Vũ trụ luôn chứa đầy những điều kỳ lạ, và một trong số đó là việc giữ thời gian chính xác. Thời gian không trôi qua đồng đều ở mọi nơi, thậm chí trên Trái Đất, thời gian trên đỉnh núi sẽ khác biệt so với ở thung lũng. Nhưng với cuộc đua không gian đang bùng nổ, việc định giờ trên Mặt Trăng đang trở thành vấn đề cần được giải quyết.
Khi các nhiều quốc gia chạy đua để xây dựng các căn cứ vĩnh viễn trên Mặt Trăng, việc tạo ra một hệ thống thời gian chuẩn cho Mặt Trăng là cần thiết. Trên bề mặt Mặt Trăng, mỗi ngày trên Trái Đất sẽ dài hơn khoảng 56 micro giây, một con số nhỏ nhưng lại có thể dẫn đến sai lệch lớn khi tích lũy.
NASA cùng các đối tác quốc tế đang nỗ lực xây dựng một "thang đo thời gian" mới, thay vì chỉ là một múi giờ đơn thuần như nhiều người nghĩ. Mục tiêu là tạo ra một hệ thống theo dõi thời gian cho Mặt Trăng mà tất cả các quốc gia khám phá không gian đều đồng thuận.
Việc thiết lập thời gian cho Mặt Trăng không chỉ là vấn đề kỹ thuật mà còn là thách thức quốc tế. Mới đây, Nhà Trắng đã yêu cầu NASA lập kế hoạch cho hệ thống này trước cuối năm 2026, đồng thời đó cũng là thời điểm Hoa Kỳ dự định đưa phi hành gia trở lại Mặt Trăng lần đầu sau 50 năm.
NASA và các đối tác cần đồng thuận về cách theo dõi thời gian, cũng như vị trí đặt đồng hồ trên Mặt Trăng. Việc này không chỉ nhằm phục vụ cho các phi hành gia trong quá trình thám hiểm mà còn đảm bảo việc liên lạc, điều hướng và thực hiện các nhiệm vụ khoa học trên bề mặt Mặt Trăng.
Trên Trái Đất, việc theo dõi thời gian từ lâu đã được thực hiện thông qua các thiết bị như đồng hồ mặt trời hay thạch học để theo dõi bóng râm của mặt trời. Tuy nhiên, từ thế kỷ 14, khi đồng hồ cơ học ra đời, nhu cầu về sự chính xác ngày càng tăng.
Một bước tiến lớn trong việc định thời gian chính xác là lý thuyết tương đối của Albert Einstein. Lý thuyết này giải thích rằng trọng lực có thể làm chậm thời gian, dẫn đến thời gian trôi qua chậm hơn tại các độ cao thấp hơn do lực hấp dẫn mạnh hơn. Từ đó, các nhà khoa học đã phát triển những chiếc đồng hồ nguyên tử có độ chính xác cao để theo dõi thời gian trên toàn cầu.
Việc xây dựng một hệ thống thời gian cho Mặt Trăng không chỉ giúp con người thực hiện các nhiệm vụ tại đây mà còn là tiền đề cho các sứ mệnh khám phá xa hơn, bao gồm cả Sao Hỏa. Với những kiến thức từ việc đo thời gian trên Trái Đất, NASA và các nhà khoa học đang cố gắng áp dụng vào một hệ thống hoàn toàn mới cho Mặt Trăng.
Điều này không chỉ giúp con người hiểu rõ hơn về thời gian trên Mặt Trăng mà còn là bước chuẩn bị cho những hành trình khám phá sâu hơn vào vũ trụ.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!