Mụn trứng cá là gì? Nguyên nhân gây ra mụn trứng cá?
Mụn trứng cá bao gồm mụn nhọt, mụn đầu trắng (hoặc mụn mủ), mụn đầu đen và u nang. Nó xảy ra trong các lỗ chân lông nhỏ liên quan đến nang lông trên mặt, ngực và lưng bị kích ứng hoặc viêm. Các tuyến dầu nhỏ xung quanh các nang này được kích thích bởi sự thay đổi nội tiết tố trong tuổi dậy thì để tạo ra bã nhờn.
Khi bị mụn trứng cá, lỗ nang lông bị tắc nghẽn, ngăn không cho dầu thoát ra ngoài bình thường. Lỗ chân lông bị tắc thường được gọi là mụn đầu trắng. Mụn đầu đen xuất hiện khi mụn đầu trắng tiếp xúc với không khí. Đôi khi vi khuẩn sinh sôi trong lỗ chân lông bị tắc, gây ra mụn đỏ, mềm. Nếu lỗ chân lông chứa đầy mủ và chất lỏng, điều đó sẽ gây ra các u nang đau đớn.
Mụn thường xuất hiện ở độ tuổi nào?
Những người không bị mụn khi còn là thiếu niên là một thiểu số may mắn. Ước tính có khoảng 85% thanh thiếu niên bị mụn trứng cá, thường bắt đầu ở tuổi 11 đối với bé gái và một vài năm sau đó đối với bé trai. Mụn trứng cá có thể tồn tại trong suốt những năm thiếu niên và đầu những năm 20 tuổi. Một số người lớn tuổi có thể tiếp tục bị làm phiền bởi nó. Nhiều phụ nữ cho biết nó trở nên trầm trọng hơn ngay trước kỳ kinh nguyệt và biến mất khi mang thai. Tuy nhiên, mối quan hệ chặt chẽ này với chu kỳ kinh nguyệt có thể là do mụn do nội tiết tố gây ra.
Mụn nội tiết chủ yếu liên quan đến các u nang gây đau dọc theo đường viền hàm và vùng cằm, thay vì các vùng da nhờn điển hình trên khuôn mặt như trán, mũi và má. Nhìn chung, mụn do nội tiết tố không đáp ứng tốt với các loại thuốc trị mụn truyền thống được sử dụng cho tuổi teen. Thay vào đó, nó cần dùng thuốc ngăn chặn tác động của hormone trên da.
Làm thế nào có thể làm sạch mụn trứng cá?
Nhiều điều "không nên" mà cha mẹ truyền lại cho chúng ta về việc điều trị mụn vẫn được áp dụng. Không nặn hoặc chà xát mạnh các nốt mụn. May mắn thay, hầu hết các loại thực phẩm đều không gây ra mụn trứng cá, trong đó có chocolate. Ngoài ra, không có chế độ ăn uống đặc biệt nào được cho là hữu ích trong việc kiểm soát mụn trứng cá. Tuy nhiên, các nghiên cứu cho thấy sữa có thể khiến mụn trứng cá trở nên trầm trọng hơn ở một số bệnh nhân.
Điều trị mụn trứng cá đơn giản bao gồm việc giữ cho da sạch sẽ, giúp loại bỏ lớp da cũ. Những lời khuyên hữu ích khác để ngăn ngừa mụn trứng cá bao gồm:
- Rửa mặt hàng ngày bằng nước ấm và xà phòng nhẹ.
- Giữ tóc sạch và không dùng pomade nhờn để tránh mụn quanh da đầu.
- Sẽ rất hữu ích khi sử dụng các loại thuốc không kê đơn có chứa benzoyl peroxide hoặc axit salicylic một hoặc hai lần mỗi ngày. Điều này thúc đẩy quá trình lột da và có tác dụng kháng khuẩn nhẹ.
- Các cô gái nên cẩn thận về những kiểu trang điểm mình sử dụng.
- Mặc dù son môi và trang điểm mắt đều được nhưng mọi người nên sử dụng phấn má hồng và kem nền có ghi "không gây mụn" trên nhãn. Tất cả các thương hiệu lớn nên có những loại sản phẩm này.
- Tránh sử dụng phấn trang điểm gốc khoáng vì chúng có thể khiến tình trạng da trở nên trầm trọng hơn hoặc thậm chí gây ra mụn trứng cá.
- Mọi người thường nói rằng tình trạng mụn của họ được cải thiện vào mùa hè. Điều này có thể là do tiếp xúc với ánh nắng mặt trời làm tăng tình trạng bong tróc da. Tuy nhiên, nguy cơ ung thư da vượt xa lợi ích của việc giảm mụn trứng cá. Luôn bôi kem chống nắng khi ra ngoài và không bao giờ "điều trị" mụn trứng cá bằng cách tắm nắng.
Một số phương pháp điều trị cho trường hợp mụn trứng cá nặng là gì?
Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ chăm sóc chính của bạn hoặc bác sĩ da liễu (bác sĩ chuyên về chăm sóc da) nếu mụn trứng cá của bạn hoặc con bạn nghiêm trọng. Điều này bao gồm sự phát triển của u nang hoặc sẹo hoặc nếu mụn không cải thiện sau hai đến ba tháng điều trị không kê đơn. Các chuyên gia có thể đề xuất các loại thuốc thúc đẩy quá trình bong tróc da mạnh mẽ hơn, chẳng hạn như những loại thuốc dựa trên vitamin A, bao gồm tretinoin (hoặc Retin A).
Các bác sĩ cũng có thể kê đơn thuốc kháng sinh, dạng uống hoặc bôi trực tiếp lên da. Tiêm steroid cũng có thể hữu ích cho những bệnh nhân bị sẹo nặng. Đối với những người bị mụn để lại sẹo, lột da bằng hóa chất, mài mòn da và kỹ thuật laser thậm chí có thể loại bỏ da sau khi giai đoạn mụn hoạt động kết thúc.
Isotretinoin (thường được gọi là Accutane) là một loại thuốc uống có hiệu quả cao được sử dụng để điều trị mụn trứng cá nặng hơn. Các bác sĩ thường không kê đơn thuốc này cho những phụ nữ có hoạt động tình dục trừ khi họ đang sử dụng hai phương pháp ngừa thai đáng tin cậy. Điều này là do thuốc có thể gây dị tật bẩm sinh nếu phụ nữ sử dụng thuốc trong thời kỳ mang thai. Isotretinoin được Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) quản lý cẩn thận vì lý do này cũng như nhu cầu theo dõi tác dụng phụ hàng tháng. Nhiều bệnh nhân sử dụng isotretinoin không bao giờ bị mụn nữa sau khi hoàn thành 5-6 tháng điều trị.
Tại sao cha mẹ nên giúp con điều trị mụn trứng cá?
Những năm thiếu niên rất quan trọng để hình thành một bản sắc xã hội tích cực. Ngoại hình của thanh thiếu niên trở nên gắn liền với lòng tự trọng của họ. Với rất nhiều phương pháp điều trị mụn trứng cá tốt hiện có, không có lý do gì để bạn phải chịu đựng vấn đề này cho đến khi nó biến mất. Cha mẹ được khuyến khích quan tâm đến vấn đề mụn trứng cá và điều trị nó. Ngoài ra, những người trưởng thành tiếp tục gặp vấn đề về mụn từ mức độ trung bình đến nặng không nên ngần ngại tìm kiếm lời khuyên từ các chuyên gia tư vấn.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!