Nhím biển là một lớp sinh vật thuộc ngành Động vật đa gai, có mặt ở hầu hết các đại dương trên toàn thế giới. Về ngoại hình, nhím biển ở giai đoạn trưởng thành có đường kính nằm trong khoảng 3-10 cm, dày khoảng 3-4 cm. Đúng như tên gọi, toàn bộ bề mặt của sinh vật này được bao bọc bởi các gai nhọn, khi sinh vật nào chẳng may bị đâm bởi lớp phòng thủ này, thì ngay lập tức sẽ bị đau nhức ở vùng da tổn thương. Tuy nhiên, vết thương này thường không ảnh hưởng quá nhiều đến sức khỏe.
Có thể ví nhím biển như một quả cầu gai rỗng, bởi khối lượng thịt bên trong rất ít so với tổng thể khối vỏ của chúng. Các thớ thịt này có màu vàng hoặc cam, bám dọc theo vỏ và có kết cấu theo dạng hình sao 5-8 cạnh.
Bên cạnh hình dạng kì cục, cách sinh sản và phát triển của loài động vật này cũng hết sức đặc biệt, bởi chúng sở hữu tuyệt kĩ "lộn ngược từ trong ra ngoài để tái sinh".
Cụ thể, vào mùa sinh sản (mùa Xuân), nhím biển đực sẽ giải phóng một lượng tinh trùng khổng lồ vào đại dương, trong lúc này, nhím biển cái cũng thực hiện hành động tương tự với trứng. Dẫu vậy, chỉ một phần nhỏ số trứng và tinh trùng này có thể gặp được nhau để thụ tinh giữa lòng biển bao la.
Sau khi trứng được thụ tinh, chúng sẽ phát triển và nở ra phôi nhím biển. Từ lúc mới nở, phôi nhím biển đã có thể bơi, lớn thêm một chút phôi nhím trở thành dạng ấu trùng, có hình dáng tương tự như một chiếc ô. Điều thú vị là ấu trùng nhím hoàn toàn bị mù và điếc, dẫu vậy chúng vẫn tiếp tục bơi hàng tuần, hàng tháng liền trong trạng thái này và tồn tại bằng cách ăn tảo.
Trong thời gian chu du khắp đại dương, một thể nhím biển trưởng thành, lúc này đang ở kích thước hiển vi, dần dần hình thành và phát triển ngay bên trong ấu trùng. Đến một thời điểm nhất định, ấu trùng buộc phải tìm một bề mặt để đáp xuống, trước khi nhím biển trưởng thành bên trong trở nên quá lớn. Khi thời điểm gần chín muồi, dòng hải lưu sẽ đưa ấu trùng đến sát bờ biển, ngay tại nơi các khu vực sóng đánh tung bọt trắng xóa. Nhiễu loạn do sóng này kết hợp cùng mùi vị thơm ngon của tảo bẹ khiến ấu trùng biết rằng thời khắc đã đến.
Ngay lúc này, ấu trùng sẽ ngừng bơi và thả rơi tự do xuống đáy biển. Diễn biến tiếp theo mới thực sự là điều lạ lùng nhất trong toàn bộ quá trình phát triển này. Theo đó, từ bên trong ấu trùng, những chiếc chân ống bắt đầu nhô ra. Những chiếc chân tiên phong này sẽ thực hiện nhiệm vụ kéo toàn bộ phần nhím biển trưởng thành bên trong ra ngoài, y như cách chúng ta lộn một chiếc tất. Lúc này, nhím biển đã chính thức chuyển sang hình thái trưởng thành.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!