Một nguyên nhân lớn dẫn đến tình trạng dân số già đi là nhiều người ngày càng có tâm lý ngại kết hôn, ngại sinh con. Tại Trung Quốc, tâm lý này đi kèm ảnh hưởng của chính sách một con, dù đã chấm dứt từ năm 2013, nhưng vẫn đủ khiến cho tỷ lệ sinh giảm. Theo thống kê, số trẻ sinh ở Trung Quốc năm 2018 giảm xuống mức thấp nhất trong gần hai thập kỷ qua. Như vậy, những người trẻ sẽ phải chăm sóc cha mẹ một mình mà không có anh em ruột để chia sẻ trách nhiệm này.
Vậy xã hội Trung Quốc ứng phó với bài toán hỗ trợ người cao tuổi như thế nào, phóng viên Thái Bình - Thường trú Đài THVN tại Trung Quốc đã có những phân tích xung quanh vấn đề này.
Xã hội Trung Quốc, đặc biệt là người cao tuổi nghĩ gì về việc được đưa họ vào trại dưỡng lão, đặc biệt khi truyền thống Trung Quốc rất nặng việc con cái phải trả ơn sinh thành của cha mẹ?
Theo truyền thống Trung Quốc, người cao tuổi sẽ vui vầy cùng gia đình và con cháu nên lẽ dĩ nhiên tôi nghĩ đưa người cao tuổi vào nhà dưỡng lão, phần nhiều các cụ sẽ cảm thấy kém vui. Về phía con cái cũng có tâm lý sợ xã hội đánh giá bởi nuôi cha mẹ già được xem là một trong những cách trả hiếu. Do nhiều người vẫn còn giữ tâm lý đó nên tại các thành thị, nhiều cụ già sống trong cảnh cô đơn tự lo cho chuyện đau yếu trong khi con cái tất tả mưu sinh.
Những cụ già có quan niệm hiện đại hơn cũng chấp nhận vào nhà dưỡng lão sinh sống cho có bạn có bè và được chăm lo y tế tốt hơn. Chi phí mỗi tháng khá cao từ 500 - 1.000 USD nên đa phần các cụ già ở vùng nông thôn không thể vào viện dưỡng lão, đành chấp nhận thui thủi một mình khi con cái rời quê lên thành thị kiếm sống.
Trung Quốc có thể nói là nước đầu tiên có luật bắt buộc con cái, sau khi đưa cha mẹ vào nhà dưỡng lão sẽ phải thăm thường xuyên. Nhưng tại một xã hội hầu hết gia đình chỉ có 1 con, luật này có gặp khó khăn hay thách thức gì khi thực hiện?
Theo dự báo đến giữa thế kỷ này, trung bình 4 người Trung Quốc sẽ có 1 người trên 65 tuổi. Từ khi Trung Quốc ra luật bắt buộc con cái phải thường xuyên thăm cha mẹ ở viện dưỡng lão cũng có nhiều ý kiến cho rằng luật này chỉ mang tính tuyên truyền, còn khá mơ hồ, chưa quy định mức phạt cụ thể. Luật quy định nếu con cái không chấp hành, cha mẹ có thể nộp đơn xin hòa giải, hay kiện ra tòa nhưng cũng hiếm khi có cha mẹ nào kiện con. Đa phần mỗi gia đình chỉ có 1 con nên thanh niên còn gánh nặng chăm sóc cha mẹ hai bên.
Nhiều tỉnh thành cũng đề ra chính sách nếu ai đến thăm cha mẹ nhiều sẽ được tặng tiền hay quà. Nhiều công nghệ hiện đại cũng được đưa vào viện dưỡng lão để nối kết giữa cha mẹ và con cái.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!