Nếu bạn là phụ huynh của một học sinh đang ngồi trong kỳ thi năm lớp 12, có lẽ bạn không lạ gì với sự căng thẳng và lo lắng thường gặp vào cuối năm học. Một cuộc khảo sát quốc gia cho thấy gần 50% thanh niên đang phải đối mặt với căng thẳng học tập cực độ, gây ra những thay đổi về tâm trạng và sức khỏe của họ.
Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng cha mẹ có vai trò to lớn trong việc giúp trẻ vượt qua giai đoạn áp lực cao này trong cuộc đời. Dưới đây là các mẹo của các chuyên gia về cách bạn có thể giúp làm cho thời gian thi dễ dàng hơn một chút với con bạn.
Lắng nghe và chia sẻ cảm xúc của con trước các kỳ thi
Một cuộc khảo sát năm 2015 cho thấy phần lớn thanh thiếu niên Úc cần được hỗ trợ về mặt tinh thần tin rằng cha mẹ của họ không biết gì về cảm xúc của họ. Phó giáo sư Rebecca Collie của Scientia nói rằng cha mẹ nên điều chỉnh cảm xúc của con mình để đảm bảo chúng cảm thấy được hỗ trợ trước và trong thời gian thi.
PGS Collie, Đại học New South Wales, cho biết: "Nghiên cứu cho thấy rằng việc lắng nghe và thừa nhận cảm xúc của thanh thiếu niên về các kỳ thi là rất quan trọng, cũng như hỏi thanh thiếu niên xem họ cần hỗ trợ gì để học tập".
"Kiểm tra với thanh thiếu niên về việc học tập của họ đang diễn ra như thế nào và điều gì phù hợp nhất với chúng cũng có thể hữu ích".
Ngôn ngữ của bạn khi trò chuyện với con
PGS Collie cho biết cách cha mẹ nói chuyện với con cái có thể ảnh hưởng đến cách học sinh phản ứng với áp lực thi cử. Cô nói: "Từ nghiên cứu chung, chúng tôi biết rằng việc không linh hoạt và sử dụng những từ như "con phải" có thể gây bất lợi cho động lực học tập của học sinh.
"Cha mẹ có thể tìm hiểu suy nghĩ và quan điểm của con mình về việc học bằng cách hỏi: 'Hôm nay con đang nghĩ đến kế hoạch học tập nào?" và "Bố/mẹ có thể làm gì để giúp con hoàn thành kế hoạch đó không?".
Tránh cảm giác tội lỗi
PGS Collie cho biết những đứa trẻ cảm thấy tội lỗi để học tốt hơn có thể gây ra những hậu quả không lường trước được. Cô nói rằng nó có thể vô tình khiến học sinh tập trung sự chú ý của họ vào việc làm thế nào để tránh thành tích kém hơn là tập trung vào cách họ có thể nâng cao thành tích của mình.
"Điều này có thể gây hại cho học sinh về thành tích học tập cũng như sức khỏe của họ" - cô nói và đề nghị các bậc cha mẹ giúp con cái của họ bằng cách tập trung vào những điều sau:
- Phát triển một lịch trình học tập tốt
- Khuyến khích học sinh có tiếng nói trong cách tiếp cận việc học của mình
- Thường xuyên kiểm tra với học sinh để xem họ đang tiến triển như thế nào
Giúp con bạn đặt mục tiêu
Đặt mục tiêu học tập giúp học sinh sử dụng thời gian hiệu quả bằng cách giúp họ lập kế hoạch và tập trung tốt hơn. PGS Collie đề nghị cha mẹ giúp con mình đặt ra các mục tiêu có thể đánh dấu, điều này có thể tạo động lực khi học sinh có thể thấy chúng đang tiến bộ.
Cô nói thêm: "Ví dụ, hãy lập một danh sách kiểm tra các khái niệm chính cần học cho mỗi môn học".
Ưu tiên tập thể dục
Theo một nghiên cứu năm 2020, quá nhiều thời gian trên màn hình ở những người trẻ tuổi có thể gây khó khăn trong việc điều chỉnh cảm xúc, trong khi một báo cáo khác khuyến nghị thanh thiếu niên thường xuyên chuyển hoạt động trực tuyến sang hoạt động thể chất.
Tiến sĩ Adam Kay, giảng viên Trường Kinh doanh của Đại học Queensland, nói rằng cha mẹ nên khuyến khích trẻ "đứng dậy và tập thể dục".
"Tập thể dục sẽ không chỉ cải thiện năng lực nhận thức của họ để trực tiếp làm tốt bài kiểm tra mà còn giúp họ xử lý bất kỳ cảm giác căng thẳng nào mà họ có thể cảm thấy xung quanh các kỳ thi đó thông qua tác động của nó đối với việc điều chỉnh cảm xúc" - ông nói.
Một nghiên cứu năm 2022 cho thấy tập thể dục trong 20 phút vài lần một tuần giúp giảm mức độ lo lắng khi thi.
Khuyến khích chánh niệm
Tiến sĩ Kay cho biết các bậc cha mẹ có thể thấy hữu ích khi giới thiệu chánh niệm cho con cái của họ và giúp chúng giữ thái độ tích cực cho các kỳ thi thông qua các nền tảng trực tuyến miễn phí.
"Nếu họ có thể khuyến khích họ dừng lại dù chỉ vài phút mỗi ngày, có thể hít thở sâu và suy ngẫm chánh niệm… điều đó có thể giúp họ kiểm soát căng thẳng trong kỳ thi tốt hơn một chút" - ông nói.
Một nghiên cứu năm 2021 cho thấy những học sinh thực hành chánh niệm báo cáo đã giảm các triệu chứng lo lắng và trầm cảm.
Tiến sĩ Kay nói: "Duy trì tư duy tích cực hoặc lưu tâm có thể dẫn đến hiệu suất làm việc tốt hơn".
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!