"Tín ngưỡng Thờ Mẫu thể hiện những giá trị văn hóa đặc biệt của Việt Nam và chúng tôi hy vọng Việt Nam sẽ thành công với hồ sơ Di sản này". Đó là nhận định của các vị Đại sứ, đại biện, các nhà ngoại giao nước ngoài tại buổi trình diễn nghi lễ chầu văn diễn ra tối qua (26/2) tại đền Mẫu, Phủ Dầy, tỉnh Nam Định.
Đây là hoạt động trong khuôn khổ hành trình 3 đạo "Đạo Mẫu - Đạo Thiên Chúa - Đạo Phật" do Ủy ban Quốc gia UNESCO (Bộ Ngoại giao) phối hợp với các địa phương tổ chức (26-28/2) nhằm quảng bá hình ảnh văn hóa, lịch sử và tín ngưỡng trong đời sống tâm linh của người Việt Namvới bạn bè quốc tế.
Các Đại sứ nghe giới thiệu về lịch sử nhà thờ đá Phát Diệm
Tham dự chương trình có hơn 50 Đại sứ, đại biện, các nhà ngoại giao đến từ nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có Mỹ, Bỉ, Nga, Venezuela, đại diện Văn phòng UNESCO Hà Nội...
Các Đại sứ, các nhà ngoại giao nước ngoài cũng đã tới thăm nhà thờ đá Phát Diệm, tìm hiểu về quá trình đạo Thiên chúa gia nhập Việt nam, và đến chùa Bái Đính, chùa lớn nhất Đông Nam Á, thăm di sản thế giới Tràng An.
Đại sứ, Tổng thư ký UBQG UNESCO Việt Nam, ông Phạm Sanh Châu, cho biết việc tổ chức chương trình “Một hành trình Ba Đạo” về các miền di sản, trong đó có chương trình xem nghi lễ hát văn-hầu đồng tại Phủ Dầy năm nay có ý nghĩa quan trọng trong việc quảng bá hình ảnh đất nước con người Việt Nam. Đặc biệt là khi Việt Namđang xây dựng hồ sơ di sản đề nghị UNESCO xét công nhận tín ngưỡng Thờ Mẫu Tam phủ của người Việt vào cuối năm nay.
Giá đồng do thanh đồng Trần Thị Huệ trình diễn tại Phủ Dầy
Theo Đại sứ, Tổng thư ký UBQG UNESCO Phạm Sanh Châu đây cũng là dịp để giới thiệu chính sách tự do và đa tôn giáo của Việt Nam đến bạn bè quốc tế. “Thông điệp lớn nhất của chúng tôi là đầu năm luôn hướng tới điều gì tốt đẹp. Đi lễ, đi chùa để cầu sự bình an; hòa bình ở Việt Nam. Thứ hai, Việt Nam có tự do nhân quyền và tôn giáo. Thứ ba, giá trị của Việt Nam rất là đặc biệt. Chúng ta vừa du nhập Thiên chúa giáo, vừa du nhập Đạo Phật. Chúng ta cũng có Đạo Mẫu. Đạo nào cũng có sức sống riêng của nó. Đó là bức tranh đa màu về tôn giáo của Việt Nam”, ông Phạm Sanh Châu nói.
Nhiều hy vọng cho hồ sơ Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ
Tại buổi trình diễn ở Phủ Dầy tối qua, các vị Đại sứ đã được xem và thưởng thức nghi lễ hát chầu văn (hát văn-hầu đồng) với nhiều giá đồng và nghi thức khác nhau do thanh đồng Trần Thị Huệ biểu diễn.
Các nhà ngoại giao xem hầu đồng
Chia sẻ với báo chí, nhiều vị Đại sứ, đại biện, các nhà ngoại giao cho biết họ thấy chương trình rất hay. “Chuyến đi này rất có ý nghĩa với tôi”, Đại sứ LB Nga Konstantin Vasilievich Vnukov tại Việt Nam nói.
Đích thân Đại sứ Phạm Sanh Châu đã giải thích cho các Đại sứ, các nhà ngoại giao ý nghĩa của từng giá đồng. Các Đại sứ tỏ ra rất thích thú nghi lễ này. “Tôi cảm thấy nghi lễ này rất tuyệt. Tôi thấy là tôi may mắn được các bạn mời tới dự buổi lễ hôm nay. Tôi đã đi nhiều nơi ở Việt Nam. Mỗi nơi có một vẻ đẹp rất riêng biệt. Văn hóa hiện diện ở khắp nơi” - Đại sứ Mỹ Ted Osius cho biết.
Đại sứ Venezuela Jorge Rondon Uzcategui cho biết, ông bày tỏ lòng cảm ơn và ngưỡng mộ sâu sắc đến các bạn Việt Nam với nghi lễ tuyệt vời này: “Tôi cảm ơn Thanh đồng Huệ và các nghệ sỹ, những người trong đền hôm nay, những người đã biểu diễn một nghi lễ tâm linh đặc biệt thú vị. Tôi tin rằng tất cả mọi người trong chúng tôi đã cảm nhận được sự tốt lành và các giá trị mà trong nghi lễ hôm nay các thanh đồng đã truyền cho chúng tôi. Nó làm cho tôi nhớ lại Thánh Mẫu Pachemama ở Venezuela”.
“Nhiều Đại sứ đã bảo với tôi: Sao không thấy trình diễn môn nghệ thuật này ở Hà Nội? Ông Phạm Sanh Châu kể: “Nhưng tôi giải thích rằng đây không phải một môn biểu diễn nghệ thuật, mà nó là một nghi lễ và phải vào đây mới xem được. Và không phải ai cũng được mời. Có Đại sứ lại hỏi: "Ôi sao lại được tiền? Tiền ấy có phải trả lại hay không? Tại sao lại có tiền? Họ hỏi rất nhiều câu hỏi thông thường thôi. Nhưng tôi cảm thấy rất vui vì nghĩ lễ hát văn-hầu đồng nhận được sự quan tâm của bạn bè quốc tế”.
Tại buổi trình diễn tối qua, bà Katherine Muller, Trưởng đại diện UNESCO tại Việt Nam cho biết bà rất lạc quan với hồ sơ Di sản của Việt Nam. Bà bày tỏ hy vọng Việt Nam sẽ thành công với hồ sơ di sản mới.
Theo dự kiến, hồ sơ Di sản Tín ngưỡng Thờ Mẫu Tam phủ của Việt Nam sẽ được UNESCO xem xét vào tháng 12 năm nay. Trước đó, vào tháng 6 tới, các chuyên gia UNESCO sẽ đánh giá tính khả thi của hồ sơ này.