Sự chuyển đổi lớn trong tương lai của OpenAI
OpenAI, một trong những công ty trí tuệ nhân tạo tiên tiến nhất thế giới, vừa công bố kế hoạch chuyển đổi thành một công ty vì lợi nhuận (for-profit). Theo thông báo trên blog chính thức, OpenAI sẽ thay thế cấu trúc hiện tại bằng một mô hình mới, đặt quyền kiểm soát vào tay bộ phận vì lợi nhuận.
Mục tiêu xã hội: Công ty PBC
Từ năm 2025, OpenAI dự kiến trở thành một Công Ty Lợi Ích Công Cộng (Public Benefit Corporation - PBC). Đây là loại hình doanh nghiệp hướng đến việc mang lại lợi ích cho xã hội, bên cạnh mục tiêu kiếm lợi nhuận. Trong cấu trúc mới này, bộ phận vì lợi nhuận của OpenAI sẽ chịu trách nhiệm vận hành và kiểm soát hoạt động kinh doanh, trong khi tổ chức phi lợi nhuận giữ cổ phần nhưng không còn vai trò giám sát.
Tổ chức phi lợi nhuận sẽ hoạt động độc lập với đội ngũ lãnh đạo và nhân viên riêng, tập trung vào các sáng kiến từ thiện trong các lĩnh vực như chăm sóc sức khỏe, giáo dục và khoa học.
OpenAI khẳng định, mô hình mới sẽ giúp công ty huy động nguồn vốn cần thiết để phát triển trí tuệ nhân tạo tổng quát (AGI) trong khi vẫn đảm bảo duy trì một trong những tổ chức phi lợi nhuận mạnh mẽ nhất thế giới.
Vì sao OpenAI quyết định chuyển đổi?
Quyết định này không phải là bất ngờ khi các tin đồn về việc OpenAI tìm cách chuyển đổi đã xuất hiện trong nhiều tháng qua. Lý do chính đằng sau quyết định này là áp lực tài chính và nhu cầu vốn lớn để duy trì các mô hình AI tiên tiến.
Trong bài viết, ban lãnh đạo OpenAI nhấn mạnh rằng các công ty lớn hiện nay đang đầu tư hàng trăm tỷ USD vào phát triển AI. Điều này cho thấy chi phí để OpenAI tiếp tục sứ mệnh của mình vượt xa những gì họ từng dự tính. Để thu hút các nhà đầu tư, OpenAI cần một mô hình cho phép họ cung cấp cổ phần truyền thống thay vì các cấu trúc phức tạp trước đây.
Các mâu thuẫn xung quanh kế hoạch
Kế hoạch chuyển đổi này không tránh khỏi những tranh cãi. Năm ngoái, ban quản trị phi lợi nhuận của OpenAI từng loại bỏ CEO Sam Altman, nhưng sau đó lại phục chức cho ông. Đây là dấu hiệu cho thấy sự bất đồng trong nội bộ tổ chức về quyền kiểm soát.
Ngoài ra, Elon Musk - một trong những người sáng lập OpenAI - đã đệ đơn yêu cầu ngăn cản quá trình chuyển đổi. CEO Meta, Mark Zuckerberg, cũng yêu cầu Tổng Chưởng Lý California ngăn chặn kế hoạch này.
Hướng đi mới: AI và lợi nhuận
Trong khi các đối thủ như Anthropic và xAI của Elon Musk đã vận hành theo mô hình PBC, OpenAI tin rằng việc chuyển đổi này là cần thiết để giữ vững vị thế dẫn đầu. Theo OpenAI, tổ chức phi lợi nhuận của họ sẽ được nhận cổ phần trong PBC với mức định giá công bằng, được xác định bởi các cố vấn tài chính độc lập.
Dù vấp phải nhiều ý kiến trái chiều, OpenAI vẫn kiên định với định hướng mới. Mô hình PBC sẽ giúp họ vừa đáp ứng được nhu cầu vốn, vừa tiếp tục cam kết tạo ra lợi ích cho cộng đồng.
Kế hoạch này không chỉ thay đổi cách vận hành của OpenAI mà còn định hình lại tầm nhìn của công ty trong thế giới AI. Dẫu rằng hành trình này đầy thách thức, OpenAI tin rằng việc hợp tác với các nhà đầu tư sẽ giúp họ đạt được mục tiêu dài hạn: phát triển AGI để phục vụ con người và mang lại lợi ích toàn cầu.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!