"Trẻ từ 0 đến 6 tuổi như một miếng bọt biển, miếng bọt biển này sẽ thấm hút tất cả… Chăm sóc một em bé giống như chăm sóc một cái cây, làm thế nào để cái cây trưởng thành khỏe mạnh. Giáo dục cần được thực hành càng sớm càng tốt, từ ngày các em ngay từ trong bào thai"
Ý kiến trên được các chuyên gia giáo dục chia sẻ tại tọa đàm "Giáo dục sớm qua sách tương tác", do Viện Pháp tại Hà Nội và Công ty Sách Đinh Tị phối hợp tổ chức.
Bà Lại Thị Hải Lý, chuyên gia giáo dục sớm, Chủ nhiệm Trung tâm Giáo dục sớm Hotkids Vietnam trong buổi tọa đàm
Tại tọa đàm, các diễn giả đã đề cập đến nhiều phương pháp giáo dục sớm như Montessori, Glenn Doman, Shichida… được nhiều bậc phụ huynh, trường mầm non áp dụng nhằm giúp trẻ tối ưu hóa tiềm năng.
Bà Lại Thị Hải Lý, chuyên gia giáo dục sớm, Chủ nhiệm Trung tâm Giáo dục sớm Hotkids Vietnam thì bày tỏ, giáo dục sớm cần thiết bởi khả năng phát hiện vô hạn của bộ não trẻ và thời điểm "vàng" này chỉ diễn ra có một lần trong đời. "Nếu bố mẹ kích hoạt giai đoạn này, thì đứa trẻ sẽ phát huy được 90% tiềm năng", bà Lý cho hay.
Bà Lý cũng đưa ra nguyên tắc 5 "không" trong giáo dục sớm, cụ thể đó là: Không tiểu học hóa tức là không nhồi nhét, không ép trẻ; Không vui chơi tự do hóa, đừng để trẻ chơi mà không có ý thức, không mục đích; Không nữ tính hóa, không nên một mẹ một con, để con không có tương tác; Không quý tộc hóa tức là không bao bọc quá và Không chăm sóc hóa.
Liên hệ với nguyên tắc giáo dục của người Do Thái, bà Lý cho biết, việc chăm sóc hóa con cái sẽ khiến cho nhiều đứa trẻ trở thành những thai nhi quá hạn. Do đó, 16 chữ vàng mà bà tự đúc kết là: Học trong cuộc sống, dạy qua trò chơi, người dạy ý thức, trẻ học vô thức.
Bà Hải Lý cho biết hiện nay có rất nhiều trẻ đang bị tivi, Youtube "kích hoạt" do bố mẹ cho con gắn với tivi, thiết bị điện tử quá nhiều.
Theo bà Hải Lý, việc xem YouTube hay tivi là tư duy đường thẳng, trẻ chỉ tiếp nhận một chiều từ tivi, YouTube mà không có tương tác trở lại. Nếu thiếu sự tương tác, gắn kết giữa con người thì trẻ không thể phát triển tốt.
Đọc sách là hình thức giáo dục sớm được khuyến khích
Tại tọa đàm, các chuyên gia giáo dục đồng quan điểm, trong nhiều phương pháp giáo dục sớm cho trẻ, đọc sách luôn được khuyến khích bởi sự hiệu quả và tính tiết kiệm, có thể áp dụng với trẻ ngay từ những năm tháng đầu đời. Một trong những loại sách được khuyên dùng cho trẻ giai đoạn này là sách tương tác.
Sách tương tác (interactive book) là hình thức thực hiện giáo dục sớm được phụ huynh tại nhiều quốc gia trên thế giới yêu thích. Sách giúp trẻ vừa đọc vừa chơi thông qua các chuyển động vật lý được sắp đặt thật trên chính trang sách.
Ngoài đọc bằng mắt, trẻ có thể dùng tay để khám phá những mô phỏng logic và thông minh của các sự vật, hoạt động gần gũi hàng ngày. Các nội dung cơ bản được trình bày một cách dễ hiểu, đơn giản với liên tưởng hình ảnh là phương thức tiếp cận chính. Với nhiều lợi ích tuyệt vời, sách tương tác giống như một người bạn đồng hành vừa học vừa chơi cùng trẻ.
"Đây là những cuốn sách gây sự thích thú đối với trẻ nhỏ, vì thông qua những cuốn sách lật mở, hoặc có vận động, trẻ sẽ tự đặt ra những câu hỏi khi được giao tiếp với nhau, hoặc được cô giáo đọc cho nghe", bà Lý cho hay.
Còn bà Vũ Hải Bình, Hiệu trưởng trường Mầm non Quốc tế Sakura Montessori, Chuyên gia Montessori Quốc tế nhấn mạnh thêm, trẻ học thông qua trò chơi với việc vận động ngón tay khéo léo, vận động cơ thể, kích hoạt bộ não, kích thích giác quan… "Được chạm, sờ, vận động, nghe, nhìn và ngửi… với sách tương tác, trẻ sẽ có khả năng ghi nhớ, khả năng tập trung, kích hoạt đa giác quan, là một trong những mục tiêu mà giáo dục sớm hướng tới".
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!