Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại Phiên họp thứ 9 của Ban Chỉ đạo Nhà nước các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành giao thông vận tải - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Phiên họp được thực hiện theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến giữa đầu cầu Trụ sở Chính phủ với đầu cầu 46 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đang có các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành giao thông vận tải.
Dự phiên họp có Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo; các thành viên Ban Chỉ đạo là Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố; đại diện các Ban quản lý dự án, các tập đoàn kinh tế Nhà nước, các nhà đầu tư, đơn vị tư vấn, nhà thầu xây lắp.
Thủ tướng yêu cầu các đại biểu dự phiên họp thảo luận, đánh giá tình hình, đề xuất giải pháp rút ngắn tiến độ các công trình, dự án, bảo đảm chất lượng, kỹ/mỹ thuật công trình - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
2023 - năm thành công về phát triển hạ tầng
Tại Phiên họp, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho biết, cả nước đang thúc đẩy 3 động lực tăng trưởng, trong đó có động lực về đầu tư, bao gồm đầu tư trong nước, đầu tư nước ngoài, đầu tư tư nhân và đầu tư toàn xã hội.
Nhấn mạnh đầu tư công có vai trò quan trọng, dẫn dắt, kích hoạt mọi nguồn lực xã hội cho đầu tư phát triển, Thủ tướng Chính phủ cho biết, năm 2024, cả nước dành 657.000 tỷ đồng cho đầu tư công, chủ yếu là đầu tư hạ tầng giao thông và phấn đấu đạt tỉ lệ giải ngân ít nhất 95%.
Cùng với hiệu quả thúc đẩy động lực tăng trưởng, việc tập trung giải ngân đầu tư công, với các dự án giao thông được đưa vào khai thác sẽ góp phần giảm chi phí logistics cho doanh nghiệp, giảm giá thành đầu vào, tăng sức cạnh tranh của sản phẩm, doanh nghiệp và nền kinh tế; tạo không gian phát triển mới vì đường đi đến đâu, mở ra không gian phát triển mới đến đó, nhất là phát triển công nghiệp, các khu đô thị, dịch vụ…
"Điều đó khẳng định việc Đảng, Nhà nước xác định tập trung thực hiện 3 đột phá chiến lược, nhất là đột phá về hạ tầng, đặc biệt là hạ tầng giao thông là lựa chọn đúng đắn, sáng suốt, là yếu tố quyết định cho sự phát triển trước mắt và lâu dài,", Thủ tướng khẳng định. Mỗi công trình giao thông đều mang sứ mệnh riêng, chức năng, nhiệm vụ khác nhau nhưng tựu chung lại đều rất quan trọng và là đột phá chiến lược.
Thủ tướng Chính phủ cho biết, trong những năm vừa qua, việc đầu tư, phát triển hạ tầng giao thông đã được thúc đẩy, tạo ra phong trào, xu thế, "không chỉ Trung ương mà địa phương cũng làm được". Năm 2021-2022 là giai đoạn khởi động, chuẩn bị và phê duyệt dự án, năm 2023 triển khai đồng loạt, năm 2024 được xác định là năm tăng tốc thực hiện các công trình giao thông trọng điểm.
Đánh giá 2023 có thể nói là một năm thành công về phát triển hạ tầng-một trong 3 đột phá chiến lược, Thủ tướng biểu dương các địa phương, các bộ, ngành, các chủ đầu tư, nhà thầu, nhà tư vấn và nhân dân có dự án đi qua đã có nhiều nỗ lực, triển khai đồng bộ, nhất là với khí thế làm việc "xuyên Tết, xuyên ngày nghỉ", "vươt nắng, thắng mưa", "làm việc 3 ca, 4 kíp", " ăn tranh thủ, ngủ khẩn trương", thúc đẩy triển khai các công trình, dự án hạ tầng giao thông, càng làm càng trưởng thành cả về tư duy, nhận thức, hành động.
Thủ tướng cũng chỉ rõ, một số công trình, dự án có tiến độ triển khai vẫn chậm do thủ tục đầu tư kéo dài; giải phóng mặt bằng chậm; chưa chủ động nguyên vật liệu do vướng mắc quy định; chế độ, chính sách khuyến khích các đơn vị, cá nhân nỗ lực tập trung thúc đẩy các dự án chưa kịp thời; các chủ thể liên quan cần phối hợp chặt chẽ, hiệu quả hơn…
Thủ tướng yêu cầu các đại biểu dự phiên họp thảo luận, đánh giá tình hình, đề xuất giải pháp rút ngắn tiến độ các công trình, dự án, bảo đảm chất lượng, kỹ/mỹ thuật công trình, bảo đảm an toàn lao động, vệ sinh, cảnh quan môi trường. Đồng thời, tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong sử dụng vốn ODA, sử dụng cát biển vào xây dựng các công trình giao thông…
Lãnh đạo Bộ Giao thông vận tải phát biểu tại Phiên họp - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Theo báo cáo của Bộ Giao thông vận tải, năm 2023, Thủ tướng Chính phủ đã chủ trì 5 phiên họp Ban Chỉ đạo và cùng các Phó Thủ tướng Chính phủ trực tiếp kiểm tra hiện trường các công trình, dự án; đã chỉ đạo, ban hành nhiều chỉ thị, công điện, văn bản để tháo gỡ các khó khăn vướng mắc, đôn đốc các bộ, ngành, địa phương triển khai thực hiện nhiệm vụ.
Ngay trong những ngày đầu năm 2024, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành 02 công điện chỉ đạo các cơ quan, đơn vị tiếp tục phát huy tinh thần trách nhiệm cao nhất, đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án, công trình hạ tầng giao thông và tập trung tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc liên quan đến định mức, đơn giá xây dựng; khai thác, cung ứng vật liệu xây dựng.
Trong hai ngày mùng 3 và mùng 4 Tết Giáp Thìn, Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đã kiểm tra, chúc Tết, tại 05 dự án trọng điểm ngành giao thông vận tải khu vực Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Đồng Nai và tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu để kịp thời chỉ đạo, tháo gỡ khó khăn vướng mắc, động viên khích lệ người lao động.
Các đại biểu tham dự Phiên họp - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Với sự chỉ đạo sâu sát, quyết liệt của Thủ tướng Chính phủ, các đồng chí Phó Thủ tướng Chính phủ, cùng với sự phối hợp chặt chẽ, có trách nhiệm, sự nỗ lực triển khai của các bộ, ngành, địa phương, nhiều khó khăn, vướng mắc tồn tại từ lâu tại một số dự án đã được tập trung xử lý; công tác chuẩn bị đầu tư các dự án đã được đẩy nhanh, nhiều dự án đã được khởi công trong năm 2023; nhiều công trình dự án đã được khánh thành đưa vào sử dụng phát huy hiệu quả đầu tư.
Với các dự án mới triển khai, đa số đạt hoặc vượt kế hoạch đề ra; kết quả giải ngân của các dự án đều đạt ở mức cao hoặc vượt yêu cầu. Các Bộ: Kế hoạch và Đầu tư, Tài nguyên và Môi trường, Xây dựng, Tài chính đã hoàn thành nhiều nhiệm vụ được Thủ tướng Chính phủ giao.
Hiện nay, cả nước có 34 dự án lớn, 86 dự án thành phần quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành giao thông vận tải tại 46 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Trong đó có 5 dự án đường sắt, 2 dự án cảng hàng không, còn lại là các dự án đường bộ, chủ yếu là đường bộ cao tốc và các đường vành đai vùng Thủ đô Hà Nội, đường vành đai TPHCM.
Dự án cao tốc Bắc-Nam phía đông đã hoàn thành 9/11 dự án thành phần giai đoạn 2017-2020 và dự án Mỹ Thuận-Cần Thơ theo đúng kế hoạch, nâng tổng số đường cao tốc lên 1.892 km, trong đó riêng năm 2023 là 475 km; 2 dự án còn lại đầu tư theo hình thức hợp đồng BOT, các chủ đầu tư, nhà thầu đang tích cực triển khai để hoàn thành theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
Đối với 12 dự án thành phần giai đoạn 2021-2025, mặc dù năm đầu triển khai còn vướng mắc nhiều về mặt bằng và vật liệu xây dựng nhưng các chủ đầu tư, nhà thầu đã nỗ lực tổ chức thi công, bám sát tiến độ đề ra.
Đối với 5 dự án đường bộ cao tốc trục Đông-Tây và đường vành đai, tiến độ triển khai còn chậm, trừ một số gói thầu do TP Hồ Chí Minh và Long An (đường Vành đai 3), Hà Nội (đường Vành đai 4), Bà Rịa-Vũng Tàu (đường cao tốc Biên Hòa-Vũng Tàu), Đắk Lắk và Khánh Hòa (Khánh Hòa-Buôn Ma Thuột) làm cơ quan chủ quản triển khai cơ bản đáp ứng kế hoạch.
Các dự án cao tốc khác như Tuyên Quang-Hà Giang đoạn qua tỉnh Hà Giang; Cao Lãnh-An Hữu; Bến Lức-Long Thành đang được các chủ đầu tư, nhà thầu triển khai bám sát tiến độ đề ra.
Dự án đường sắt đô thị Nhổn-ga Hà Nội và dự án Bến Thành-Suối Tiên, đang được Hà Nội và TPHCM rà soát, tháo gỡ các vướng mắc trong hợp đồng, thực hiện đào tạo nhân sự, hoàn tất các thủ tục về phòng cháy, chữa cháy, nghiệm thu công trình, chứng nhận an toàn hệ thống để phấn đấu vận hành đoạn tuyến Nhổn-ga Hà Nội và dự án Bến Thành-Suối Tiên vào tháng 7/2024.
Đối với dự án cảng hàng không quốc tế Long Thành, các gói thầu đang tổ chức thi công như gói thầu 5.10 Nhà ga hành khách, gói thầu xây dựng các công trình phục vụ quản lý bay đã được Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV), Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam (VATM) chỉ đạo các nhà thầu tích cực triển khai bám sát tiến độ. Các gói thầu chưa khởi công thuộc dự án thành phần 1 xây dựng trụ sở các cơ quan quản lý nhà nước, dự án thành phần 4 xây dựng các công trình thiết yếu đang được các cơ quan chủ quản triển khai các thủ tục đầu tư; lựa chọn nhà đầu tư. Gói thầu Nhà ga hành khách T3 Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất được ACV triển khai thi công, bám sát tiến độ đề ra, đến nay giải ngân đạt 2.477/10.825 tỷ đồng (23%)…
2024 là năm tăng tốc thực hiện các công trình giao thông trọng điểm
Kết luận phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh việc triển khai các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành giao thông vận tải là việc khó, cả về quy mô, đối tượng, phạm vi, với tổng mức đầu tư rất lớn 422.000 tỷ đồng trong năm 2024.
Quá trình triển khai các dự án đã gặp rất nhiều khó khăn, thách thức nhưng dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự đồng thuận rất cao của Quốc hội, chúng ta đã đề xuất và những khó khăn về pháp lý cơ bản được tháo gỡ; các bộ, ngành, địa phương, ban quản lý dự án, nhà thầu, đơn vị tư vấn, cán bộ, công nhân, người lao động trên công trường các dự án đã có nỗ lực rất lớn; đạt được những kết quả tích cực, rất đáng trân trọng, tạo phong trào, xu thế phát triển hạ tầng trên cả nước.
Thủ tướng cảm ơn bà con nhân dân đã đồng thuận, hỗ trợ, ủng hộ chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước, nhường đất, nơi ở cho các dự án, thay đổi thói quen, tập quán, nghề nghiệp, sinh kế vì sự phát triển của đất nước.
Về các nhiệm vụ tổng thể thời gian tới, Thủ tướng nêu rõ, với chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình, Chính phủ, các bộ, ngành, cơ quan và địa phương phải triển khai chủ trương, đường lối đúng đắn, sáng suốt của Đảng, Nhà nước về 3 đột phá chiến lược, trong đó có đột phá hạ tầng, thành sản phẩm cụ thể, đạt mục tiêu đề ra, góp phần phát triển đất nước nhanh và bền vững.
Thủ tướng nhấn mạnh, nếu chúng ta giải ngân được 422.000 tỷ đồng vốn đầu tư cho các công trình hạ tầng giao thông năm 2024 thì sẽ góp phần thúc đẩy tăng trưởng, tạo việc làm, sinh kế cho người dân, tạo không gian phát triển mới cho các địa phương, vùng miền và cả nước.
Nếu năm 2021-2022 là giai đoạn khởi động, chuẩn bị và phê duyệt dự án, năm 2023 triển khai đồng loạt thì năm 2024 được xác định là năm tăng tốc thực hiện các công trình giao thông trọng điểm.
Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương, các thành viên Ban Chỉ đạo, các ban quản lý dự án, các chủ đầu tư, các nhà thầu, đơn vị tư vấn, giám sát, các cán bộ, công chức, viên chức, người lao động tham gia các dự án căn cứ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình phải chủ động, tích cực triển khai, hoàn thành các công việc được giao, các cam kết, thỏa thuận đã có, với yêu cầu bảo đảm tiến độ, nâng cao chất lượng, bảo đảm kỹ thuật, mỹ thuật các dự án, bảo đảm an toàn, vệ sinh môi trường, xanh, sạch, đẹp.
"Khó khăn ở đâu thì ở đó phải giải quyết, vướng mắc ở cấp nào thì cấp đó phải tháo gỡ; khi gặp khó khăn phải đi kiểm tra, đôn đốc, cùng ngồi lại để chia sẻ, thông cảm, tìm cách giải quyết, không tiếc thời gian cho công việc này", Thủ tướng phát biểu.
Các chủ thể, cá nhân có liên quan phải chủ động phối hợp chặt chẽ, có hiệu quả, giải quyết công việc theo thẩm quyền, thực hiện công việc có trọng tâm, trọng điểm, không né tránh, đùn đẩy trách nhiệm.
Thủ tướng lưu ý cần quan tâm đặc biệt đến việc làm, sinh kế, hạ tầng y tế, giáo dục, xã hội cho người dân tại nơi tái định cư các dự án, nơi ở mới phải bằng hoặc hơn nơi ở cũ.
Thủ tướng nhấn mạnh, nghiêm cấm tham nhũng, tiêu cực, phải làm mọi việc với tinh thần vô tư, trong sáng, tất cả vì lợi ích chung; không để phát sinh các vấn đề phức tạp; tăng cường thanh tra, kiểm tra, điều tra, xử lý các vi phạm liên quan tới "găm hàng, đội giá" với nguyên vật liệu cho các dự án.
Về các kiến nghị tại phiên họp, Thủ tướng giao Văn phòng Chính phủ, Bộ Giao thông vận tải tổng hợp, phân loại để các cơ quan xử lý theo thẩm quyền. Với các vấn đề đã có trong các văn bản quy phạm pháp luật đã được ban hành, các cơ quan tiếp tục ban hành các văn bản hướng dẫn rõ ràng để thực hiện, bảo vệ những người dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm.
Về các nhiệm vụ cụ thể, Thủ tướng giao Văn phòng Chính phủ, Bộ Giao thông vận tải tiếp thu các ý kiến tại cuộc họp, sớm hoàn thiện trình Thủ tướng Chính phủ ban hành kết luận phiên họp để các bộ, ngành, cơ quan, chủ thể thực hiện nghiêm túc, đồng bộ, hiệu quả.
Nhấn mạnh một số kinh nghiệm là phải sâu sát, bám sát tình hình, phản ứng nhanh, kịp thời, thực hiện công việc có trọng tâm, trọng điểm, làm việc nào dứt điểm việc đó, không để kéo dài, Thủ tướng một lần nữa nhấn mạnh: "Quan trọng nhất là chúng ta phải chủ động, tích cực thực hiện các công việc theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cam kết của mình để triển khai các công việc theo tinh thần "chỉ bàn làm, không bàn lùi", "vượt nắng, thắng mưa", "ăn tranh thủ, ngủ khẩn trương", thi công "3 ca 4 kíp", xuyên lễ, xuyên Tết"".
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!