Lễ trao giải thưởng VinFuture lần thứ nhất - 20/01/2022
Vinh danh công trình nghiên cứu đã bảo vệ an toàn cho hàng tỷ người
Công trình nghiên cứu "Vaccine mRNA: Công nghệ đột phá để cứu sống con người" của ba nhà khoa học học Katalin Kariko, Drew Weissman và Pieter Rutter Cullis đã giành giải thưởng cao nhất trị giá 3 triệu USD tại lễ trao giải VinFuture lần thứ nhất. Thủ tướng Phạm Minh Chính trao giải thưởng cho ba nhà khoa học.
Ba nhà khoa học Katalin Kariko, Drew Weissman và Pieter Rutter Cullis với công nghệ vaccine mRNA cứu sống hàng triệu người nhận giải thưởng VinFuture Grand Prize (Ảnh: TTX)
Thành tựu nghiên cứu này đã mở đường tạo ra các loại vaccine ngăn ngừa COVID-19 hiệu quả trong thời gian kỷ lục; không chỉ giúp nhân loại ứng phó với đại dịch hiện nay và trong tương lai, mà còn mở ra cơ hội điều trị ung thư, bệnh tim và các bệnh truyền nhiễm khác. Hàng tỷ người trên thế giới đã được thụ hưởng thành quả của nghiên cứu này, được bảo vệ an toàn và nền kinh tế của hàng loạt quốc gia nhờ đó không chìm sâu trong khủng hoảng.
Phát biểu trong giây phút nhận giải, Giáo sư Katalin Kariko đã gửi lời cảm ơn nhà sáng lập giải thưởng VinFuture và Hội đồng giải thưởng.
Bà nhấn mạnh, giải thưởng VinFuture là một điểm sáng về khoa học công nghệ và hợp tác quốc tế. Giáo sư Kariko cho biết thêm, bà rất vui mừng vì được tới Việt Nam vì đã được nghe rất nhiều câu chuyện tuyệt vời về đất nước này từ những người bạn, những sinh viên Việt Nam từ những ngày ở Hungary.
Giáo sư Katalin Kariko phát biểu sau khi nhận giải thưởng (Ảnh: TTX)
Trong khi đó, giáo sư Drew Weissman khẳng định công nghệ mới mở đường cho những vaccine nhằm ứng phó với nhiều bệnh tật khác nhau, đồng thời khởi đầu cho sự hợp tác giữa nhiều quốc gia.
"Tôi không phải người nhận giải thưởng này mà hàng nghìn nhà khoa học đi trước và đi sau tôi sẽ tiếp bước những nghiên cứu này, tạo ra nhiều phương pháp chữa bệnh mới", ông nói.
Giáo sư Pieter khẳng định giải thưởng là là một vinh dự lớn, đồng thời gửi lời cảm ơn đến người đã cộng tác với ông suốt nhiều năm, nhấn mạnh tới tầm quan trọng của những nghiên cứu cơ bản vì những nghiên cứu này sẽ thúc đẩy hướng đi của các nghiên cứu về sau.
Bên cạnh giải thưởng chính, giải VinFuture lần thứ nhất cũng vinh danh "Nhà khoa học nữ" cho Giáo sư Zhenan Bao, người Mỹ gốc Trung Quốc với công trình nghiên cứu các vật liệu điện tử hữu cơ có đặc tính của da người.
Giáo sư Salim Abdool Karim và vợ là Quarraisha Abdool Karim nhận giải thưởng dành cho các nhà khoa học đến từ các nước đang phát triển (Ảnh: TTX)
Giải thưởng cho các nhà khoa học đến từ các nước đang phát triển thuộc về hai vợ chồng người Nam Phi, Giáo sư Salim Abdool Karim và vợ là Quarraisha Abdool Karim, với công trình nghiên cứu giúp ngăn nguy cơ lây nhiễm HIV và giảm gánh nặng bệnh AIDS.
Phát biểu tại lễ trao giải, GS Salim Abdool Karim khẳng định: Giải thưởng không chỉ dành cho vợ chồng tôi mà đây là tia sáng hy vọng dành cho nhà khoa học từ các nước đang phát triển đang làm việc miệt mài trong các phòng nghiên cứu để tạo ra điều khác biệt tốt hơn cho thế giới.
"Tôi cũng rất vinh dự và gửi lời cảm ơn tới Hội đồng giải thưởng VinFuture đã ghi nhận cố gắng của chúng tôi trong nghiên cứu. Tất cả đội ngũ 260 thành viên trong nhóm nghiên cứu từ 5 châu lục khác nhau, hàng ngàn tình nguyện viên trong nghiên cứu lâm sàng của chúng tôi đã tham gia suốt 3 thập niên vừa qua", ông nói.
Giải thưởng cho các nhà khoa học nghiên cứu các lĩnh vực mới được trao thuộc về Giáo sư Omar Yaghi, người Mỹ gốc Jordan, với công trình tiên phong khám phá ra vật liệu khung cơ-kim (MOFs). Ông là nhà hoá học, hiện làm việc tại Phòng thí nghiệm quốc gia thuộc ĐH California-Berkeley (Mỹ).
Giáo sư Omar Yaghi cho biết, giải thưởng là một vinh dự lớn. "Xin cảm ơn Quỹ VinFuture và các thành viên Hội đồng Giải thưởng đã trao cho tôi vinh dự này. Tôi cho rằng giải thưởng là ý tưởng rất tuyệt vời thể hiện tầm nhìn và sự hào phóng của sáng lập viên cũng như Việt Nam với mong muốn có được một thế giới tốt đẹp hơn.
Thủ tướng: Sứ mệnh của VinFuture là tôn vinh nhà khoa học có nghiên cứu xuất sắc
Phát biểu tại Lễ trao giải, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính khẳng định, hai năm qua, nhất là trong thời khắc khó khăn nhất của dịch bệnh, cả nhân loại đã đặt niềm tin, hy vọng và trông chờ vào các nhà khoa học để tìm ra vaccine, thuốc chữa, phòng, chống COVID-19. Vaccine được ví như là lá chắn thép của nhân loại để vượt qua đại dịch COVID-19. Cả thế giới biết ơn, ngưỡng mộ các nhà khoa học - những người đã thực hiện sứ mệnh cao cả của mình.
Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại Lễ trao giải (Ảnh: TTX)
Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, trong lịch sử phát triển của loài người, phát minh của những nhà khoa học đã làm thay đổi thế giới. Trong hành trình gian nan đam mê nghiên cứu, khát vọng cống hiến cho nhân loại, đã có nhiều nhà khoa học phải gánh chịu những hậu quả nặng nề trong khi tiến hành các thử nghiệm khoa học.
Điển hình như Galileo bị mù mắt do quan sát mặt trời quá nhiều để phát minh ra kính thiên văn; Marie Curie qua đời vì nghiên cứu phóng xạ; Michael Faraday bị nhiễm độc hóa chất do nghiên cứu điện phân… Thủ tướng bày tỏ thấu hiểu sự gian nan, vất vả, hy sinh quên mình của các nhà khoa học và còn những khó khăn, thách thức khác không thể cân đong, đo đếm được.
Theo Thủ tướng Chính phủ, hầu hết các quốc gia trên thế giới đều rất chú trọng phát triển khoa học công nghệ, đặc biệt là các nghiên cứu khoa học có tính ứng dụng cao, góp phần mang lại hạnh phúc, ấm no cho nhân dân.
Người đứng đầu Chính phủ nhấn mạnh, việc tôn vinh những công trình đoạt giải thưởng là tôn vinh những giá trị khoa học đóng góp cho nhân loại, tôn vinh những nhà khoa học đã ngày đêm nghiên cứu bằng trí tuệ vượt trội, trái tim nhiệt huyết và khát vọng cống hiến cho loài người.
Tại Việt Nam, phát triển khoa học công nghệ được xác định là quốc sách hàng đầu, là một đột phá chiến lược để phát triển kinh tế - xã hội. Phát triển nhanh và bền vững dựa chủ yếu vào khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.
Nhà nước đang đẩy mạnh thiết kế cơ chế, chính sách nhằm cụ thể hóa đường lối của Đảng, thúc đẩy huy động nguồn lực đổi mới sáng tạo để doanh nghiệp, xã hội và nhân dân vào cuộc, đưa khoa học công nghệ thực sự trở thành mục tiêu, động lực quan trọng, góp phần phát triển đất nước hùng cường và thịnh vượng; xác định mỗi người dân là chủ thể, là người thực hiện và thụ hưởng chính sách đổi mới sáng tạo. Đồng thời, việc thúc đẩy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo còn là chủ trương lớn để thể hiện trách nhiệm của Việt Nam với cộng đồng quốc tế trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng hiện nay.
Nhân dân Việt Nam có truyền thống yêu chuộng hòa bình và khát vọng phát triển, luôn ca ngợi vẻ đẹp nhân văn và giá trị cao cả của khoa học là tạo ra đột phá, nâng cao năng suất lao động, cải thiện đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân. Đồng thời, Việt Nam luôn trân quý, tôn vinh các nhà khoa học chân chính, đóng góp cho sự phát triển nhanh, bền vững của nhân loại.
Thủ tướng Chính phủ cho rằng, sứ mệnh của Giải VinFuture chính là cổ vũ và tôn vinh những nhà khoa học có công trình nghiên cứu xuất sắc mang tính ứng dụng cao, kiến tạo môi trường sống bền vững cho các thế hệ tương lai.
Thủ tướng mong muốn, truyền thống yêu chuộng hòa bình, nhân ái, trí tuệ của dân tộc Việt Nam được tỏa sáng trong mỗi doanh nhân Việt Nam để xây dựng đất nước phát triển và thực hiện trách nhiệm, lan tỏa giá trị tốt đẹp với cộng đồng quốc tế.
Hội đồng giải thưởng của VinFuture quy tụ nhiều tên tuổi kiệt xuất của giới khoa học, công nghệ thế giới
Giải thưởng VinFuture lần thứ nhất nhận gần 600 dự án từ hơn 60 quốc gia
Giải thưởng khoa học, công nghệ thường niên toàn cầu VinFuture là một trong những giải thưởng khoa học công nghệ thường niên có giá trị lớn trên thế giới, được trao bởi Quỹ VinFuture, ra mắt tháng 12/2020.
Hệ thống giải thưởng gồm có Giải thưởng Chính (VinFuture Grand Prize) trị giá 3 triệu USD (khoảng 70 tỷ đồng) là một trong các giải thưởng thường niên lớn nhất từ trước đến nay trên toàn cầu.
Cùng với VinFuture Grand Prize, VinFuture còn có 3 Giải đặc biệt (mỗi giải 500.000 USD - khoảng 11,5 tỷ đồng) gồm: Giải thưởng cho nhà khoa học nữ; Giải thưởng cho các nhà khoa học đến từ các nước đang phát triển; Giải thưởng cho các nhà khoa học nghiên cứu các lĩnh vực mới.
Ngay trong năm đầu tiên, VinFuture đã tiếp nhận tới gần 600 dự án đến từ hơn 60 quốc gia. Trong đó, gần 100 dự án đến từ các nhà khoa học nằm trong top 2% được trích dẫn nhiều nhất thế giới và nhiều người trong số đó đã từng nhận được các giải thưởng cao quý như Nobel, Breakthrough, Giải Tang, Giải Japan Prize… Các dự án đã trải qua nhiều vòng xét duyệt bởi 12 thành viên của Hội đồng Sơ khảo và sau đó là 11 thành viên của Hội đồng Giải thưởng.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!