Mai vàng là tên gọi của một loài thực vật có hoa thuộc chi Mai. Loài hoa này được trưng bày phổ biến ở miền Nam Việt Nam vào dịp Tết Nguyên Đán. Màu vàng của hoa mai từ lâu được xem là màu tượng trưng cho sự giàu sang, phú quý. Theo quan niệm của người xưa, nhà nào có hoa mai nở càng nhiều cánh thì nhà đó càng may mắn và sung túc trong năm mới.
Mai vàng được các chủ vườn chăm sóc tỉ mỉ, uốn nắn thành nhiều hình dáng khác nhau.
Những ngày giáp Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, dọc các tuyến đường tại TP. Hà Nội như Tố Hữu, Lạc Long Quân (quận Tây Hồ), Trần Thái Tông (quận Cầu Giấy), Cổ Linh (quận Long Biên) … không khó bắt gặp hình ảnh hoa mai vàng phương Nam khoe sắc.
Các chậu mai được vận chuyển từ Thủ Đức ra Hà Nội.
Anh Nguyễn Duyên – Chủ cửa hàng hoa mai trên đường Cổ Linh (quận Long Biên, TP. Hà Nội) cho biết: “Những chậu mai chuyển từ miền Nam ra được người bán chăm sóc kỹ lưỡng. Nếu lạnh quá hoa sẽ bị sốc nhiệt những nụ nhỏ sẽ không nở được, trong trường hợp thời tiết quá nắng hoa sẽ nở sớm trước Tết. Những cây mai chuyển từ Thủ Đức ra cây nào cũng có dáng đẹp, gọn, cân đối, hài hòa, thơm nhẹ, cánh tròn”.
Trên nhiều tuyến phố ở Hà Nội hoa mai vàng đã rực rỡ khoe sắc.
Cũng theo anh Duyên, mai vàng Thủ Đức khác với mai Bình Định, Phú Yên ở chỗ, gốc mai vàng được trồng trực tiếp trên chậu, tạo thế, sau đó ghép với giống mai Thủ Đức. Trong khi đó, mai Bình Định được trồng trực tiếp bằng bùn ruộng, ao.
“Mai vàng có giá phổ biến ở mức 5-20 triệu đồng/cây, cây bonsai nhỏ giá từ 2-3 triệu đồng. Bên cạnh đó, cửa hàng còn có những cây thế độc lạ hoặc cây có tuổi đời lâu năm, gốc sần sùi, thân to, nhiều nhánh, hoa to, thế đẹp, những cây này giá lên đến cả trăm triệu đồng”, anh Duyên cho biết.
Những chậu mai với dáng thế độc đáo, lạ mắt được người trồng tung ra thị trường để phục vụ khách dịp Tết.
Trên đường Lạc Long Quân (quận Tây Hồ, TP. Hà Nội), ông Dũng, chủ của hơn 200 gốc mai vàng Bình Định cho biết: “5 năm nay tôi đều vận chuyển mai vàng miền Nam ra Bắc để bán. Mọi công đoạn đều khá vất vả và tốn kém chi phí. Mai vàng bán ra ngoài Bắc thường là các loại chậu nhỏ phù hợp với cách di chuyển, khác với các loại mai cành, mai thế to ở trong Nam”.
Loài mai vàng mọc thường có từ 5 đến 9 cánh, song đôi khi lên đến 12 - 18 cánh, gọi là "mai núi".
Cũng theo ông Dũng, năm qua thời tiết thay đổi thất thường, giữa năm nắng nóng, đến tháng 7-8 bị ngập úng, cuối năm lại xuất hiện nhiều cơn mưa trái mùa nên những người trồng mai rất khó canh thời điểm cây ra hoa. Những người trồng có kinh nghiệm lâu năm phải quan sát sự phát triển cây thường xuyên mới canh được thời điểm tuốt lá phù hợp.
Vẻ đẹp tươi mới và đầy sức sống của mai vàng thu hút nhiều dân chơi cây cảnh.
“Khách hàng miền Bắc ngày càng thích chơi mai dịp Tết, nhưng do thời tiết lạnh hơn hoa thường nở chậm nên những cây mai vận chuyển ra Bắc phải tuốt lá sớm hơn từ 2 tuần đến 1 tháng. Nhiệt độ của Hà Nội đang lạnh hơn khiến hoa mai bị kìm lại lâu nở hơn so với thời tiết nắng ấm. Do vậy, tôi phải thắp điện vào buổi đêm để đảm bảo hoa nở đúng dịp Tết”, ông Dũng cho biết.
Hoa mai tượng trưng cho những vẻ đẹp thanh tao, mỗi khi hoa mai nở rộ là báo hiệu cho một mùa xuân đang về.
Anh Trần Văn Thắng, một đầu mối từ Hà Nội vào mua mai đưa ra các tỉnh phía Bắc cho biết, năm nay một số vùng hoa đào phía Bắc bị hư hại nhiều do ảnh hưởng từ đợt bão lũ giữa năm nên số lượng đào bán ra giảm. Thêm vào đó, nhiều người chơi hoa yêu thích mai vàng màu sắc mang ý nghĩa may mắn, sung túc nên anh quyết định đi thu mua mai bán Tết. Sau khi khảo sát một vòng các tỉnh phía Nam thì được biết mai vàng Thủ Đức trên cả nước nên chốt đơn.
Những chậu mai bonsai được nhiều người lựa chọn để trang trí dịp Tết.
“Giá mỗi gốc mai tại vườn từ dao động từ vài trăm ngàn đến gần 1 triệu đồng. Tuy nhiên chi phí vận chuyển, cộng thêm các khoản khác như thuê địa điểm bán, người chăm sóc, trông coi nên trung bình mỗi cây mai đến tay người tiêu dùng có giá 1,5-2 triệu đồng”, anh Thắng chia sẻ.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!