Vụ việc 2 nhà máy lọc dầu lớn nhất Saudi Arabia bị tấn công bằng máy bay không người lái đêm 14/9 đang khiến dư luận Saudi Arabia quan ngại về lỗ hổng an ninh tại quốc gia này. Năm 2018, Saudi Arabia đã chi tới 83 tỷ USD ngân sách cho hoạt động quốc phòng. Số tiền nhiều gấp 2 lần Liên bang Nga và gấp 4 lần Iran. Saudi Arabia có hệ thống phòng không được coi là hiện đại nhất khu vực Trung Đông.
Hai trong số những nhà máy lọc dầu lớn nhất của Saudi Arabia nằm tại Abqaiq và Khurais. Chỉ cách Bahrain, nơi đồn trú của Hạm đội 5 hải quân Mỹ khoảng 50 km. Hãng tin Bloomberg cho biết, lưới phòng không của Saudi Arabia dày đặc tại khu vực này. 17 radar cảnh giới tầm xa, 6 radar cảnh giới chiến thuật, cùng nhiều hệ thống phòng không tầm xa Patriot, tên lửa tầm ngắn HAWK.
Các tổ hợp này được kết nối vào mạng lưới quản lý không phận mang tên Peace Shield -Lá chắn hòa bình. Tuy nhiên, có vẻ như chiếc lá chắn không đáng tin cậy cho lắm. Không 1 radar nào phát hiện ra nhóm thiết bị bay không người lái, không một tín hiệu báo động nào được phát đi. 2 cơ sở công nghiệp quan trọng đã chìm trong biển lửa.
Ông Justin Bronk, Viện nghiên cứu Hoàng gia Anh cho biết: "Saudi Arabia cần có hệ thống phòng không nhiều lớp, có khả năng đối phó liên tục với các thiết bị bay cỡ nhỏ. Các hệ thống lớn, cồng kềnh chưa chắc đã hiệu quả".
Phiến quân Houthi đã tuyên bố gây ra vụ tấn công tuy nhiên Saudi Arabia và Mỹ đều cho rằng, Iran đứng sau vụ việc này. Tehran đã bác bỏ các cáo buộc.
"Vấn đề là các hệ thống phòng thủ truyền thống gặp khó khăn khi đối đầu với thiết bị bay không người lái. Ngay cả Mỹ cũng chưa giải được bài toán này" - Chuyên gia phân tích chính trị Ali Shihabi cho biết.
Cho đến thời điểm này, vẫn chưa rõ các thiết bị bay không người lái tấn công từ hướng nào. Hệ thống phòng không của Saudi Arabia được cho là để đề phòng các mối nguy đến từ phía Đông Iran, chứ không được tính toán để ngăn chặn nguy cơ từ phía Nam, Yemen.
Đây không phải lần đầu tiên năng lực phòng không của Saudi Arabia bị đặt dấu hỏi. Lực lượng này từng nhiều lần để lọt máy bay trinh sát không người lái và tên lửa của Houthi tấn công vào lãnh thổ, gây thiệt hại đáng kể cho cơ sở hạ tầng.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!