Songkran hay còn gọi là lễ hội té nước Thái Lan là một từ tiếng Phạn có nghĩa là "sự chuyển giao", hàm ý nói đến việc Mặt trời dịch chuyển từ sao hoàng đạo Song Ngư sang Bạch Dương. Đây được xem là khoảnh khắc bước sang năm mới theo lịch của người Thái.
Hoạt động nổi bật nhất dịp Tết này chính là lễ hội té nước. Tương tự như lễ hội té nước Thingyan của người Myanmar hay lễ Chaul Chnam Thmay của người Campuchia, lễ hội té nước Songkran Thái Lan mang ý nghĩa thanh tẩy, gột rửa đi hết những điềm xui rủi, bệnh tật, tội lỗi năm cũ, đón chào một năm tươi mới sắp sang.
Đặc biệt, người Thái tin rằng ai càng ướt thì sẽ càng may mắn nên mọi người càng ra sức tạt nước lên đối phương, khiến cho không khí xứ sở chùa Vàng những ngày này trở nên náo nhiệt, sôi động hơn bao giờ hết. Đây còn là dịp để các gia đình đoàn tụ, hoặc đi nghỉ cùng nhau.
Ở các thành phố du lịch như Phuket, Pattaya, Chiangmai, lễ hội Songkran có thể kéo dài đến 1 tuần hoặc 10 ngày.
Tết Songkran được tổ chức trên toàn Thái Lan vào ngày 13-15/4 hàng năm với các hoạt động chính bao gồm cúng dường cho các nhà sư, thực hiện các nghi thức, biểu diễn văn hóa nghệ thuật và các màn té nước vui vẻ trên đường phố.
Các hoạt động diễn ra trong những ngày lễ hội té nước Songkran bao gồm 3 ngày.
Ngày đầu tiên (Wan Sungkharn Long), người dân Thái sẽ dành một ngày trước đợt lễ để dọn dẹp nhà cửa gọn gàng, sạch sẽ, sắm sửa đồ đạc trang hoàng mới mẻ.
Ngày thứ hai (Wan Nao), tựa như ngày 30 Tết cổ truyền của Việt Nam, khi ấy người dân Thái sẽ thức dậy sớm, mang đồ cúng đi chùa. Theo tập tục, họ còn đi đến bờ sông làm những ngôi chùa bằng cát, mỗi hạt cát trôi đi sẽ cuốn theo một tội lỗi. Bên cạnh đó, họ sẽ tiến hành nghi lễ Rod Nam Dum Hua – dành cho người cao tuổi. Trong đó, những người nhỏ tuổi sẽ vẩy nước thơm vào những bậc lớn tuổi để cầu mong sự tha thứ và thể hiện sự thành kính cũng như chúc phúc lộc.
Ngày thứ ba (Wan Payawan) là ngày đầu năm, người dân sẽ ăn mặc thật đẹp, đi lễ chùa vào sáng sớm. Ngày này cũng diễn ra nhiều nghi thức đặc sắc như tắm tượng Phật. Đây cũng là khi lễ hội té nước Songkran chính thức bắt đầu. Bên cạnh nước, có người còn sử dụng bột màu để ném vào nhau.
Trò chơi té nước đã biến Songkran trở thành một hiện tượng toàn cầu trong những thập kỷ gần đây, với những màn té nước được tổ chức trên các con phố kín trong thành phố ở khắp mọi nơi từ đường Khao San, đường Silom ở Bangkok đến thành phố cổ lịch sử của Chiang Mai.
Năm 2023, lễ hội té nước Songkran của Thái Lan đã được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO) công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại.
Lễ hội Songkran năm nay sẽ diễn ra từ ngày 13 - 15/4 dương lịch.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!