Đông Nam Á từ lâu đã được các nhà sản xuất ô tô đánh giá là một trong những thị trường ô tô đang phát triển và tiềm năng bậc nhất thế giới. Doanh số bán ô tô ở Đông Nam Á dự báo vượt xa tất cả các khu vực khác.
Với lợi thế về quy mô thị trường và nhiều quốc gia đang bước vào giai đoạn ô tô hoá, tỷ lệ sở hữu ô tô tại khu vực dự kiến sẽ tăng hơn 40% vào năm 2040. Lợi thế thị trường với xe hơi chạy điện là có nhưng không phải lợi thế của riêng ai vì nhiều chính phủ các nước trong khu vực đã nhìn thấy tiềm năng này và có những chính sách kích thích nổi bật cho lĩnh vực xe điện. Sức nóng cạnh tranh thị phần đã dần có thể cảm nhận.
Thái Lan
Ngày 7/2, tập đoàn năng lượng nhà nước Thái Lan PTT công bố khởi động kế hoạch sản xuất xe điện tại nước này vào năm 2024 thông qua một liên doanh mới với Tập đoàn Hon Hai Precision Industry - còn được biết đến là Foxconn. PTT của Thái Lan sở hữu 60% cổ phần trong liên doanh, Foxconn nắm 40%. Trước tiên, một nhà máy sẽ được xây dựng tại phía Đông Thái Lan với năng lực sản xuất khoảng 50.000 xe điện mỗi năm và hướng tới tăng lên 150.000 xe vào năm 2030.
Hệ thống lưu trữ năng lượng và sạc điện tại trạm sạc xe điện PTT (Ảnh: Bangkok Post)
Thái Lan có ưu thế là trung tâm sản xuất và lắp ráp ô tô lâu đời tại khu vực. Nước này giới thiệu chính sách về xe điện vào năm 2017 với kỳ vọng trở thành người chơi tiên phong. Để thu hút đầu tư vào lĩnh vực này, Thái Lan ban hành các chính sách thuế ưu đãi cho nhà sản xuất và lắp ráp. Miễn thuế với máy móc linh kiện nhập khẩu hoặc miễn giảm thuế thu nhập doanh nghiệp. Nhiều khoản đầu tư cũng được miễn thuế từ 5 đến 8 năm. Tính đến tháng 11 năm ngoái, Ủy ban đầu tư Thái Lan đã phê duyệt 26 dự án sản xuất xe điện các loại, với tổng công suất sản xuất hơn 566.000 chiếc mỗi năm.
Singapore
Chính phủ Singapore lại có chiến lược kích thích nhu cầu tiêu thụ xe. Singapore dự kiến giành 30 triệu đô la Singapore cho các sáng kiến liên quan đến xe điện trong 5 năm, bao gồm biện pháp khuyến khích người dân mua xe.
Dịch vụ cho thuê xe điện giá rẻ của BlueSG tại Singapore (Ảnh: Reuters)
Ngân hàng triển khai các khoản cho vay mua ô tô xanh, lãi suất chỉ định chưa đến 2% 1 năm. Mức lãi suất thấp hơn khoảng 1 điểm% so với lãi suất vay mua ô tô không chạy điện và ô tô đã qua sử dụng.
Indonesia
Trước khi COVID-19 bùng phát, Chính phủ Indonesia đã đặt mục tiêu sẽ tăng 20% sản lượng xe, bao gồm xe điện và xe hybrid vào năm 2025. Indonesia bắt đầu quảng bá xe điện vào năm 2019. Nước này miễn thuế thu nhập doanh nghiệp đối với việc sản xuất xe điện, pin, động cơ điện và bộ điều khiển năng lượng điện, từ 5 đến 20 năm tùy thuộc vào giá trị của các khoản đầu tư.
Ngoài ưu đãi đầu tư, Indonesia có một lợi thế lớn nữa là tài nguyên. Nước này có trữ lượng niken lớn nhất thế giới, và các mỏ coban, kẽm, mangan - những nguyên liệu thô sản xuất pin xe điện.
Mẫu xe điện Tesla Model X tại phòng trưng bày của Prestige Image Motorcars ở Indonesia (Ảnh: Jakarta Post)
Sự phát triển của xe điện và pin Indonesia được nhìn nhận trong bối cảnh chính phủ nước này cấm xuất khẩu khoáng sản thô. Nhiều công ty sản xuất pin của Trung Quốc và Hàn Quốc đã tăng cường thiết lập sản xuất tại Indonesia. Indonesia cũng đang nỗ lực thu hút Tesla sản xuất xe điện tại nước này, tận dụng nguồn dự trữ tài nguyên cũng như chuỗi cung ứng phụ tùng và linh kiện xe điện đang phát triển trong nước.
Việt Nam
Tại Việt Nam dù còn khá non trẻ về tuổi đời nhưng cũng đã có hãng xe nổi lên tiên phong trong xu hướng điện khí hoá ô tô, từng bước tung ra thị trường nhiều dòng ô tô chạy điện thuộc những phân khúc khác nhau, không chỉ hướng đến thị trường nội địa mà cả thị trường xuất khẩu. Sức nóng cạnh tranh là có nhưng thách thức luôn đi kèm cơ hội.
Năm 2021, doanh số ô tô tại Đông Nam Á đã tăng 14% so với năm trước đó. Còn 2 năm qua, Việt Nam đã vượt qua Philippines để trở thành thị trường ô tô lớn thứ tư tại khu vực. Năm 2022 được nhiều ý kiến đánh giá là năm bước ngoặt của xe điện, tạo thêm cơ hội cho người tiêu dùng dần tiếp xúc với xe điện, thêm cơ hội thị trường cho các nhà sản xuất khu vực và thêm cả cạnh tranh.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!