Hỗ trợ con và làm mẫu cho con về cách học là việc rất quan trọng, nhưng cha mẹ cần lưu ý đến giới hạn của việc giúp con để không làm mất cơ hội cho con tự học, tự khám phá.
Quan tâm và tham gia cùng con
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng cha mẹ quan tâm đến việc học của con cả ở trường và ở nhà sẽ giúp con có động lực học lớn hơn, tập trung học hơn và đạt kết quả cao hơn.
Cha mẹ tham gia vào việc học của con ở trường bằng cách nào? Đó là việc cha mẹ tham dự các sự kiện do nhà trường tổ chức, như là cuộc họp phụ huynh, trao đổi giữa phụ huynh và nhà trường về các chủ đề cụ thể, hoạt động ngoại khóa của các con. Ở nhà, cha mẹ có thể trò chuyện với con về tình hình ở lớp, động viên con khi cần thiết, tạo ra môi trường khuyến khích con học tập và cuối cùng mới là giúp con làm bài tập về nhà.
Nghiên cứu cũng cho thấy cho dù trẻ con ở lứa tuổi nào hay điều kiện kinh tế xã hội ra sao thì việc cha mẹ giúp con học tập đều mang lại lợi ích rất lớn. Tuy vậy, cha mẹ cũng cần lưu ý cách thức giúp đỡ con làm bài tập về nhà sao cho phù hợp, bởi giúp con làm bài tập thường khiến đứa trẻ chăm chỉ hơn, làm bài đều đặn hơn nhưng rất dễ dẫn đến kết quả thực lực giảm sút. Đó là vì cha mẹ giúp đỡ quá nhiều sẽ làm trẻ mất đi trách nhiệm tự học.
Giúp con có trách nhiệm
Đa số trẻ con không thích làm bài tập về nhà và rất nhiều cha mẹ mệt mỏi cố gắng giúp con làm bài tập. Kết quả là trong gia đình xuất hiện không khí và cảm xúc tiêu cực khi đến giờ học của con và câu hỏi nổi cộm là bài tập về nhà có tác dụng hay không.
Đa số trẻ em không thích làm bài tập về nhà.
Thông thường, bài tập về nhà được coi là hoạt động hỗ trợ củng cố kiến thức thu nhận ở trường để trẻ đạt kết quả học tập tốt hơn. Các nghiên cứu mới nhất về mối liên hệ giữa bài tập về nhà với kết quả học tập đều cho thấy bài tập về nhà có tác động đến kết quả học tập toàn diện, đặc biệt là đối với trẻ từ 7 đến 12 tuổi.
Tuy nhiên, bao nhiêu bài tập về nhà thì phù hợp cho từng độ tuổi và những dạng bài tập nào là thích hợp để tối ưu hóa việc học tập ở nhà thì cần phải được nghiên cứu thêm.
Về việc phụ huynh giúp đỡ con học tập, nghiên cứu cho thấy cha mẹ nên giúp con nhận thấy bài tập về nhà là cơ hội để học tập chứ không phải để phô diễn trình độ. Ví dụ nếu một đứa trẻ cần làm một bài trình bày dưới dạng tờ tranh thì giá trị của bài tập này nằm ở chỗ trẻ luyện kĩ năng làm một tờ tranh chứ không phải làm cho tờ tranh đẹp mắt nhất so với tranh của các bạn.
Thay vì chỉ nhắm đến mục đích con làm hết bài tập về nhà, việc cha mẹ giúp con nên hướng đến mục đích nâng cao sự tự tin của con rằng con có thể thể tự mình làm hết các bài tập đó. Cha mẹ có thể tham khảo 4 cách dưới đây để giúp con tăng sự tự tin và tăng trách nhiệm tự mình hoàn thành bài tập về nhà.
Khen ngợi và khuyến khích
Việc cha mẹ khen ngợi và động viên sẽ làm thay đổi cách nhìn nhận của con đối với bài tập về nhà cũng như đối với việc học tập nói chung. Rất đơn giản, sự có mặt và hỗ trợ của cha mẹ sẽ tạo ra môi trường học tập tích cực cho con.
Ví dụ khi con làm bài tập ngoại ngữ mà cha mẹ không biết ngoại ngữ đó, cha mẹ vẫn có thể ngồi cùng con, đưa ra các câu hỏi và động viên con thảo luận xem nội dung đó ở tiếng Việt thì sẽ làm như nào. Bằng cách này, cha mẹ vẫn đóng vai trò hỗ trợ mặc dù không biết thứ tiếng con đang học và đứa trẻ vẫn chủ động tự làm bài tập.
Làm gương cho con về cách học
Nhiều thầy cô giáo thường làm mẫu cho học sinh thấy các em cần phải làm gì. Vì thế, nếu con bạn gặp một câu hỏi khó, một vấn đề hóc búa, bạn có thể ngồi xuống cùng con và làm mẫu cho con cách bạn sẽ giải quyết vấn đề hay cách giải bài toán tương tự, cùng còn làm một bài khác giống như thế và sau đó để con tự làm bài của mình hoặc tự xử lý vấn đề của mình.
Có kế hoạch làm bài tập về nhà
Khi thấy con quá mệt mỏi với bài tập, cha mẹ không nên bắt con học mà hãy cùng con lên kế hoạch giải quyết số bài tập đó bằng cách: đọc và hiểu yêu cầu của toàn bộ bài tập, chia thành nhiều nhiệm vụ nhỏ có thứ tự liên quan đến nhau, thảo luận với con về lượng thời gian cần dành ra để hoàn thành từng nhiệm vụ nhỏ đó, tính ngược từ thời hạn phải xong bài để biết mỗi nhiệm vụ cần hoàn thành vào lúc nào, viết ra kế hoạch thời gian đó và để ở chỗ trẻ có thể nhìn thấy, động viên trẻ đánh dấu mỗi khi hoàn thành một nhiệm vụ để thấy được tiến độ kết quả đã làm được đến đâu.
Dành cho con một không gian để làm bài tập về nhà
Cuộc sống luôn bận rộn. Cha mẹ có thể tạo thói quen học tập tích cực bằng cách dành một khoảng thời gian của gia đình cho việc học tập, đó có thể là 1 giờ đồng hồ sau bữa tối để con làm bài tập về nhà trong khi cha mẹ cũng có hoạt động học tập như là đọc sách chẳng hạn, thay vì ngồi xem TV, lướt điện thoại hay làm một việc giải trí thư giãn nào khác. Cha mẹ cũng có thể dành ra trong nhà một phòng hay một góc nhỏ thoải mái, không bị phân tán để cho con học bài.
Thay vì xem TV vào buổi tối, hãy dành một khoảng thời gian để đọc sách trong lúc con bạn đang làm bài tập.
Bên cạnh việc giúp con hoàn thành bài tập về nhà, cha mẹ còn có thể hỗ trợ việc học tập của con bằng nhiều cách khác, như là cùng con trao đổi, thảo luận, cùng con đọc sách, cho con thêm cơ hội học tập thông qua các hoạt động khác như đi thăm bảo tàng , xem phim tài liệu, phim trên kênh khoa học dành cho trẻ em, cùng con vào mạng, v.v.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!