Lễ hội phát lương Đức Thánh Trần tại đền Trần Thương (huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam) năm 2024 sẽ được tổ chức từ đêm 24 đến ngày 25/2 (tức đêm 14 đến ngày 15 tháng Giêng) Xuân Giáp Thìn năm 2024.
Đây là hoạt động có ý nghĩa tâm linh truyền thống, nhắc nhở về đạo lý "Uống nước nhớ nguồn," tưởng nhớ công đức của Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn. Lễ hội phát lương Đức Thánh Trần là một trong những lễ hội lớn của tỉnh được phục dựng và duy trì từ năm 2009.
Theo truyền thuyết, khu vực Đền Trần Thương là địa điểm Hưng Đạo Đại Vương lựa chọn để làm kho lương, cung cấp lương thảo cho quân đội trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông-Nguyên thế kỷ thứ XIII.
Các túi lương được chuẩn bị chu đáo
Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân huyện Lý Nhân - ông Đinh Công Tuấn cho biết, Ban Quản lý Di tích Quốc gia Đặc biệt Đền Trần Thương và Ủy ban Nhân dân huyện Lý Nhân đã làm Lễ khai mạc và Lễ rước nước từ sông Hồng về đền từ ngày 17/2 (mùng 8 tháng Giêng năm Giáp Thìn) theo nghi thức đã có từ hàng trăm năm, được duy trì, gìn giữ đến nay như một nét đẹp văn hóa truyền thống mỗi dịp đầu Xuân; đồng thời gợi nhớ nguồn gốc của dòng tộc nhà Trần.
Theo kế hoạch, đêm 24/2 (tức ngày 14 tháng Giêng năm Giáp Thìn), sau nghi lễ tâm linh, Ban Tổ chức sẽ tổ chức phát lương tại 19 cửa phía ngoài Nghi môn ngoại cho du khách thập phương. Bên cạnh phần lễ, phần hội được tổ chức với nhiều hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao như: Giải cờ tướng, giải kéo co, giải bóng chuyền hơi huyện Lý Nhân mở rộng và đêm hội Trần Thương.
Nghi thức dâng tấu sớ trước Ban Công đồng trong buổi khai mạc Lễ hội phát lương Đức Thánh Trần đền Trần Thương
Nghi lễ phát lương nhằm tái hiện lịch sử về "Phát quân lương" khao quân của quân đội nhà Trần khi đánh thắng giặc Nguyên Mông lần thứ 3 (năm 1288) và cầu mong một năm mưa thuận, gió hòa, mùa màng bội thu.
Đền Trần Thương là một trong ba ngôi đền lớn trong cả nước thờ Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn. Tương truyền, trên đường đi đánh quân Nguyên Mông, thấy địa thế nơi đây hiểm yếu có thể vào sông Châu, ra sông Hồng ngược lên Thăng Long hoặc xuôi ra biển, ngài đã đặt 6 kho lương để phục vụ cuộc kháng chiến chống quân Nguyên-Mông lần thứ 2 (năm 1285).
Sử sách không ghi chép về kho lương thực của nhà Trần ở đây nhưng truyền thuyết dân gian cùng với những dấu tích quanh khu vực đền Trần Thương (như: mảnh gốm, sứ màu đen, men nâu, vàng ngà của bát đĩa vỡ có phong cách trang trí của nghệ thuật gốm thời Trần, nhiều vỏ chóe hoa than...) đã củng cố thêm giả thuyết này. Địa điểm ngôi đền hiện nay là kho lương chính.
Năm 1989, Đền Trần Thương đã được xếp hạng là Di tích Lịch sử Văn hóa cấp Quốc gia; đến năm 2015, được xếp hạng là Di tích Quốc gia Đặc biệt.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!