Luật, thể hiện 9 nhóm hành vi và chỉnh lý các nội dung cụ thể tại Điều 16. Bổ sung thêm mục đích của hành vi trong quy định cấm hành vi thông thầu; bổ sung quy định cấm hành vi vi phạm pháp luật về an toàn, an ninh mạng nhằm can thiệp, cản trở việc đấu thầu qua mạng.
Theo Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách, có ý kiến đề nghị cần quy định giới hạn số lần chuyển nhượng nhà thầu thứ cấp tại khoản 8 Điều 16.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết, quy định tại dự thảo Luật nhằm quy định nhà thầu không được bán thầu, cho dù lần đầu chuyển nhượng thầu đã vi phạm hành vi bị cấm và sẽ bị cấm tham gia hoạt động đấu thầu từ 6 tháng đến 5 năm tùy theo tính chất, mức độ vi phạm. Vì vậy, dự thảo Luật không quy định số lần chuyển nhượng thầu.
Theo Uỷ ban Thường vụ Quốc hội sẽ không mở rộng thêm các trường hợp chỉ định thầu (Ảnh minh hoạ)
Về hình thức chỉ định thầu, ông Lê Quang Mạnh nêu rõ, có ý kiến đề nghị tiếp tục rà soát, quy định chặt chẽ hơn các trường hợp và thẩm quyền quyết định các trường hợp chỉ định thầu để đảm bảo tính cạnh tranh, công bằng, minh bạch trong hoạt động đấu thầu.
Ngoài ra, có ý kiến cho rằng, việc chỉ định thầu nên mở rộng thêm ngoài những trường hợp như trong quy định, đề nghị thực hiện phương pháp chỉ định thầu giảm giá vì có những trường hợp mang lại hiệu quả cao hơn…
Về vấn đề này, Thường vụ Quốc hội nêu rõ, ý nghĩa của hoạt động đấu thầu trong những năm qua một mặt mang lại lợi ích cho bên mời thầu, nhằm lựa chọn nhà thầu cạnh tranh về giá cả, chất lượng tốt. Mặt khác, việc đấu thầu nhằm đảm bảo tính công khai, tính minh bạch, mang lại môi trường cạnh tranh bình đẳng và lành mạnh.
"Nếu tăng cường áp dụng chỉ định thầu thì trong một số trường hợp có thể dẫn đến tình trạng "xin - cho", làm giảm tính cạnh tranh do nhà thầu không thân quen với chủ đầu tư sẽ không có cơ hội được tham dự thầu, doanh nghiệp nhỏ sẽ khó có cơ hội cạnh tranh", ông Mạnh cho hay.
Ngoài ra, hiện nay đấu thầu qua mạng đang được đẩy mạnh với thủ tục đơn giản, tiết kiệm thời gian nên việc mở rộng chỉ định thầu là không cần thiết. Vì vậy, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội xin giữ quy định như dự thảo luật, không mở rộng thêm các trường hợp chỉ định thầu.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!