Theo Bloomberg, mỗi năm gã khổng lồ tìm kiếm Google bỏ ra khoảng 500 triệu USD cho Mozilla - nhà phát triển trình duyệt Firefox, chỉ để đặt công cụ tìm kiếm của mình làm mặc định.
Mặc dù Google cũng có trình duyệt riêng của mình mang tên Chrome và cả 2 đều là đối thủ của nhau trên thị trường trình duyệt web. Việc Mozilla với trình duyệt chỉ chiếm chưa đến 3% thị phần và tồn tại và được Google "hỗ trợ" đã khiến nhiều chuyên gia nghi vấn. Về mặt kinh tế, việc Google thanh toán tiền cho đối thủ là không hề logic.
Tuy nhiên, Bloomberg nhận định động thái bỏ tiền hỗ trợ đối thủ của Google không hoàn toàn là bất thường trong ngành công nghệ khi hãng tìm kiếm này cũng phải trả khoản tiền tương tự cho Apple để trở thành công cụ tìm kiếm mặc định trên các thiết bị iOS.
Ngoài ra còn nguyên nhân khác, cụ thể, các nhà chuyên gia cho rằng thỏa thuận với Mozilla không có ý nghĩa về mặt kinh tế. Động thái của Google nhằm mục đích tránh các buộc độc quyền của chính phủ Mỹ nhiều hơn là tìm kiếm lợi nhuận.
Nếu như trước đây Google đã phải chạy theo Internet Explorer thì giờ Microsoft không còn là một đối thủ đáng lo ngại trên trường. Điều này khiến Google bị các nhà chức trách "đặt vào tầm ngắm" khi gần như đang độc quyền thị trường trình duyệt.
Chris Messina, nhà thiết kế của Firefox cho rằng, thật quá tiện lợi khi Google tài trợ cho một đối thủ phi lợi nhuận và không có khả năng cạnh tranh. Việc Google trả tiền để duy trì hoạt động cho đối thủ là điều không đáng ngạc nhiên. Động thái này vừa giúp hãng giữ thị trường trong tình trạng có vẻ như công bằng, vừa khiến Google và Chrome tiếp tục thống trị cả mảng công cụ tìm kiếm lẫn trình duyệt web.
Mozilla - tổ chức phi lợi nhuận phát triển Firefox, lần đầu tiên giới thiệu trình duyệt web này vào năm 2004, cùng năm Google phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO).
Cả Google và Mozilla khi đó đều muốn hạ bệ gã khổng lồ Internet Explorer của ông trùm Microsoft. Google đã gửi các lập trình viên tới để phát triển Firefox, đồng thời giúp trình duyệt này chiếm tới 30% thị phần trình duyệt khi đó. Đáp trả, Firefox đã đồng ý đặt Google làm công cụ tìm kiếm mặc định của mình.
Đến nay, Google vẫn đang thống trị thị trường tìm kiếm. Tuy nhiên, công ty cũng chiếm luôn cả thị trường trình duyệt với Chrome. Theo công ty dữ liệu Statcounter, Google Chrome chiếm tới 2/3 thị trường trình duyệt toàn cầu. Trong khi đó, thị phần của Firefox chiếm chưa đến 3%.
Do đó, Mozilla đang lâm vào khủng hoảng khi sản phẩm hàng đầu của mình là Firefox không kiếm được tiền. Ngoài ra, hãng cũng đang cố gắng phát triển một loạt các dự án và sản phẩm để tìm nguồn thu nhưng chưa có dự án nào đạt được thành công.
Tuy nhiên, vẫn phải còn rất lâu nữa Mozilla mới phá sản. Theo báo cáo tài chính mới nhất, hãng có tới hơn 1 tỷ USD dự trữ tiền mặt và phần lớn trong số đó đến từ Google.
Cụ thể hơn, đây là số tiền công ty trả tiền cho Mozilla để Firefox đặt Google làm công cụ tìm kiếm mặc định. Những khoản thanh toán này bắt đầu từ năm 2005 và đã tăng lên 50% trong 10 năm qua - lên tới hơn 450 triệu USD ở thời điểm hiện tại.
Google vẫn đều đặn rót tiền ngay cả khi Firefox đang sống lay lắt với tổng số người dùng chỉ vỏn vẹn 362 triệu (so với 3,2 tỷ người dùng của Chrome). Vào năm 2021, các khoản này chiếm tới 83% doanh thu của Mozilla.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!