Có khoảng hơn 350.000 nghiên cứu về lợi khuẩn Bacillus được công bố trên toàn thế giới. Trong đó, ba chủng khuẩn Bacillus subtilis, Bacillus coagulans và Bacillus clausii được phân lập, nghiên cứu và ứng dụng nhiều nhất vào đời sống.
Mỗi chủng lợi khuẩn lại có những công dụng riêng có lợi với cơ thể vật chủ. Đặc biệt, khi kết hợp được cả 3 chủng lợi khuẩn B. subtilis, B. coagulans và B. clausii với nhau, tác dụng hiệp đồng của chúng càng đem lại nhiều lợi ích về sức khỏe cho con người.
Một số thông tin khoa học về 3 chủng lợi khuẩn Bacillus
Ba chủng khuẩn Bacillus subtilis, Bacillus coagulans và Bacillus clausii đều là vi khuẩn hiếu khí hoặc kỵ khí tùy ý, có khả năng tạo bào tử cũng như chịu được mọi điều kiện khắc nghiệt như thiếu khí, thiếu dinh dưỡng, khô hạn. Cũng nhờ ưu điểm vượt trội này, các vi khuẩn Bacillus sẽ đi qua dạ dày một cách an toàn, tới ruột nảy mầm và hoạt động ngay cả khi có mặt các kháng sinh như ampicillin, cephalosporin, erythromycin, lincomycin và chloramphenicol (Caulier và cộng sự, 2019) (Caulier, et al., 2019).
Bacillus subtilis đã được các nhà khoa học chứng minh là rất an toàn và không hề có tác dụng phụ với liều uống lên đến 1×1011 CFU/ngày (Theo nghiên cứu của Hong và đồng sự năm 2008).
Bacillus clausii đã được công nhận là một loại vi khuẩn probiotic an toàn và thường được sử dụng trong các sản phẩm chăm sóc sức khỏe cho con người. Việc uống đủ một lượng nhất định bào tử sống sẽ giúp tạo ra hệ vi khuẩn có lợi cho hệ tiêu hóa, cung cấp thêm chất dinh dưỡng. Nghiên cứu của Marseglia và đồng sự năm 2007 cũng chỉ ra, B. clausii an toàn với cả phụ nữ có thai, trẻ sơ sinh và không hề có độc tính hay tác dụng phụ, không chống chỉ định.
Bacillus coagulans lần đầu tiên được phân lập và mô tả vào năm 1915 bởi BW Hammer tại Trạm thí nghiệm nông nghiệp Iowa – Mỹ. B. coagulans đã được FDA chứng nhận đủ điều kiện an toàn để sử dụng như thực phẩm bảo vệ sức khỏe. Vi khuẩn B. coagulans có khả năng tổng hợp acid lactic, tạo môi trường có tính acid nhẹ trong đường ruột, sản sinh ra kháng sinh tự nhiên, bacteriocin có tác dụng ức chế sự phát triển của các hại khuẩn (Jurenka, 2012)
Tác dụng hiệp đồng của B. subtilis, B. coagulans và B. clausii
Các công bố quốc tế từ một số thư viện lớn trên trên thế giới như NCBI (Thư viện y khoa Hoa Kỳ) về vi khuẩn Bacillus đã chỉ ra rằng mỗi chủng Bacillus có những tác dụng riêng, như B. subtilis có hoạt tính sản sinh các hợp chất kháng khuẩn, cải thiện tiêu chảy và giảm táo bón đáng kể. B. clausii có khả năng kích thích hệ thống miễn dịch tổng hợp kháng thể, giúp tăng sức đề kháng cho cơ thể. Đặc biệt là khả năng đề kháng tự nhiên với nhiều loại kháng sinh. Cuối cùng, vi khuẩn B. coagulans có tác dụng tăng cường miễn dịch, phòng chống lây nhiễm virus; đồng thời sản sinh ra các men tiêu hóa như amylase và protease có tác dụng kích thích tiêu hóa tốt.
Khi 3 vi khuẩn này (B. subtilis, B. coagulans và B. clausii) kết hợp với nhau trong cùng một môi trường, chúng sẽ cho những tác dụng hiệp đồng như khả năng tổng hợp hơn 70 loại kháng sinh của vi khuẩn B. subtilis, những kháng sinh này giúp tiêu diệt nhiều vi khuẩn gây hại khác. Đồng thời B. subtilis cũng có khả năng sản xuất nhiều loại ezyme giúp hỗ trợ tiêu hóa và hấp thu dinh dưỡng.
Trong khi đó, B. clausii lại tạo màng biofilm và tiết ra chất nhầy bao phủ lên toàn bộ niêm mạc, tạo thành một lớp lá chắn bảo vệ ruột, đại tràng. Nhờ đó phân mềm và xốp hơn, dễ đào thải ra ngoài.
B. coagulans là vi khuẩn có lợi cho hệ tiêu hóa nhờ khả năng tổng hợp nên các enzyme tiêu hóa giúp tiêu hóa thức ăn dễ dàng hơn, từ đó làm tăng cường khả năng hấp thu được nhiều dưỡng chất hơn từ thức ăn. Các peptid kháng khuẩn, bacteriocin do B.coagulans sản xuất giúp ức chế sự sinh trưởng của các vi khuẩn gây hại. Do đó chúng rất hiệu quả trong hỗ trợ xử lý và phòng ngừa tình trạng rối loạn tiêu hóa, loạn khuẩn đường ruột cũng như ăn không tiêu, đầy hơi, trướng bụng, đi ngoài phân sống, tiêu chảy.
Ba chủng lợi khuẩn kể trên chính là thành phần của men vi sinh bào tử lợi khuẩn Pregmom - Một loại men vi sinh cung cấp lượng lớn bào tử lợi khuẩn Bacillus vào ruột giúp cải thiện các vấn đề như tiêu hóa kém, táo bón, biếng ăn, tiêu chảy… ở trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai và cho con bú.
Nguồn tham khảo:
Caulier S, Nannan C, Gillis A, Licciardi F, Bragard C, Mahillon J (2019) Overview of the antimicrobial compounds produced by members of the Bacillus subtilis group. Frontiers in microbiology 10: 302.
Jurenka JS (2012) Bacillus coagulans. Alternative Medicine Review 17: (1) 76-82.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!