Sinh ra và lớn lên ở TP Hồ Chí Minh, Quân rời Việt Nam vào cuối năm 2010 với mong muốn đến Mỹ theo đuổi ngành Y. Sang Mỹ trong lúc gia đình lao đao vì căn bệnh viêm gan C của cha, Hoàng Quân và mẹ trải qua những tháng ngày "địa ngục". Cả hai rải đơn xin việc hàng loạt nhưng vì không biết tiếng Anh, không một tiệm tạp hóa nào nhận họ.
May mắn, mẹ con Quân cuối cùng tìm được việc ở tiệm tạp hóa của một ông chủ Mexico nhờ người quen giới thiệu, với mức lương dưới mức tối thiểu. Mẹ Quân phải làm việc liên tục 12 giờ/ngày, bị chủ quát mắng thậm tệ và vắt kiệt sức lao động đến mức ngất xỉu.
Hiểu rằng chỉ có học mới tìm được chìa khóa giải thoát "địa ngục", Quân nộp đơn xin vào trường Cao đẳng Cộng đồng Bunker Hill vào cuối năm 2011.
Vừa cố gắng đi học, cậu vừa phải bám trụ làm thêm ở tiệm tạp hóa và làm móng tay vào cuối tuần. Quân lao đầu vào học và làm hết công suất, mỗi ngày cậu chỉ ngủ 3-4 tiếng.
Dù vậy, chàng trai Việt vẫn cố gắng hết sức để đạt được điểm A trong tất cả các môn và tích cực tham gia hoạt động cộng đồng của trường vì Quân tin giáo dục là lối thoát duy nhất để mình có một tương lai tốt hơn trên đất Mỹ.
Nhưng không may, mẹ Quân do tai nạn ở dây chằng vì làm việc nặng trong thời gian dài phải về Việt Nam phẫu thuật, chỉ còn Quân một mình vừa mưu sinh, vừa học tập ở xứ người.
Quả ngọt rồi cũng đến với người chăm chỉ vun trồng. Nằm trong danh sách Học sinh Xuất sắc Dean’s list 4 mùa liên tiếp suốt từ 2012 – 2014 tại trường Cao đẳng Bunker Hill, chàng trai Việt được chọn vào Chương trình Sinh viên Danh dự của Boston (2012), được kết nạp vào Hội Sinh viên Danh dự toàn cầu Phi Theta Kappa (2012), giành được học bổng 10.000 USD từ Viện Khoa học Quốc gia (2013), trở thành một trong 29 sinh viên xuất sắc nhất được vinh danh tại Hạ viện Massachusetts (2014), giành học bổng Ruby Anniversary cho học sinh toàn diện nhất của trường Bunker Hill (2014)…
"Mình sớm nhận ra rằng, một khi mình mở một cánh cửa cơ hội mới thì nó sẽ mở ra rất nhiều cơ hội tiếp theo", Quân nói.
Đường vào Viện công nghệ số 1 thế giới - MIT
Khát khao tìm kiếm phương pháp tấn công tế bào ung thư hiệu quả, Quân dồn sức chuẩn bị hồ sơ để nộp đơn vào Học viện Công nghệ Massachusetts (MIT) vì ngôi trường này cung cấp một ngành học liên kết giữa nghiên cứu vật liệu để áp dụng vào chế tạo thuốc và giúp vận chuyển thuốc đến đúng cơ quan cần chữa trị.
Vào mùa hè 2014, Quân vượt qua hơn 1.000 ứng viên khắp nước Mỹ và trở thành một trong 10 người được nhận vào chương trình thực tập tại Viện Nghiên cứu Kỹ thuật Vật liệu ở MIT.
Theo đuổi chuyên ngành Kỹ thuật Hóa – Y sinh tại MIT, chàng trai Việt tiếp tục giành Giải thưởng Học giả Thế kỷ với số điểm toàn diện cao nhất trên khắp bang Massachusetts.
Ấn tượng hơn, Nguyễn Hoàng Quân giành chứng nhận khi lọt top 20 đại diện xuất sắc nhất nước Mỹ về thành tích học tập năm 2015 và được phỏng vấn trên thời báo danh tiếng của Mỹ là USA today và kênh truyền hình CBS Boston.
Cùng trong năm 2015, Quân cũng đắc cử trở thành Phó Chủ tịch của Hội Sinh viên Việt Nam tại MIT. Cậu đã hợp tác giúp đỡ và giới thiệu nhiều chương trình giúp các bạn trẻ thích nghi môi trường mới, có cơ hội được nhận học bổng đến nghiên cứu tại MIT và Harvard để trở về đóng góp cho đất nước Việt Nam.
Quân giành giải thưởng “The Peter and Sharon Fiekowsky” dành cho sinh viên cống hiến tận tâm cho nhóm nghiên cứu và học thuật tại MIT (tháng 5/2015).
"Ước mơ lớn nhất của mình là có thể mở một công ty đa quốc gia chuyên nghiên cứu, sản xuất và phân phối các vật dụng y tế chất lượng cao với mức chi phí thấp hơn cho Việt Nam và các nước lân cận, để tất cả mọi người trên thế giới đều được tiếp cận và sử dụng công nghệ y khoa tiên tiến nhất", Quân chia sẻ.
Trở thành kỹ sư hóa học nghiên cứu về năng lượng tái tạo
Trong gần 3 năm (từ 2015 đến 2018), Quân còn tham gia vào dự án nghiên cứu vật liệu để nâng cao hiệu suất pin năng lượng mặt trời thuộc khoa kĩ thuật hóa học của Giáo sư William Tisdale.
Nghiên cứu của 9X Việt đã đóng góp vai trò cực kì quan trọng trong công trình nghiên cứu cho buổi phản biện bằng tiến sĩ của người cố vấn Mark Weidman của cậu.
Bài nghiên cứu sau đó đã được đăng tải trên tập san khoa học Chemistry of Materials vào tháng 1/2018, dự án nghiên cứu sau đó được người cố vấn của cậu sử dụng để thành lập công ty riêng nhằm nghiên cứu phát triển pin cho công ty sản xuất xe điện Tesla.
Riêng Quân, cậu nhận được hàng loạt công ty khắp Boston mời vào làm việc sau tốt nghiệp sau khi trình bày nghiên cứu của mình trước nhiều doanh nghiệp trong các hội nghị khoa học.
Tuy nhiên, Quân từ chối những lời đề nghị đó vì cậu đã dự định chuyển xuống Houston, bang Texas ngay sau khi tốt nghiệp. Lí do Quân muốn chuyển xuống thành phố Houston vì đây là nơi có cộng đồng người Việt đông thứ hai tại Mỹ, đứng sau quận Cam thuộc California.
Mục tiêu cuối cùng của Quân là muốn người mẹ của mình có cuộc sống gần gũi hơn với con người Việt, với thức ăn Việt, với sinh hoạt Việt, đỡ cảm thấy cô đơn và lạc lõng trên đất Mỹ rộng lớn.
Bên cạnh đó, chi phí sinh hoạt tại Houston cũng thấp hơn nhiều so với ở Bostonhay California nên cậu có thể dễ dàng dành dụm tiền thực hiện hoài bão lúc trước - một ngày có thể mở một công ty riêng của mình để phân phối sản phẩm y khoa chất lượng cao đến người Việt Nam.
Để làm được điều đó, chàng trai trẻ cần phải có kinh nghiệm việc làm và học cách các nhà quản lí điều hành một công ty. Vì vậy, Quân quyết định "đầu quân" cho Exxon Mobil - một tập đoàn đa quốc gia hàng đầu thế giới tại Houston vào tháng 7/2018 với vai trò là một kĩ sư hóa học, chuyên nghiên cứu về chất xúc tác để tăng hiệu suất năng lượng tái tạo (pin mặt trời, năng lượng sinh học).
Sau 5 tháng học hỏi và chứng minh khả năng của mình, người quản lí của Quân đã trao toàn bộ dự án để Quân nghiên cứu độc lập. Nhờ đó, Quân nhận được sự nể trọng từ đồng nghiệp và khiến hình ảnh của người Việt trở nên đẹp hơn tại công ty mình.
Cả một quá trình dài, Quân nhận ra rằng cuộc sống thực sự không phụ thuộc vào những gì xảy đến với mình, quan trọng là cách mình phản ứng lại điều đó như thế nào.
Nhìn lại chặng đường xuất phát từ con số 0 tròn trĩnh đến khi đã gặt hái được những "quả ngọt" đầu tiên trên đường học vấn ở xứ người, Quân luôn quan niệm: "Cố gắng chuẩn bị một kế hoạch thật cụ thể và hãy cứ cho đi, không bao giờ đòi hỏi được nhận lại".
Bằng nụ cười tươi rói đầy niềm tin, Quân nói thêm: "Thành công là một chuỗi của những thất bại mà ở đó bạn vẫn không đánh mất đi sự nhiệt tình của bản thân. Và, khi muốn tìm một người thay đổi được cuộc đời chính mình, chúng ta hãy nhìn vào gương".
Chàng kỹ sư tâm sự, rất nhiều bạn trẻ Việt mà cậu gặp đều tài năng, giàu tiềm năng nhưng lại ngại bản thân không đủ khả năng sau khi đã đọc quá nhiều bài báo về các anh chị thành công đi trước.
Quân muốn nhắn nhủ với các bạn trẻ rằng "không quan trọng bước đi có chậm đến thế nào, miễn là bản thân đừng bao giờ bỏ cuộc thì mục tiêu cuối cùng cũng sẽ đạt được mà thôi".
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!