Các nhà khoa học thuộc Đại học Khoa học và Công nghệ Pohang (POSTECH) của Hàn Quốc đã phát triển một công nghệ chẩn đoán phân tử có thể phát hiện biến thể Omicron của virus SARS-CoV-2 trong vòng từ 20 - 30 phút.
Theo nhóm nghiên cứu do Giáo sư Lee Jung-wook thuộc Khoa Công nghệ hóa chất dẫn đầu, công nghệ chẩn đoán phân tử có thể phân biệt các đột biến tại nucleotide base (đơn vị có chứa nitơ trong nucleotide), do vậy, có thể phát hiện ra biến thể Omicron mà phương pháp xét nghiệm PCR khó phát hiện.
Hiện nay, Trung tâm Phòng chống và Kiểm soát dịch bệnh Hàn Quốc (KCDC) đang sử dụng 3 phương pháp xét nghiệm để phát hiện các biến thể của virus SARS-CoV-2, gồm phân tích bộ gene, phân tích DNA (các đột biến như protein gai) và xét nghiệm PCR.
Phương pháp xét nghiệm PCR hiện nay có thể phát hiện biến thể Delta nhưng không phát hiện được Omicron. Công nghệ mới phát triển này không phải là phương pháp giải trình tự gene hay DNA, mà là phương pháp chẩn đoán phân tử. Công nghệ xét nghiệm đang sử dụng hiện nay chỉ "quét" được các vùng cụ thể của virus, trong khi công nghệ chẩn đoán phân tử được phát triển theo cách chỉ tạo ra phản ứng liên quan tới acid nucleic khi có sự tồn tại của RNA của virus SARS-CoV-2, nhờ đó phát hiện nhanh biến thể.
Theo Giáo sư Lee Jung-wook, trong xét nghiệm PCR, biến thể Omicron có dấu hiệu rõ ràng về gene N, nhưng dấu hiệu yếu về gene S. Trong trường hợp nhiễm Omicron, cả gene N và gene S đều xác nhận dương tính, khiến cho khó phân biệt với các biến thể khác. Công nghệ chẩn đoán phân tử hoạt động theo cơ chế khác với xét nghiệm PCR, theo đó phát hiện biến thể Omicron hiệu quả.
Công nghệ xét nghiệm thông thường nhìn chung có thể xử lý 96 mẫu bệnh phẩm /thiết bị xét nghiệm, trong khi công nghệ mới này có thể xử lý tới hơn 125 mẫu bệnh phẩm trong vòng 30 phút. Ngoài ra, công nghệ mới không cần thiết bị chuyên dụng, do vậy có thể làm các bộ kit xét nghiệm một cách đơn giản và dễ dàng. Việc sản xuất các bộ kit chẩn đoán dựa trên công nghệ mới này mất 4 ngày, do vậy, có thể ứng phó nhanh chóng cho dù xuất hiện một biến thể mới hay một virus mới trong tương lai.
Theo Giáo sư Lee Jung-wook, công nghệ mới này có thể được đưa vào ứng dụng trong nửa cuối năm 2022 sau khi trải qua các thử nghiệm lâm sàng.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!