Bao sái bát hương là một trong những thủ tục quan trọng được người Việt Nam thực hiện vào những ngày cuối năm. Việc này đã được coi là một nét văn hóa đặc trưng vào những ngày Tết. Vậy bao sái bát hương cụ thể là gì?
Bao sái bát hương là một phần trong quá trình khi chúng ta thực hiện việc dọn dẹp, lau chùi ban thờ gia tiên để đón năm mới. Khi bao sái bát hương, chúng ta sẽ rút tỉa chân hương và mang những vật được bài trí trên ban thờ trong một năm đi đốt. Nghi thức này được hiểu là cách chúng ta tiễn điều không may, những gì không hài lòng của một năm đã qua để chào đón những hy vọng mới trong một năm mới sắp đến.
Với ý nghĩa này, việc bao sái ban thờ không chỉ đơn giản là một việc làm cơ học như các công việc dọn dẹp khác. Theo các chuyên gia nghiên cứu về văn hóa, có 3 bước phải tuân thủ khi chúng ta thực hiện việc bao sái bát hương.
Bước 1: Thực hiện nghi lễ xin thần. Bước này sẽ thực hiện trước khi gia chủ bao sái bát hương và là một nghi lễ bắt buộc (có văn khấn gia tiên cùng với hoa, quả, thực phẩm).
Bước 2: Sau khi thực hiện phần lễ xin thần, gia chủ sẽ bắt đầu dọn dẹp, lau chùi ban thờ bằng nước ấm hoặc nước thơm.
Bước 3: Đây là bước quan trọng gia chủ sẽ rút chân nhang trong bát hương. Bước này sẽ được thực hiện cùng lúc với việc lau dọn sạch sẽ ban thờ và bên ngoài bát hương - cùng lúc rút chân hương. Điều cần chú ý khi thực việc rút tỉa chân hương là tránh xê dịch bát hương. Các chuyên gia văn hóa nói rằng chúng ta cần thực hiện việc rút tỉa bát hương gia tiên trước khi rút tỉa bát hương quan thần linh.
Việc bao sái bát hương sẽ được gia chủ thực hiện sau thời điểm cúng tiễn ông Công, ông Táo về trời - sau ngày 23 tháng Chạp.
Những điều cấm kỵ khi bao sái bát hương:
1. Chủ cần mặc quần áo nghiêm chỉnh khi thực hiện các nghi lễ theo cách truyền thống như báo cáo gia tiên.
2. Khi thực hiện việc rút chân hương, người thực hiện việc này cần tịnh tâm, làm mọi việc gọn gàng và kỹ lưỡng.
3. Nước dùng lau chùi ban thờ, bát hương nên dùng nước từ các loại thảo dược tự nhiên, nước ấm, tránh dùng những chất tẩy có nguồn gốc từ hóa học.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!